Peter R de Vries:
neergeschoten Juristen: hoe
noemen we dit?
> Welke term gebruiken = materieel strafrecht
Mannen op snelweg aangehouden
> Hoe kan dat? > o.a. geholpen door verkeerscamera’s = formeel strafrecht
Mannen: in voorlopige hechtenis > stel ze worden veroordeeld = sanctierecht
Strafrecht gaat over mensen: slachtoffers & daders
> Rechtsgebied
Perspectieven:
- Criminologen > sociaalwetenschappelijk
- Juristen > normatieve manier kijken > hoe iets zou moeten zijn
> Democratische rechtsstaat: strafrecht > eisen
Materieel strafrecht
- Personen: wie?
o Bijv.: wij mensen, vereniging (rechtspersonen)
- Gedrag: welk gedrag is wel/niet strafbaar?
o Wanneer bepaal je dat?
- Niet worden bestraft:
o Bijv.: ontoerekeningsvatbaar
> Uitsluiting aansprakelijkheid
- Verruiming strafrechtelijke aansprakelijkheid:
o Bijv.: vluchtauto besturen
> Bron: Wetboek van Strafrecht = commuun strafrecht
Maar ook:
- Wet van wapens en Munitie
- Opiumwet
- Wegenverkeerswet
- Etc.
- Ook: APV van gemeente
= Bijzonder strafrecht
Voorbeeld: diefstal
- Wet stelt strafbaar: staat ook in bijzondere wetten
- Verboden gedragingen & de straf die daarop staat
Legaliteitsbeginsel (art. 1 lid 1 Wetboek van Strafrecht)
- Kernbeginsel rechtsstaat
o Geen feit is strafbaar
o Wettelijke strafbepaling > lex scripta
▪ Eis geschreven wet
▪ Wet in formele zin, maar ook wet in materiele zin > voornamelijk
wetten van lagere overheden
, o Wetten: toegankelijk en voorzienbaar > lex certa
o Daaraan voorafgegane
▪ Verbod van terugwerkende kracht
> Met name gericht op wetgever
Art. 1 Sr: onbehoorlijk-gedrag arrest: het moet een WiFZ zijn
- Deelbeginselen legaliteitsbeginsel:
o Voldoende duidelijk
o Moet in wet staan
o Verbod van analogie: rechter mag wet niet ruim interpreteren
o Verbod op terugwerkende kracht
Is het maken/verspreiden van beeldmateriaal strafbaar?
- Verschillende artikelen
- Onduidelijkheid > rechter: 4 interpretatiemethoden
Formeel strafrecht
- Ontstaat pas in strafprocedure
- Overheid & procedure > is genormeerd:
o Regels:
▪ Taken: welke organen welke taken uitoefenen
▪ Geven bevoegdheden: welke organen,
welke gronden
> Bron: Wetboek van Strafvordering
- art. 1 Sv: legaliteitsbeginsel
o Wettelijke grondslag
o Wet in Formele Zin (Muilkorf arrest)
▪ Strafvordering moet in wet staan (hoeft niet
wifz te zijn)
▪ Gemeente mag niet zomaar wifz in het
leven roepen > geen bevoegdheid
Onbehoorlijk gedrag arrest:
- Beperkt toepassingsbereik artikel geldt alleen op bepaalde plekken/locaties
> Daarom is het voldoende concreet
Runescape arrest:
- 3 redenen moet je kennen
- 3.3.2: beoogd de beschikkingsmacht
> Teleologische interpretatiemethode
Types strafvordering:
- Voorbereidend onderzoek: o.a. opsporing (vaak door politie onder leiding van OvJ)
- Onderzoek ter terechtzitting: behandeling zaak door rechter
Voorbeeld: bevoegdheden opsporingsambtenaren
- Gang van zaken als eenmaal is vastgesteld
, -
In rechtszaal:
Griffier: maakt aantekeningen
Officier van Justitie: staande
magistratuur Rechters: zittende
magistratuur Verdachte zit iets lager
- Rechtspraak: in NL 11 rechtbanken > vonnis
• Teams: 1 daarvan regelt strafrecht
• In hoger beroep: Gerechtshoven: arrest > niet mee eens: Hoge
Raad: cassatierechter (in Den Haag)
Sanctierecht
Regelt welke strafrechtelijke sancties er zijn en ‘heeft betrekking op de voorwaarden
waaronder bepaalde sancties mogen worden opgelegd en ten uitvoer gelegd’.
- Wetboek van Strafrecht
- Wetboek van Strafvordering
- Bijzondere wetten
Strafrecht normeert
- Wat we wel/niet mogen doen
, - Voorkomen eigeninrichting. De staat grijpt in, niet de burger. Burger die eigen
rechter speelt kan zelf strafrechtelijk aansprakelijk zijn.
Strafrecht genormeerd
- Wettelijke bepalingen stellen grenzen aan wat de strafrechtelijke overheid mag
en niet mag
- Maar niet alleen de wet stelt grenzen, ook:
o (Inter)nationale mensenrechten
▪ EVRM, IVBPR, Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie
- Belangrijk is ook dat mensenrechten nader worden uitgewerkt:
o Europees Hof voor de Rechten van de Mens
o Hof van Justitie van de Europese Unie
Strafdoelen
- Vergelding > iemand laten boeten
- Preventie
o Speciale: verdachte fout i laten zien en voorkomen dat hij het nog een
keer gaat doen
o Generale: afschrikken rest samenleving
Actoren
(Hoofdstuk 7
boek)
OM:
- Officier van Justitie
o Advocaat-generaal (OvJ in Hoger Beroep)
Politie:
- Opsporingsambtenaren
- Hulpofficier van Justitie
o Toestemming verlenen bepaalde opsporingsbevoegdheden
Rechtspraak:
- Rechter:
o Politie-
o Kinder-
o Kanton-
o Meervoudige kamer-
o Rechter-commissaris
▪ Speelt belangrijke rol in vooronderzoek
▪ Toestemming verlenen
- Rechtbank
- Gerechtshof
- Hoge Raad
o Advocaat-generaal
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper guusjebeijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.