Dit is de samenvatting vanuit de stof die in de GSP-lessen worden gegeven voor de opleiding Integrale Veiligheidskunde aan de HHS. Ik heb dit vak afgerond met een 6.6 met behulp van deze samenvatting!
Zelfstudieles 1 en 2 tbv les 1
ZS 1:
Perspectieven van naar veiligheid kijken binnen een stad:
Top down (vogelvlucht): het organiseren, regelen, afdwingen van veiligheid. Maar ook het
bedenken van veiligheid vanaf de tekentafel, bijvoorbeeld het inrichten van een stad.
Bottom up perspectief: Hier gaat het om de veiligheid van onderop. De veiligheid wordt
vanuit onder bekeken, door de burger bijvoorbeeld.
Steden vormen een succes en voor de veiligheid van steden ook afhankelijk zijn van de economie van
de stad.
Kenmerken grootstedelijke problematiek
Een sterke en ingewikkelde samenhang tussen enerzijds economie, cultuur en sociale
structuur in een ruimtelijke context en anderzijds bestuur, politiek en planning
Moderne stadsplanning (vooral tweede helft 20e eeuw): met ruimtelijke ingrepen proberen het
leven van mensen in de stad te veranderen.
Veiligheid ontstaat van ‘onderop’!
ZS 2:
Wat is stedelijkheid, drie criteria:
Grote aantallen. Veel mensen. Positief vanwege ‘kritische massa’ (er zijn zoveel mensen dat
er genoeg mensen zijn die hele specialistische vaardigheden hebben of een zeldzame
hobby). Negatief vanwege bestuurbaarheid, je moet veel mensen besturen.
Hoge dichtheid. Mensen leven heel dicht op elkaar, de gebouwen staan dicht op elkaar er is
dus spraken van een hoge dichtheid. Nodig om hoge aantallen te kunnen huisvesten. Positief
vanwege concentratie van productiviteit. Negatief vanwege leefbaarheid, anonimiteit,
verstopping.
Hoge diversiteit. Er is een hoge diversiteit, er is veel te zien/kiezen en te doen. Het is niet
eenvormig (homogeen) maar heel divers (heterogeen). Positief vanwege specialisatie en
culturele diversiteit. Negatief vanwege mogelijke spanningen tussen opvattingen en gedrag,
onzekerheid door onbekendheid.
Al deze positieve en negatieve condities dragen op hun eigen manier bij aan veiligheid en
onveiligheid.
Stedelijk=urbaan. Urbaan versus suburbaan versus ruraal. Het onderscheid tussen urbaan en ruraal is
in de praktijk niet zo makkelijk aan te geven. Waar houdt de stad op en begint het platteland? Idem
voor wat betreft het verschil tussen urbaan en suburbaan.
De stad staat symbool voor vooruitgang. Waarom?
1. De stad is de plek ‘waar het gebeurt’. Hier zijn de nieuwste snufjes te vinden, de bijzondere
concerten of tentoonstellingen. Hier zijn voorzieningen die je leven gemakkelijker kunnen
maken. Hier worden revoluties geboren en uiten burgers massaal hun ongenoegen.
2. In de stad kun je vooruitkomen. Er is kans op werk, innovaties vinden er plaats, er zijn
opleidingsmogelijkheden, er is een geconcentreerde vraag naar bepaalde producten of
bijzondere diensten. Kortom: mogelijkheden om vooruit te komen in het leven c.q. sec te
overleven. Steden zijn wereldwijd aanjagers van economische groei.
Veiligheid en de stad: De ligging van de stad en de inrichting van de stad zijn heel bepalend voor
economische, sociale en culturele dynamiek en daarmee voor de veiligheid. Door ruimtelijke
interventies kan de stedelijke ontwikkeling worden beïnvloed (bijv. door wegen aan te leggen,
kantoorruimte te bouwen of juist woningen, de openbare ruimte te verbeteren etc.). Met ingrepen in de
ruimte kun je voorwaarden scheppen om de stad weer te laten bloeien.
, Maar pas op voor ruimtelijk determinisme: Ruimtelijk bepalen, het gaat uit van de gedachten dat als
je in de ruimtelijke sfeer dingen veranderd, dat je daarmee iets anders kan beïnvloeden. Het gedrag
van mensen kan bijvoorbeeld beïnvloed worden door transparante gebouwen neer te zetten ipv
allemaal grote dichte gebouwen.
Veiligheid wordt niet veroorzaakt door een bepaalde ruimtelijke setting: er is geen causale relatie. Heel
veel andere aspecten dragen aan die oorzaak bij. Net zo goed als de samenleving niet crimineel
gedrag veroorzaakt. Het gaat om een samenspel van individuele factoren en collectieve
factoren/maatschappelijke factoren.
- kritiek: je kan niet altijd het gedrag bepalen door een ruimtelijke ingreep. Je kan er ook naast zitten.
De ruimtelijke context is er, en daarbinnen leven en wonen mensen, hierdoor wordt veiligheid mogelijk
gemaakt. Je moet niet te veel in de ruimtelijke context veranderen, de hele leefwereld van mensen zal
dan namelijk veranderen. Je moet dus heel zorgvuldig met de ruimtelijke context omgaan, je moet dit
geleidelijk aanpassen. Deze ruimtelijke/geografische factor is dus heel belangrijk in hoe steden zich
ontwikkelen.
Zelfstudieles tbv les 2
Vorig college Jane Jacobs, hoofdstuk 1 (Inleiding)
• Het boek is een aanval op de (toenmalige) modernistische planning die vooral gericht is
uitbreiding. Die planning heeft de stad schade berokkend.
• Planners zijn ‘futuristen’. Ze weten namelijk niet hoe steden functioneren: bijv. “de straat is
slecht, dus steden moeten in functies worden opgeknipt”.
• De bestaande gebouwde omgeving en de geschiedenis van de stad zijn belangrijk. Buurten
ontwikkelen zich organisch. Je moet rekening houden met alle burgers.
• Grote ‘doorbraken’ in het stedelijk weefsel zijn daarom vaak schadelijk voor de stad.
• Moderne stedelijke planning houdt te weinig rekening met veiligheid en hoe dat ontstaat.
• Een stad kan ook zonder (die) planning: bijv. North End (Boston): organisch ontwikkeld van
‘slum’ naar een wijk die veilig is en geïntegreerd (divers).
• De modernistische planning MOET veranderen!
Enkele uitdagingen/‘wicked problems’ van Westerse steden:
1. Toegankelijkheid van woningen en infrastructuur: delen van de stad wordt door segregatie
exclusief en toenemend onbetaalbaar. Concentratie van armoede in bepaalde buurten.
2. Onveiligheid/onleefbaarheid: delen van de stedelijke openbare ruimte worden als onveilig
en/of onleefbaar ervaren, niet alleen door criminaliteit, maar ook door toerisme en uitgaan.
Delen van de stad daarnaast ook fysiek onbereikbaar, vanwege beperkte ruimte.
3. Democratie: het stadsbestuur worstelt met complexiteit. Ze wil wel responsief zijn, maar dat is
moeilijk vanwege mix aan belangen.
Wat kunnen partijen gezamenlijk (integraal!) aan deze (problemen hier boven) problemen
doen?
1. Voldoende gemengd bouwen. Bouwproductie helpen verhogen. Kwaliteit van de openbare
ruimte in arme buurten verbeteren.
2. Mobiliteit (autobezit, milieuzones) in de drukte gebieden terugdringen. In de meest onveilige
gebieden aanwezigheid politie ophogen en met burgers samenwerken.
3. Kwaliteit van dienstverlening gemeenten verbeteren. Burgers betrekken i.p.v. de gemakkelijke
weg kiezen.
Planning van de stad = zorgen voor goede openbare ruimte
• Wat is openbare ruimte?
Gemeenschappelijke ruimte van een samenleving die voor iedereen toegankelijk is
Vitale elementen zoals pleinen, parken, straten met een bepaalde ruimtelijke en
sociale kwaliteit* zijn daarin belangrijk.
* In hoeverre beeldbepalend, representatief? Hoe is de verblijfskwaliteit?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bvhhrlm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.
