De meest gewilde machtsvorm was wanneer de extensie van de macht van de
pater familias gerepresenteerd werd door één enkele, mannelijke persoon. Maar
geen enkele beschrijving van de ideale heerser was in de hele wereld hetzelfde.
Eén verantwoordelijkheid van een heerser kwam wel bijna overal voor: het
veiligstellen van harmonie onder de bevolking, en tussen hemel en aarde. Wat in
de meeste tradities niet gewild is in een heerser, is het voorop stellen van de
interesses van de innercircle van de heerser. In Europa en West-Azië bestond er
literatuur waaruit de heerser adviezen kon krijgen van zijn voorgangers. Dit is de
‘princely mirror’ of ‘speculum principis’.
Idealen van heerschappijen in Europa en Azië
Een heerser in de middeleeuwen was toegewijd, eerlijk, rechtvaardig, en
vergevingsgezind. Alle wereldlijke heersers werden aangewezen door God, maar
zij moeten wel de bonum publicum beschermen. Dit is het beschermen van de
ware religie, het straffen van boosdoeners, het luisteren naar goede adviseurs,
het overkomen van factievorming in de samenleving, en het beschermen van het
welzijn van de burgers. Een heerser werd geacht alle groepen onpartijdig te
behandelen, maar niet zozeer gelijkwaardig. Kritiek hierop: Aristoteles’
monarchie/tyrannie-aristocratie/oligarchie-ochlocratie/democratie. Opstand van
het volk werd niet gezien als legitiem.
Het was ook belangrijk dat een heerser waarde hechte aan direct en persoonlijk
koninklijke rechtvaardigheid -> heersers accepteerden het dat onderdanen naar
hen toe kwamen en hun beklag over bepaalde dingen kwamen doen. Het
dubbelzijdige zwaard (the double-edged sword) was belangrijk voor een heerser.
Zo kon hij onderdanen pardon gunnen, maar ook de hebzuchtige elite straffen.
Niccolo Machiavelli – The Prince
Leiderschap dat gestuurd werd door morele categorieën zal altijd alles
erger maken voor iedereen. Dwang en fraude waren nodig wilde een heerser
goed kunnen heersen.
Machiavelli triggerde een discussie die de balans probeerde te vinden
tussen morele ambities en de alledaagse vereisten van heerschappij.
Een goede koning was niet alleen toegewijd en rechtvaardig, hij was ook een
dappere soldaat en een oorlogsleider. Het beschermen van het land en de
bevolking was noodzakelijk voor iemand wilde deze gaan heersen. Een heerser
moest geen mietje zijn, maar hij moest ook niet nonchalant omgaan met het
leger, en veel doden maken. Moderatie was dus nodig.
Muscovy
De tsaar was een sterke, autoritaire leider die zijn onderdanen beschermde tegen
krachten van buitenaf. Ook hield hij de orde in de samenleving. Hij moest de
Orthodoxe Kerk, en de zwakkeren in de samenleving beschermen. Maar ook een
ander ideaalbeeld van de tsaar: de zachtmoedige en vergevingsgezinde tsaar,
die meer geïnteresseerd was in vroomheid dan in wereldlijk succes.
Een tsaar moest altijd luisteren naar zijn adviseurs. Ook een tsaar die de
Orthodoxe Kerk ondermijnde werd bestempeld als een anti-tsaar. Hij mocht van
de troon geworpen worden.
West-Azië
In West-Azië introduceerde de Islam een relatief egalitair wereldbeeld. Ook werd
er een dominante positie gecreëerd voor de shari’a en de ulema (de geleerden
die de shari’a interpreteerden). Door de combinatie van de shari’a en de ulema
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marijee-e. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.