Overzicht van de Psychologie
Hoorcollege 1: Hoofdstuk 1
1.1 Psychologie als
wetenschap Definitie van
psychologie:
- De wetenschappelijke studie van:
o Mentale processen
o Brein
o Gedrag
Psychologie is overal
Waarom is wetenschappelijke, psychologische kennis meer dan wat ‘iedereen eigenlijk wel
weet’?
- Objectief
- Consistent
- Repliceerbaar
Belang van kritisch denken, een voorbeeld:
- Waarom hebben dyslectici moeite met het herkennen van stemmen?
1.2 Grondslagen van de
psychologie ‘Tegenstellingen’:
- Nature-Nurture (Nativisme-Empiricisme)
- Introspectie-Gedrag (Structuralisme-Behaviorisme)
- ‘Mind-body’ (Functionalisme-Reductionisme
Andere benaderingen
- Psychoanalyse
- Gestaltpsychologie -> Het geheel is niet de som van de delen
1.3 Recente ontwikkelingen
Biologie:
- Evolutie
- Genetica
- Neurale basis van mentale processen
- Wisselwerking van hersendelen
Niveaus van analyse (‘Levels of
analysis’)
- Elementaire deeltjes
- Atomen
- Moleculen
Niveaus van analyse: Het geheel is niet de som van de delen
- Sociale groepen Hogere cognitieve processen van bewustzijn, culturele evolutie
- Organismen
- Cellen Doelgericht gedrag
- Moleculen Zelf-reproductie
Analyseniveaus: een voorbeeld
- Het Williams-Beuren syndrome, toegelicht door Oliver Sacks
(Autisme) Hoe hangen niveaus van analyse met ekaar samen?
- Als delen samengaan, krijgen de gehelen nieuwe eigenschappen
, - Neuronen hebben geen bewustzijn, 60 miljard neuronen wel
Om het geheel te begrijpen moet men de delen kennen, en om de delen te begrijpen moet
men het geheel kennen. -> Blaise Pascal
Hoorcollege 2: Hoofdstuk 3
Centrale zenuwstelsel: Het systeem dat cognitie en gedrag aanstuurt
Somatisch zenuwstelsel: Tussen lichaam en CZS ‘spieren aansturen’ ‘sensorische informatie
doorgeven’
Autonoom zenuwstelsel: Al het andere: communicatie met organen, ‘onvrijwillige’ beweging;
hart, longen, pupilreflex
Neuronen: de bouwstenen van het
zenuwstelsel Glia-cellen zitten tussen neuronen
Neuronen geven informatie door:
- Elektriciteit
o Neuronen hebben een potentiaal (spanning)
o Neuronen kunnen ‘vuren’
▪ Snelle verandering van spanning: spikes
- Chemie
o Stoffen (ionen) beïnvloeden de potentiaal
o Bij een ‘spike’ geeft een cel zelf ionen af in de synaps
o Celmembraan laat sommige ionen soms wel/niet door
▪ Elektrische ionkanalen
▪ Chemische ionkanalen
o Andere stoffen kunnen communicatie helpen of
blokkeren De onderdelen van een neuron
,Dendrieten: Verzamelen de signalen van andere neuronen. Hierdoor verandert de
‘membraanpotentiaal’
Cellichaam: Het dikste stuk neuron. Hier wordt RNA gemaakt om de nodige stoffen voor
communicatie te maken.
Axon: Genereert een ‘spike’ in de potentiaal. Deze reist het hele axon af naar de uiteinden.
Myeline/knopen van Ranvier: Zorgen dat de spike lange afstanden kan afleggen zonder uit te
doven. Myeline (o.a van gliacellen) is isolatiemateriaal; in de knopen wordt de spike opnieuw
‘gevoed’
Synaps: Waar de spike aankomt, en een effect heeft op de dendrieten van het ontvangende
neuron.
Membraanpotentiaal, ionkanalen & rustpotentiaal:
- Natrium-kaliumpomp
o Kanaal in het membraan
o 3 Na + eruit, 2 K + erin
- Lek-kanalen
o Staan open, laten ionen er weer in
- Balans
o Rustpotentiaal
Membraanpotentiaal, actiepotentialen (spikes)
- Input
o Als er input komt openen Na+ kanalen: depolarisatie
- Verschillende elektrische kanalen
o Nog meer Na+ erin -> spike
o K+ eruit -> repolarisatie
- Dit proces schiet door: hyperpolarisatie
Actiepotentiaal wordt gegenereerd op de ‘Axon-hiel’ (axon hillock)
Het proces herhaalt zich in de Knopen van Ranvier
, Multiple sclerose (MS)
Membraanpotentiaal & de synaps:
- In het Axon-uiteinde maakt een neuron neurotransmitter
o Zitten in blaasjes klaar tegen het membraan
o Gelost bij een actiepotentiaal
- Neurotransmitter bindt aan receptoren
o Na+ kanalen? -> excitatie/nieuwe actiepotentiaal
o CI- kanalen? -> inhibitie
o Leerprocessen
Neuronen geven informatie
door
- Een neuron genereert actiepotentialen
- Dit heeft een effect in de synaps
o (Soms: elektrische synaps, direct doorgeven van ionen)
o Meestal: Het vrijgeven van neurotransmitter
▪ Verschillende neuronen hebben verschillende typen
neurotransmitter, met verschillende effecten.
• Input voor een nieuwe actiepotentialen ->Glumate +, GABA –
• Leerprocessen? -> AMPA
- Medicatie: stimuleer of beperk de overdracht van neurotransmitter -> vaak globaal!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evavrielink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.