Het openboek examen maakt dat aantekeningen erg belangrijk zijn. Alle lessen (en zoveel als mogelijk literatuur) werd opgenomen in deze uitgebreide aantekeningen/samenvatting
Inhoud
Profielweek 1 ................................................................................................. 9
DAG 1: Introductie en ‘straffen in de gemeenschap’ ....................................... 9
Gemeenschapsgerichte straffen en introductie.......................................................................... 9
Over welke straffen gaat het dan in België? .................................................................................................. 9
Waarom voorkeur aan gemeenschapsgerichte straffen (GRS) ...................................................................... 9
Waarom gevangenisstraf vermijden? ............................................................................................................ 9
Veranderende visie – veranderende terminologie ................................................................... 10
Terminologie ................................................................................................................................................ 10
Van alternatieve maatregelen/sancties naar gemeenschapsgerichte straffen............................................ 11
Recente autonome straffen ......................................................................................................................... 12
Overzicht straffen – info samenvatting penologie en penitentiair recht ..................................................... 13
Toepassing GRS in Vlaanderen en Brussel (NL) ......................................................................... 16
Situatie in 2020 ............................................................................................................................................. 16
Evolutie nieuwe mandaten 2015-2019 ........................................................................................................ 16
Beleid vandaag ............................................................................................................................................. 16
Aantal nieuwe mandaten JH voor België ..................................................................................................... 16
Ontwikkelingen en thema’s .................................................................................................... 17
Neo rehabilitationisme – RNR en good-lives model (= twee dominante modellen) .................................... 17
Naleven van de straf – compliance .......................................................................................... 21
Compliance (Bottoms, 2001) ........................................................................................................................ 21
Net-widening.......................................................................................................................... 22
Cohen (1979;1985) ....................................................................................................................................... 22
Aebi (2015): conclusie van de empirische test van de net widening hypothese ......................................... 24
Zijn de GSR alternatieven voor de GS? ..................................................................................... 24
Garland (2000) evolutie ................................................................................................................................ 24
De beleving en het strafkarakter van de GRS ........................................................................... 25
Beeld van de GRS (Mcneill (2019) + Durnescu (2020)) ................................................................................. 25
Technologie en GRS: welke impact op het straffen? ................................................................. 26
Elektronisch toezicht (ET) (België) ................................................................................................................ 26
Conclusie ...................................................................................................................................................... 30
Gastcollege justitiehuizen Diem Lebrun – een criminoloog, een justitiehuis en een pandemie .. 31
Een criminoloog ............................................................................................................................................ 31
Een justitiehuis ............................................................................................................................................. 31
Een pandemie ............................................................................................................................................... 35
Gastcollege VCET Antonia Leroy – Vlaams Centrum Elektronisch Toezicht ................................ 36
ET – definitie ................................................................................................................................................. 37
ET – Soorten ................................................................................................................................................. 37
Historiek ....................................................................................................................................................... 40
Organigram ................................................................................................................................................... 40
Objectieven .................................................................................................................................................. 40
1
, Actoren in de maatregel ............................................................................................................................... 40
Visualisatie technisch materiaal ................................................................................................................... 41
Cijfers ............................................................................................................................................................ 43
Aandachtspunten ......................................................................................................................................... 43
DAG 2: Detentiebeleving en actuele ontwikkelingen in het gevangeniswezen
en het Belgische penitentiaire beleid .............................................................45
Detentiebeleving – algemeen .................................................................................................. 45
Sykes (1950, VS): the five pains of imprisonment (– in België) .................................................. 45
The pains of imprisonment – deprivations and frustrations of the ‘modern prison’ (Sykes, 1958) ............. 45
New jersey state prison ................................................................................................................................ 46
Crewe (2011, U.K.): Depth, weight and tightness. Revisiting the pains of imprisonment ........... 47
Historicizing the pains of imprisonment (Crewe 2011, 510-512) ................................................................. 47
Veranderingen (Crewe, 2011: 512 ............................................................................................................... 48
Nieuwe pains of imprisonment .................................................................................................................... 48
Depth, weight, tightness (Crewe, 2011: 520-522)........................................................................................ 51
Conclusie (Crewe, 2011: 522-523)................................................................................................................ 51
Crewe & Levins (2020). ‘Thightness’, recognition and penal power........................................... 52
Thightness and absence of grip (Crewe & Levins, 2020: 2) .......................................................................... 52
Inconsistentie, tekortkomingen en onbruikbaarheid (Crewe & Levins, 2020: 7-8)...................................... 52
The absence of institutional engagement (Crewe & Levins, 2020: 10) ........................................................ 53
Risk reduction (Crewe & Levins, 2020: 12) ................................................................................................... 54
Availability of important actors (crewe & Levins, 2020: 10-11) .................................................................. 54
Kwadrant (Crewe & Levins, 2020: 14-18) ..................................................................................................... 54
Conclusie: institutionele krapte en strafrechttheorie (Crewe en Levins, 2020, 18-19)................................ 55
Belgische context ......................................................................................................................................... 56
Shammas (2014, Norway): The pains of freedom. Assessing the ambiguity of Scandinavian penal
exceptionalism on Norway’s prison island ............................................................................... 56
Degrees of isolation ...................................................................................................................................... 56
Context – Scandinavian exceptionalism (cf. Nordic exceptionalisme) ......................................................... 56
Prison Island – Norway (Shammas, 2014: 106) ............................................................................................ 57
Conclusie Shammas (Shammas, 2014: 119-120) .......................................................................................... 59
Scharff Smith, P. (2006) The Effects of Solitary Confinement on Prison Inmates: A brief History
and Review of the Literature ................................................................................................... 59
Isolatie in België ........................................................................................................................................... 59
Pains and effects of isolation........................................................................................................................ 59
Crewe, B & levins (2019) the prison as a reinventive institution ............................................... 60
Hayes, D (2018). Proximity, Pain and State, punishment ............................................................................. 60
Gastspreker Rudy Van de Voorde: Ontwikkelingen in het penitentiaire beleid ......................... 61
Context – Het directoraat-generaal penitentiaire inrichtingen binnen de federale overheidsdienst Justitie
...................................................................................................................................................................... 61
Het directoraat-generaal penitentiaire inrichtingen .................................................................................... 61
Enkele cijfers ................................................................................................................................................ 61
Cijfers personeel ........................................................................................................................................... 62
Beleidskader – wettelijk ............................................................................................................................... 62
2
, De gevangenisstraf binnen de strafrechtsketen........................................................................................... 63
De paradoxen van de penitentiaire strafuitvoering ..................................................................................... 63
Het beheersen van de gevangeniscapaciteit ................................................................................................ 65
Uitdagingen voor het gevangenisbeleid ....................................................................................................... 66
Een zijsprongetje: de aanpak van COVID in de gevangenissen .................................................................... 68
Wet van 23 maart 2019 – Betreffende de organisatie van de penitentiaire diensten en van het statuut van
het penitentiair personeel ............................................................................................................................ 68
Decruynaere, F. (2019) – Een positieve benadering werkt beter dan louter straffen.................. 68
Leestmans, D. (2019) – het leven en het werkklimaat in de gevangenis moeten erop vooruitgaan
(de Juristenkrant nr. 381) ........................................................................................................ 70
Pagina 8 ........................................................................................................................................................ 70
Pagina 9 ........................................................................................................................................................ 71
DAG 3: ‘kleinschalige detentie’ ......................................................................73
Manu Pintelon ........................................................................................................................ 73
Hans Claus .............................................................................................................................. 74
Claus, H. (2013). Voorwoord vzw de Huizen ................................................................................................ 75
Claus, H. (2013). Inleiding vzw de Huizen ..................................................................................................... 76
Beyens, K. (2013) – Een penologisch perspectief ......................................................................................... 77
Profielweek 2 ................................................................................................85
DAG 4: Slachtoffers en herstel .......................................................................85
Ivo Aertsen: RJ vanuit het perspectief van het slachtoffer ........................................................ 85
Belang van partnerschap (België) ................................................................................................................. 85
Wat is "herstelrecht"? .................................................................................................................................. 85
Twee verschillende visie’s ............................................................................................................................ 85
Hoe het verschijnt: ....................................................................................................................................... 86
Hoe het is (wettelijk) geregeld: .................................................................................................................... 87
Andere richtinggevende kaders: .................................................................................................................. 88
Aanbeveling van de Raad van Europa CM/Rec(2018)8 betreffende herstelrecht justitie (RJ) in strafzaken 88
Verschillen in het Europese landschap ......................................................................................................... 88
Welke resultaten kunnen verwacht worden? .............................................................................................. 90
Verbreden van het toepassingsgebied en zoeken naar integratie ............................................................... 91
Integratie van responsmechanismen: A regelgevingspiramide (Braithwaite e.a.)....................................... 92
Recapitulatie: RJ = .... (sterktes/zwaktes/uitdagingen) ................................................................................ 92
Nu, wat het slachtoffer betreft... ................................................................................................................. 94
Terug naar RJ ... ............................................................................................................................................ 96
Getuigenis Suzanne Van Well .................................................................................................100
Kortfilm gemaakt door Petronella; de rol van de samenleving in herstel(recht) .......................103
Info tot stand komen van de kortfilm ........................................................................................................ 103
Gastcollege Bart Govaerts – Vormingplus Oost-Brabant en De Rode Antraciet: projecten in de
gevangenis ............................................................................................................................104
Projecten met gedetineerden .................................................................................................................... 104
DAG 5: ‘reizen om te leren’ en ‘rechten van gedetineerden en monitoring
boards’ ........................................................................................................ 109
Gevangenisreizen om te leren – een reisverslag over Europese en Zuid-Afrikaanse gevangenissen
(Tom Vanderbeken) ...............................................................................................................109
Jhon Howard, de held ................................................................................................................................. 109
Jhon Howard, de mens ............................................................................................................................... 109
Gevangenisbezoeken in 1774 ..................................................................................................................... 110
Buitenlandse gevangenisreizen (1775-1790) ............................................................................................. 110
Een jaar in het spoor van Howard .............................................................................................................. 110
Gevangenisreizen en gevangenistoerisme ................................................................................................. 111
Opsluiting, uitsluiting en insluiting ............................................................................................................. 116
Rehabilitatie in context en praktijk – Zuid-Afrika ....................................................................................... 117
Comitée Prevention of Torture (CPT Belgium,) & klachtrecht ..................................................121
CPT (European Committee for the Prevention of Torture and inhuman or degrading treatment or
punischment) ............................................................................................................................................. 122
Public statement ........................................................................................................................................ 122
Gastcollege Vincent Eechaudt (voorzitter klachtencommissie, Gent) – Klachtenrecht voor
gedetineerden .......................................................................................................................123
Waarom een klachtenrecht? ...................................................................................................................... 123
Voor het klachtenrecht .............................................................................................................................. 124
Waarom klachtenrecht? ............................................................................................................................. 125
Het klachtenrecht: wat? ............................................................................................................................. 125
Het klachtenrecht: hoe? ............................................................................................................................. 126
Het klachtenrecht: wie? ............................................................................................................................. 127
Na de klacht… ............................................................................................................................................. 128
Beslissingen van de klachtencommissie ..................................................................................................... 129
Casus 4: Ontvankelijk of niet? .................................................................................................................... 129
Cijfers België ............................................................................................................................................... 130
Afsluitende beschouwingen ....................................................................................................................... 131
Teper (2021): Het beklagrecht voor gedetineerden – eerste beschouwingen ...........................131
Introductie (Teper, 2021: 4) ....................................................................................................................... 131
De samenstelling van de nieuwe klachtorganen ........................................................................................ 131
Procedurele aspecten van het beklagrecht ................................................................................................ 134
Bury (2021) A complaint is a gift (you can’t refuse): eerste impressies van een
gevangenisdirecteur m.b.t. de invoering van het klachtenrecht in de Belgische gevangenissen 134
Introductie (Bury, 2021: 23) ....................................................................................................................... 134
De invoering van het klachtenrecht (Bury, 2021: 23-24) ........................................................................... 135
Cijfergegevens (Bury, 2021: 24-25) ............................................................................................................ 135
Het klachtrecht gezien vanuit de positie van de directeur (Bury, 2021: 25-29) ......................................... 136
Besluitend (Bury, 2021: 29-30) ................................................................................................................... 138
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annavansteenkiste. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
