In deze samenvatting kan je alles terugvinden van het deel neuro-anatomie behalve hoofdstuk 15 (visus). De samenvatting is gemaakt adhv de cursus gemaakt door prof. Dr. Jan Verlooy.
Kleurencode:
-Paars = 1.
-Donker roos = 1.1.
-Licht roos = 1.1.1.
-Groen = 1.1.1.1
- Blauw = 1.1.1.1.1
Ve...
INLEIDING HFDST 2: MACROSCOPISCHE BASIS
VAN DE NEURO-ANATOMIE
ZENUWSTELSEL
CZS PZS
H + RUGGENMERG 12 CRANIALE
ZENUWEN +
OVERBLIJVENDE
ZENUWEN V.
5 grote delen LICHAAM & HUN
GEASSOCIEERDE
HERSENEN COLLECTIES V. CL
DIE GANGLIA W.
GENOEMD
I. TELENCEPHALON
= eindH
→ meest ontwikkeld: bestaat uit 2 grote delen:
H-hemisferen (H-helften) & basale ganglia/kernen
BASIS/ONDERKANT H
BASALE GANGLIA/KERNEN telencephalon sterkst vertegenwoordigd !!!
> orbitale gyri: bedekt dr nervi olfactorii (reukzenuwen)
> staan in voor vrijwillige beweging (=dingen die buiten
> nervi optici (gezichtzenuwen): visuele impulsen oog -> H
bewustzijn plaatsvinden) +grove motorische activiteit
→ versmelten nr elkaar toe = chiasma
vb. regelt arm-beweging wnr we wandelen
> parahippocampale gyrus bij temporale pool (soort
> diep in H gelegen, alleen zichtbaar bij H-doorsneden
bult precies)
> bestaan uit CL (=grijze stof) gelegen onder laterale
ventrikels in de WS van de H-hemisferen (is dus eigenlijk HORIZONTALE DOORSNEDE H
een stuk GS in WS)
→ w. beter uitgelegd in HFDST 9 2 !!! lagen
I. buitenste GS = cortex/schors -> CL N
II. binnenste WS -> gemyeliniseerde axonen
H-HEMISFEREN → axonen die v. ene hemisfeer nr andere gaan
2 H-HEMISFEREN: = commissurale vezels -> komen v. corpus callosum
> gescheiden v. elkaar dr fissura mediana longtidunialis → axonen v. ene kwab/gyrus -> andere
> opgebouwd uit: = associatieve vezels
• gyri = ondiepe windingen in kwabben → axonen v. cerebrale hemisferen -> andere delen CZS
vb. gyrus precentralis = motorisch centrum vr (vb. ruggenmerg)
generaratie zenuwimpulsen nr spieren = projectievezels
• sulci = ondiepe instulpingen die gyri scheidt --> meeste komen v. capsula interna
• fissuur = diepe sulci --> 3 delen:
> voorste lid
2 groeven, fissura lateralis & sulcus centralis > achterste lid
verdelen hemisfeer in 4 kwabben: > deel tss voorste & achterste = genu/knie
* frontale kwab: anterieur (voor) v. sulcus -> lateraal genu: basale ganglia
centralis
→ bevat specifiek gebied II. DIENCEPHALON
vb. frontale pool = meest anterieure deel = tussenH -> 2de verdeling H
= zetel v. persoonlijkh. → klein gebied tss hemisferen -> onderdelen:
* pariëntale kwab: posterieur (achter) > thalamus = schakelcentrum ZS
s.centralis > hypothalamus = regulatie t°, emoties & AZS
* temporale kwab: onder fissura lateralis > mediale & laterale corpus geniculatum
* occipital kwab > subthalamische nuclei
* “5de kwab” = insula (zie je wnr je fissura > corpus pineale
lateralis openspreid)
* “6de kwab” = limbische kwab (gyrus cingulatus,
parahippocampus & dentatus)
, III. MESENCEPHALON MEDULLA SPINALIS
= ruggenmerg = geleidingsbaan ascenderende &
= onderdeel H-stam (samen met pons & medulla oblongata)
descenderende zenuwbanen die perifere & spinale zenuwen
→ v. basis H tot foramen magnum schedel
verbinden met H:
= kleinste gedeelte 5 verdelingen: > begint thv foramen magnum tot 2de lumbaal wervel (L2)
> tss diencephalon & pons > opbouw:
> gebied boven aquaduct v. Sylvius = tectum
• GS in midden (vlinder vorm) -> CL
→ bestaat uit 4 corpora quadrigemina
→ opgedeeld in dorsale/posterieure hoorn (cornu
--> 2 bovenste vormen = colliculi superiores
posterior) & ventrale/anterieure hoorn (cornu
--> 2 onderste = colliculi inferiores
anterior)
> gebied onder aquaduct = tegmentum
→ passeren !!! zenuwbanen • GS omring dr WS -> gemyeliniseerde axonen
→ bevat !!! structuren: nucl. ruber, nervus oculo- → opgedeeld in dorsale, ventrale & laterale
motorius (+kern) & nervus trhoclearis (+kern) columnae
> aan basis mesencephalon dikke zenuwbundels
= crus cerebri -> voortzetting dalende projectie-
vezels capsula interna
> tss tegmentum & crus cerebri = substantia nigra
(alle 3 structuren samen = cerebrale pedunkel)
V. MEDULLA OBLONGATA
= 5de verdeling
> gaat over in medulla spinalis thv foramen magnum
> bevat ascenderende & descenderende zenuwbanen
+ kern nervus hypoglossus
+ cardiale & respiratoire centra
, > algie = pijn
HFDST 3: ZENUWBANEN VOOR vb. neuralgie = pijn thv zenuwen
PIJN & T° V. LEDEMATEN & → vaak druk op spinale zenuw
ZENUWBANEN V. PIJN > esthesie = gewaarwording dampt
ROMP
R vr pijn & t° → dermis & epidermis huid
KLINISCHE ASPECTEN
zenuwvezels (ZV) gaan v. derm
nr. ruggenmerg
GEREFEREERDE PIJN
a) CL v. ZV zitten in ganglion v. = pijn nt voelen op orgaan, mr op afstand (op opp.
dorsale wortel → zeer specifiek: diagnostisch !!!
b) ZV treden ruggenmerg binnen langs dorsale wortel v. vb. hartaanval: scherpe uitlopende pijn nr L-arm
spinale zenuw
c) ZV eindigen in dorsale hoorn GS FANTOOMPIJN
d) synaps tss 1ste & 2de orde neuron bij amputaties:
e) 2de neuron: kruist nr contralaterale zijde v. ruggenmerg a) ZV thv amputatie dikwijls in littekenweefsel
f) treedt binnen in laterale witte kolom b) pijnstimulus nr sensorische cortex
g) stijgt nr nucleus ventralis postlateralis v/d thalamus c) interpreteert dat stimulus afkomstig is v. mankerende
→ zenuwbaan v. gekruiste pijn & t° vezels ledemaat & nt v. amputatiestomp
= tractus spinothalamicus lateralis
h) axonen tractus spinothalamicus lateralis synaps met CHORDOTOMIE
tertiaire neuronen
operatie vr hevige pijn: tractus spinothalamicus lateralis
i) tertiaire neuronen verlaten thalamus: stijgt nr capsula
onderbroken aan contralaterale zijde v. pijn
interna nr gyrus postcentralis
→ onderbroken 1 of 2 niveau’s hoger dan intredeplaats
j) grijze stof gyrus postcentralis (are 3,1,2)
= primair somatosensorisch centrum spinale zenuw (om rekening te houden met overlapping)
→ t° & pijn interpreteren
UITZONDERING: bilaterale chordotomie
> naald met radiofrequentie stroom
BIJKOMENDE DETAILS > chirurgisch doorgesneden
REFLEXEN DIAGNOSTISCHE TESTEN
a) vertakkingen v. pijn & t° N maken synaps in dorsale wortel > pijn: scherpe naald over huid -> voelt men pijn?
met korte neuronen & lopen nr ventrale hoorn > t°: 2 glazen tubes (1 met warm & koud water)
b) ventrale hoorn: interneuronen synaps met motorische N → patiënt moet zeggen of die koude/warme tube
voelt
kunnen kruisen (nr boven of nr beneden) en contralaterale
motorische N stimuleren op niveau’s ruggenmerg
c) axonen treden uit via ventrale wortel: gaan nr spieren
d) ontstaan onwillekeurige motorische respons
= reflex
verdedigingsmechanisme ZS: snel & automatisch antwoord
vb. ciliospinale reflex: pupillen gedilateerd bij pijn
DERMATOMEN
vezels v. elke dorsale wortel afkomstig v. goed omlijn gebied
= dermatoom (D)
→ grenzen D nt strikt & vaak overlapping
→ zorgt vr biologische beveiliging
vb. schade 2de dorsale zenuw: groot deel v. pijn & t
geleid nr D1 en D3 sensorische N
+ ook overlapping thv ruggenmerg:
wnr axon in dorsale hoorn: uitsturen opstijgende & dalende
zijtakken nr onderliggende & bovenliggende spinale
segmenten in dorsolaterale fasciculus v. Lissauer
→ pas daarna axon in dorsale hoorn thv segment
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evevlaemynck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
