In de 2de helft van het 2de semester krijg je een opdracht waarin je een documentaire over het verzet moet bekijken (cf. Kinderen van het Verzet) waarna je o.b.v. teksten en vragen een samenvatting moet maken.
Dit is hier een voorbeeld van.
Samenvatting handboek 'Een Geschiedenis van België'
Volledige samenvatting Geschiedenis van België (boek + lessen)
Samenvatting-Casus: België - De Federale Staat
Alles voor dit studieboek
(10)
Geschreven voor
Universiteit Gent (UGent)
Bachelor Of Arts In De Geschiedenis
Geschiedenis Van België (A000256A)
Alle documenten voor dit vak (11)
Verkoper
Volgen
FearOfTheFury
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
HERINNERINGSDOSSIER – HET VERZET
Een van de vier vragen van het eindexamen zal gaan over het thema verzet tijdens de Tweede
Wereldoorlog. Deze vraag zal, in tegenstelling tot de andere drie vragen, het ‘puur’ historische
karakter overstijgen. Het uitgangspunt is namelijk het collectief geheugen of de ‘levende’
herinnering van een samenleving m.b.t. een historische gebeurtenis.
Om deze examenvraag voor te bereiden bieden wij een klein lees-, kijk- en luisterdossier aan. De
artikels, analyses, opinies, documentaire-aflevering en radio-podcast brengen samen het
herinneringslandschap m.b.t. het verzet in kaart. De eerste twee artikels bieden de nodige
historische context en geven concrete voorbeelden van verzetsorganisaties en -daden. De rest
van het dossier behandelt expliciet de maatschappelijke herinnering(en) aan dat verzet. Het
dossier maakt zo een analyse mogelijk van herinneringspraktijken m.b.t. het verzet.
Wij verwachten dat jullie dit dossier ‘verwerken’. Het behoort dus tot de leerstof van dit vak.
Belangrijk is evenwel dat jullie deze leerstof niet op dezelfde manier als het leerboek moeten
benaderen:
1) Inhoudelijk: Voor de samenvatting van de inhoud van het dossier baseer je je op de
overkoepelende inzichtsvragen die wij hieronder opstelden. De examenvraag zal
aanknopen bij een of meerdere van deze inzichtelijke vragen. We vragen niet naar details,
specifieke secties van artikels, of afbeeldingen en illustraties uit dit dossier.
2) Zoek zelf twee actuele voorbeelden in de Belgische media waarin het verzet in herinnering
werd gebracht. Gebruik hiervoor GoPress en dien in via Ufora (zie onderaan de
opdrachtomschrijving ‘ZOEK’.)
1
, Algemene richtvragen bij de verwerking van het dossier
Historici die het collectief geheugen van een maatschappij bestuderen kunnen zich veel vragen stellen.
Deze vragen zijn ruwweg onder te verdelen in vier categorieën. De vragen uit deze categorieën gebruik je
voor jouw verwerking van het dossier.
1. Levende herinnering of vergeten verleden?
o Is dit deel van de Belgische geschiedenis in algemene zin eerder ‘dood’ of ‘levend’? Wordt dit
thema vandaag nog veelvuldig herdacht? Leeft het thema verder in populaire beeldvorming?
o Wie zijn de ‘memory makers’ of ‘memory entrepreneurs’? Wie wil de herinnering ‘levend’
houden? Welke maatschappelijke groep(en) herdenken het thema en waarom? Is het thema
belangrijk voor de identiteit van een bepaalde groep in de samenleving?
o Via welke middelen, media en herinneringspraktijken wordt de herinnering ‘levend’ gehouden?
Welke symbolische manifestaties of relicten zijn er in de publieke ruimte te vinden?
o Is er sprake van selectieve herinnering: worden bepaalde elementen van het verleden onder-
of overbelicht en waarom? Of is er sprake van collectief geheugenverlies: wordt het thema al
dan niet bewust ‘vergeten’ en waarom?
Verzetsstrijders zijn niet absoluut afwezig in de publieke ruimte (zie vb. puntje 5 + einde tekst 4), zij het dat
je er expliciet oog voor moet hebben. Zo heeft men in 2018 struikelstenen ingewijd aan de verzetsstrijders
uit de 2de Wereldoorlog. De antifascistische strijd van het verzet wordt ook met politieke doeleinden
herdacht of hergebruikt. De Belgische politiek gebruikt het verzet om het opkomend extreemrechtse
gedachtegoed een halt toe te roepen, dit vooral in het Franstalige landsgedeelte, waar linkse partijen de
meerderheid hebben. Toch merken we dat er vandaag de dag in België, en voornamelijk in Vlaanderen,
niemand er tot nog toe in geslaagd is het verzet een stem te geven die resoneerde tot op het
maatschappelijk bewustzijn.
Ondanks de pogingen van de wetenschap om het onderwerp in de kijker te plaatsen is het heel moeilijk om
het stereotiepe beeld van het verzet de kop in te drukken. We kunnen dus hierdoor stellen dat dit deel van
de geschiedenis momenteel eerder dood is, maar dat er wel degelijk pogingen ondernomen worden om
het levend te maken.
De memory makers zijn in dit geval vooral historici en de wetenschap. In feite zou de overheid hier ook een
rol in moeten spelen, maar tot op heden wordt het verzet te weinig aangekaart.
Er zijn al verschillende initiatieven gepleegd om de 2de wereldoorlog in de kijker te plaatsen, maar hierbij is
er vooral aandacht voor de collaboratie en straatrepressies na de oorlog. Het verzet wordt hierbij steeds in
een negatief daglicht geplaatst. Voorbeelden hiervan in de populaire cultuur zijn o.a. herdenkingen (o.a. in
Breendonk) en literatuur (o.a. Hugo Claus’ Verdriet van België). We merken dat er een groot gebrek is aan
visueel beeldmateriaal omtrent het verzet. Het enige beeldmateriaal dat aanwezig is, is voornamelijk van
tijdens de bevrijding omdat het dan pas veilig was voor de verzetsstrijders om beeldmateriaal te maken. Dit
beeldmateriaal plaatst het verzet in een dadersperspectief van de straatrepressies, hetgeen een negatief
beeld creëert.
Tegenwoordig probeert men dit negatieve imago en stereotiepe beeld van het verzet onderuit te halen
o.m. door programma’s als Kinderen van het Verzet.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FearOfTheFury. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.
