Inhoud
Inleiding................................................................................................................................2
Strafuitsluitingsgronden.................................................................................................3
Legaliteit en wederrechtelijkheid......................................................................................5
Wederrechtelijkheid........................................................................................................6
Causaliteit.............................................................................................................................6
Leer van redelijke toerekening.......................................................................................7
Alternatieve causaliteit....................................................................................................8
Opzet algemeen...................................................................................................................8
Vormen van Dolus...............................................................................................................9
Vol opzet............................................................................................................................9
Noodzakelijkheidsbewustzijn.........................................................................................9
Voorwaardelijke opzet.....................................................................................................9
Voorbedachte raad...........................................................................................................9
Culpa...............................................................................................................................10
Strafuitsluitingsgronden..............................................................................................12
Algemeen toepasselijk wettelijke strafuitsluitingsgronden......................................12
Bijzondere strafuitsluitingsgronden............................................................................13
Buitenwettelijke strafuitsluitingsgronden..................................................................13
Strafbare poging en voorbereiding..................................................................................14
Strafbare poging........................................................................................................14
Strafbare voorbereiding............................................................................................15
Daderschap en deelneming..............................................................................................16
Medeplegen................................................................................................................16
Medeplichtigheid................................................................................................17
Rechtspersonen.............................................................................................................18
Vereisten strafbaarheid van de rechtspersoon...........................................................18
Feitelijk leidinggever vervolgen...................................................................................18
Publiekrechtelijke rechtspersonen...............................................................................19
Ne bis in idem en samenloop...........................................................................................19
Ne bis in idem-beginsel................................................................................................20
Samenloopregeling....................................................................................................21
,Inleiding
Materieel strafrecht bestaat uit:
a. Strafbaarstellingen
a. Delictsomschrijving + sanctienorm
b. Opgedeeld in misdrijven en overtredingen
c. Nadere onderscheidingen mogelijk
b. Algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid
c. Sanctierecht
Formeel strafrecht geeft het materieel strafrecht een verwerkelijking
- Opportuniteitsbeginsel: OM mag beslissen of het opportuun is om
daadwerkelijk te gaan vervolgen (formeelrechtelijk beginsel)
Type delictsomschrijvingen:
- Formeel omschreven (handeling is strafbaar)
- Materieel omschreven (resultaat is strafbaar)
- Ommissiedelict (nalaten wat je diende te doen)
o Eigenlijke/zuivere (zodanig in de wet omschreven)
o Oneigenlijke/onzuivere (door nalaten kom je tot een delict, wat
niet als zodanig omschreven staat)
- Commissiedelict (een handeling gedaan, waardoor het delict werd
gepleegd)
Strafuitsluitingsgronden
Rechtvaardigingsgronden (wederrechtelijkheid wegnemen):
- Overmacht in de zin van een noodtoestand (art. 40 Sr)
- Noodweer (art. 41 lid 1 Sr)
o Niet strafbaar is hij die een feit begaat, geboden door de
noodzakelijke verdediging van eigen of eens anders lijf,
eerbaarheid of goed tegen ogenblikkelijke, wederrechtelijke
aanranding
- Uitvoering wettelijk voorschrift (art. 42 Sr)
- Uitvoering van een bevoegd gegeven ambtelijk bevel (art. 43 lid 1 Sr)
- Ontbreken materiële wederrechtelijkheid (HR Veearts)
, - Ontoerekeningsvatbaarheid (art. 39 Sr)
- Overmacht (art. 40 Sr)
o Strijd van twee plichten (het oplossen van de noodtoestand of de
wettelijke plicht naleven)
o Prangende en acute omstandigheden waaraan de verdachte
geen weerstond kon bieden en waaraan in redelijkheid ook geen
weerstand geboden behoefte te worden (garantenstellung)
- Noodweerexces (art. 41 lid 2 Sr)
o Niet strafbaar is de overschrijding van de grenzen van
noodzakelijke verdediging, indien zij het onmiddellijk gevolg is
geweest van een hevige gemoedsbeweging, door de aanranding
veroorzaakt
- Uitvoering wettelijk voorschrift (art. 42 Sr)
- Onbevoegd gegeven wettelijk bevel (art. 43 lid 2 Sr)
- AVAS (Melk en water-arrest)
HR Overzichtsarrest noodweer(exces) 2016:
- Ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding van eigen of ander
lijf/eerbaarheid/goed
o Onmiddellijk dreigend gevaar, moet in redelijkheid beschouwd
zodanig bedreigend zijn | aanranding beëindigd > noodweer
vervalt
- Gedraging is geboden door de noodzakelijke verdediging
o Subsidiariteits- en proportionaliteitseis: was de verdediging
noodzakelijk en was de gekozen wijze geboden (wordt van deze
persoon beter verwacht?)
- Noodzaak van verdediging en het onttrekkingsvereiste
o Was dit echt noodzakelijk? Je kon je eraan onttrekken en je had
je eraan moeten onttrekken (reële en redelijke mogelijkheid
bestond | onttrekken aan de aanranding moet een reëel
alternatief zijn. Ander wordt aangerand? Onttrekken hoeft niet)
- De verdediging moet zijn geboden
o In redelijke verhouding staat tot de ernst van de aanranding, tot
terughoudendheid nopend
- Noodweerexces: Proportionaliteitseis verontschuldigbaar
overschreden
o Ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding van eigen of
ander lijf/eerbaarheid/goed
o Overschrijding grenzen noodzakelijke verdediging
▪ Te zwaar middel gebruiken (intensief exces)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper guusjebeijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.