Wet op de ondernemingsraden (Wor)
- art. 1 lid 1 onder c Wor over onderneming:
- een in de maatschappij als zelfstandige eenheid optredend
organisatorisch verband
- waarin arbeid wordt verricht (krachtens arbeidsovereenkomst of
krachtens publiekrechtelijke aanstelling)
Handelsregisterbesluit 2008 (Hrb 2008)
- art. 2 lid 1 Hrb 2008 over onderneming:
- een voldoende zelfstandig optredende organisatorische eenheid
- waarin diensten of goederen worden geleverd of werken tot
stand worden gebracht (ten behoeve van derden)
- met het oogmerk daarmee materieel voordeel te behalen
Wie kan een onderneming in stand houden / aan wie kan een onderneming
toebehoren? Privaatrechtelijk
- eenmanszaak (sole proprietorship)
- privaatrechtelijk & ondernemingsrechtelijk, rechtsvormen:
- personenvennootschappen
- rechtspersonen
Personenvennootschappen: meerdere personen die samen een overeenkomst
sluiten
- maatschap, vennootschap onder firma (vof), commanditaire vennootschap
(cv)
- boek 7A BW en Wetboek van Koophandel
Rechtspersonen: institutionele rechtsvormen
- vereniging (coöperatie en de owm), naamloze vennootschap (NV),
besloten vennootschap (BV), stichting
- art. 2:3 BW: ‘bezitten rechtspersoonlijkheid’, het zijn zelfstandige entiteiten
- art 2:5 BW: “Een rechtspersoon staat wat het vermogensrecht
betreft, met een natuurlijk persoon gelijk, tenzij uit de wet het
tegendeel voortvloeit.”
- een rechtspersoon is geen overeenkomst maar een zelfstandige
entiteit die wordt ‘opgericht’ binnen de wettelijke mogelijkheden
(gesloten stelsel)
- art. 3:276 BW: een schuldeiser kan zijn vordering op alle
goederen van zijn schuldenaar verhalen
Vereniging (art. 2:26 t/m 52 BW)
- art. 2:26 BW: materiële kenmerken: leden, gericht op een doel,
oprichting bij meerzijdige rechtshandeling (minimaal 2), verbod winst te
verdelen onder de leden lid 3.
- er is een bestuur, en het orgaan waarin de leden bijeenkomen is de
algemene vergadering (AV)
,Coöperatie: art. 2:53 BW t/m 63k BW (is een vereniging)
- art. 2:53 lid 1 BW: materiële kenmerken: ‘als coöperatie opgerichte
vereniging’, voorzien in de ‘stoffelijke behoeften’ van de leden,
uitoefening van een bedrijf t.b.v de leden
- er is een bestuur, en het orgaan waarin de leden bijeenkomen is de
algemene vergadering (AV)
- art. 53a lid 1 BW: mag wel winst verdelen onder de leden
Onderlinge waarborgmaatschappij: art. 2:53 t/m 63k BW
- art. 2:53 lid 2 BW: materiële kenmerken: ‘als onderlinge
waarborgmaatschappij opgerichte vereniging’, sluiten van
verzekeringsovereenkomsten met de leden, uitoefening van een
verzekeringsbedrijf t.b.v die leden
- er is een bestuur en het orgaan waarin de leden bijeenkomen is de
algemene vergadering (AV)
- art. 53a lid 1 BW: mag wel winst verdelen onder de leden
Agency problem: het bestuur heeft een informatievoorsprong en het
ledenbestand is te groot om tegenwicht te kunnen bieden
- roept de vraag op naar de (wenselijke) inrichting van de verhouding
tussen het bestuur en de AV/leden: de governance van deze
rechtsvormen (checks and balances)
- separation of ownership and control
NV: art. 2:64 t/m 170 BW
- art. 2:64 lid 1 BW: materiële kenmerken: een kapitaal dat in aandelen is
verdeeld, de aandelen zijn (in beginsel) vrij overdraagbaar (art. 2:87 BW)
- art. 2:105 lid 1 BW: de winst komt aan de aandeelhouders ten goede
- geschikt voor vennootschappen met een groot aantal
aandeelhouders en een potentieel steeds wisselend
aandeelhoudersbestand
- kan beursgenoteerd zijn: de aandelen zijn dan toegelaten tot de handel
op (meestal) een gereglementeerde markt (RM regulated market)
- er is een bestuur en het orgaan waarin de aandeelhouders
bijeenkomen is de algemene vergadering (AV) → agency problem
aangezien het aantal aandeelhouders erg verspreid is.
- voor beursgenoteerde NVs: de Nederlandse corporate governance code
BV: art. 2:175 t/m 274a BW
- art. 2:175 lid 1 BW: materiële kenmerken: een kapitaal dat in aandelen
is verdeeld, de aandelen zijn niet vrij overdraagbaar (art. 2:195 BW)
- art. 2:216 lid 1 BW: de aandeelhouders beslissen over het doen van
uitkeringen
- geschikt voor vennootschappen met een klein aantal aandeelhouders en
een stabiel aandeelhoudersbestand (MKB-ondernemingen)
- kan wel beursgenoteerd zijn: aandelen zijn dan toegelaten tot de handel
op (meestal) een multilaterale handelsfaciliteit (MTF: multilateral trading
facility)
- er is een bestuur en het orgaan waarin de aandeelhouders
bijeenkomen is de algemene vergadering (AV) → agency problem: de
niet beursgenoteerde BV: het bestuur en de aandeelhouders bestaan
,(deels) uit dezelfde personen waardoor conflicten kunnen leiden tot
impasse/patstelling in de besluitvorming.
, - verhouding tussen bestuur en de AV/aandeelhouders:
- niet beursgenoteerde BV: eigen type corporate governance-
vragen (familie vennootschap) → checks and balances
- voor beursgenoteerde BVs: de Nederlandse corporate governance code
Aansprakelijkheid NV en BV
- NV: ART. 2:64 LID 1 BW, BV: ART. 2:175 LID 1 BW
- Een aandeelhouder is niet persoonlijk aansprakelijk voor hetgeen in
naam van de vennootschap wordt verricht……
Stichting (art. 2:285 t/m 304 BW)
- art. 2:285 lid 1 en 3 BW: materiële kenmerken: ledenverbod,
doelvermogen, uitkeringsverbod (behalve uitkeringen met een
ideële of sociale strekking)
- er is een bestuur en geen AV
- het agency problem speelt geen rol
- maar de wenselijke inrichting van de stichting is nog steeds een
relevante governance-vraag (checks and balances)
Oprichting rechtspersonen
- vereniging: art. 2:27 lid 1 BW: kan bij notariële akte, maar hoeft niet bij
notariële akte
- coöperatie: art. 2:53 lid 2 BW: bij notariële akte
- owm: art. 2:53 lid 2 BW: bij notariële akte
- NV: art. 2:64 lid 2 BW: bij notariële akte
- BV: art. 2:175 lid 2 BW: bij notariële akte
- Stichting: art. 2:286 lid 1 BW: bij
notariële akte Bedrijfswetenschappen week 1 -
Onderneming
Transactiekostentheorie: transactiekosten (van de markt) versus organisatiekosten
(van de onderneming)
Ronald Coase: onderneming is een entiteit die transactiekosten bespaart. De
onderneming is een “contractual nexus”
Coördinatie via de markt of via de onderneming (markt en onderneming zijn
alternatieven): Markets versus Hierarchies (Williamson, 1973)
Agency theory: principaal-agent benadering
Moral hazard: verandering van gedrag omdat ze toch verzekerd zijn voor
eventuele schade.
NV: Scheiding leiding en eigendom
- management: leiding (Agent)
- Aandeelhouder: economische eigendom (Principaal)
- separation of ownership and control zorgt voor tegenstrijdige belangen
tussen CEO’s en aandeelhouders
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper guusjebeijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.