8.1: Een bemand ruimteschip
Leven op aarde:
Er zijn vijf factoren die het leven op aarde mogelijk maken:
1. Afstand tot de zon: het is niet de warm en niet de koud. Door het
broeikaseffect ligt de temperatuur op aarde
hoger (normaal -18°C en nu +15).
2. De dampkring: is de lucht om ons heen die
wij inademen (O₂), waarbij koolzuurgas (CO₂)
vrij. Dat gebruiken dieren en planten om te
groeien (fotosynthese).
3. Zwaartekracht: zorgt ervoor dat de gassen uit de
dampkring niet in de ruimte verdwijnen en dat alles op de
grond blijft staan. Zonder zwaartekracht zouden wij van de aarde
worden afgeslingerd.
4. Water: wij organismen bestaan uit voor een deel uit water en voor ons
eten is heel veel water nodig.
5. Natuurlijke hulpbronnen: voedsel uit de natuur of geproduceerd in de
landbouw.
Een duurzame aarde?
Op een duurzame aarde gebruiken mensen niet meer natuurlijke
hulpbronnen dan dat erbij komen. Alleen dan kunnen ze er ook in
de toekomst gebruik van maken.
De ecologische voetafdruk is een goed middel om de
duurzaamheid te meten. De grootte hangt af aan wat je eet, wat
voor spullen je koopt, hoe (vaak) je reist etc. Hoe meer aardbollen,
hoe meer natuurlijke voorraden van de aarde aan het opmaken
zijn
B34 Planeet aarde
De aarde is een planeet; een hemellichaam dat draait rond een
licht/warmte gevende ster, de zon. Het is geen ster. De zon heeft een
temperatuur van 6000 graden. Planeten zijn afhankelijk van de zon voor hun
warmte en licht. Het zonnestelsel is de zon, de acht planeten, de tientallen
manen en de ontelbare kleine hemellichamen.
B35 Draaiing van de aarde
In één jaar draait de aarde om de zon en dagelijks rond de aardas (∟23 ½).
Noordpool: 21 juni midzomernacht en 22 december poolnacht.
1
, 21 maart en 23 september: nu is de zon loodrecht op de evenaar; overal gelijke
dag en nacht.
Keerkringen: de breedtecirkels van 23 ½ n.b en 23 ½ z.b (hiertussen de
tropen).
B93 Systeem aarde
De aarde bestaat uit vier ‘’sferen’’:
1. Lithosfeer: de aardkorst (ondergrond, bodem).
2. Atmosfeer: de lucht om ons heen.
3. Hydrosfeer: het water op aarde.
4. Biosfeer: het leven op aarde.
B118 Waterkringloop
= is de voortdurende verplaatsing van water over de aarde.
Verdamping (evaporatie) zorgt dat water in beweging is.
Korte waterkringloop = Verdampen door de zon vloeibaar naar waterdamp
(gasvormig) koelt af en vormen waterdruppels (condenseren) daar gaat het
uitregenen.
Lange waterkringloop = door de wind waaien wolken naar het land
neerslag valt en via het land komt water weer de zee in.
Door verdamping komt water terug in de lucht m.b.v. planten en bomen water
opnemen uit de bodem geven het af met hun bladeren (transpiratie).
Evaporatie + transpiratie = evapotranspiratie.
In de grond zakt water in. Het grondwater stroomt via de ondergrond naar het
water.
Veel water opgeslagen in ijskappen op de polen en in de bergen.
B125 Koolstofkringloop
Koolzuurgas (CO₂) = kleur- en reukloos gas dat voor organismen van
levensbelang is.
Fotosynthese: Water + koolstofdioxide > glucose + zuurstof
H₂O + CO₂ > C₆H₁₂O₆ + O₂
Planten en bomen nemen CO₂ in- en uitademen door transpiratie.
Door fossiele brandstoffen mensen brengen veel CO₂ uit de lucht (aardolie,
aardgas en steenkool) en ook via ontbossing (bomen nemen minder CO₂ op)
Koolstofkringloop = alle CO₂ uitwisselingen op aarde.
8.2 Een overbevolkte planeet?
Op weg naar 10 miljard
Sinds 1950 is de bevolking verdriedubbeld naar 7,5 miljard.
De bevolkingsprognose in 2060 is 10 miljard.
De wetenschap die zich bezighoudt met het aantal, de samenstelling en de
spreiding van de bevolking heet demografie.
Hoogtepunt: stijging van de wereldbevolking met 2%.
De wereldbevolkingsgroei was gedaald met 1% (vruchtbaarheidscijfer).
Ongelijke groei
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Evavdtoorn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.