College aantekeningen pathofysiologie; complicaties tijdens verschillende trimesters van de zwangerschap, alarmsymptomen, belangrijke obstetrische aandachtspunten en diagnostiek
Stoornissen van foetale groei met oorzaken en beleid.
IUGR= intra-uteriene groeirestrictie (niet retardatie)
Enige juiste term: groeirestrictie
Gemiddeld geboortegewicht bij 40 weken (=a term)
3,5 kg in vlaanderen (maar is afhankelijk van populatie)
gemiddeld gewicht is over de jaren heen gestegen.
Wat bepaalt foetale groei:
- Gewicht moeder
- Pariteit
- Geslacht baby
- Etnische groep
- Niveau boven zeespiegel (hooggebergte: lage 02spanning --> kleiner)
- Diabetes (als ontregeld: suikeroverload --> macrosomie)
- Roken (kleiner)
- Meerlingen (kleiner)
Roken: gewicht daalt 20-25%, groei stagneert, prematuriteit ↑; PROM↑, EUG ↑; miskraam
& wiegendood ↑
Als je stopt met roken: 10% minder perinatale sterfte
Een huishouden waarin gerookt wordt geeft hoger risico op wiegendood, zelfs als nooit
binnenshuis gerookt wordt.
IUGR: definitie
= kind dat nl normaal gewicht zou kunnen hebben obv genen, maar die genetisch
groeipotentieel niet kan bereiken => <p5 op groeicurve
overlap tss andere beelden: small for gestational age (geeft niet perse problemen, vaak als
ouder klein zijn), low birth weight (laag geboortegewicht, maar niet door extern probleem)
= probleem TIJDENS de zwangerschap (wanneer alten we baby komen? Er w hypotheek
gelegd op toekomst kids: “imprinting”: pancreas heeft minder B-cellen, hart nieren en
bloedvaten aangetast --> hypertensie & harthypertrofie), lever= atherosclerose &
tromboserisico)
IUGR en mortaliteit: kleine kinderen sterven veel meer. (cut-off op p5)
Baby op p10: aanvaardbaar, maar vanaf p5 gaat het heel stijg omhoog
Symmetrisch klein: hoofd en buikomtrek zijn ongeveer even klein
Asymmetrisch klein: hoofd is groter dan buik (relatief)
,DIT IS EEN HEEL BELANGRIJK EVRSCHIL
Symmetrisch= gedaald potentieel door intrinsieke factor
- Chromosoomafwijking
- Structuurafwijking
- Infecties (cmv, toxoplasmose)
Asymmetrisch= ongunstig milieu: extrinsiek
A. SYMMETRISCHE IUGR
Triploidie= meest gekende oorzaak
a.1. materneel= kleine placenta, IUGR(extra materiaal komt v moeder)
a.2. paterneel= grote placenta, partiële mola
trisomie 18 (edwardssyndroom): IUGR, holoprosencephalie, hazenlip, polydactylie,
omphalocoele (buikwanddefect)
holoprosencephalie: hersenen delen niet eerder: je hebt geen twee helften maar 1
groot ventrikel
Indien omphalocoele & polydactylie DOE GENETISCH ONDERZOEK
renale agenesie: baby kan niet doorgroeien: er is geen vruchtwaterproductie
kleine baby, ledematen in contractie
B. ASYMMETRISCHE IUGR: materneel/placentair probleem
Ongunstig milieu, zowel materneel als placentair.
- Maternele factoren: ondervoeding (anorexia, hongerwinter), hypoxie (hoogte,
cyanotisch hartprob), drugs/roken
- uteroplacentaire factoren: trofoblastinvasie (meest frequent)
bij nl percentage is er endotheel v endometrium (tsussens baarmoeder en decidua
zitten er zakken van bloedvaten: grote amorfe bloedvaten waar makkelijk
bloeduitwisseling gebeurt. Bij abnormale placentatie: endotheel gaat verder naar
placentaire stuk en endotheel is reactief: kan verwijden MAAR OOK VERNAUWEN.
Dus als je dit te ver laat doorlopen, ontstaat vasoconstrictie --> minder bloedstroom
naar baby toe.
Gevolgen: arteria uterina ↑(notching op doppler & weerstand ↑)
Gynaecologen sporen dit actief op vroeg in zwangerschap om pre-eclampsie
te voorkomen.
Een baby heeft in de navelstreng twee arterien en 1 vene. De vene is
zuurstofrijk. De arterien gaan weg van baby naar de placenta. De arterie moet dus
harder werken om bloed naar placenta te krijgen --> weerstand ↑(doppler)
1e fase: diastole --> minder flow (flow kan zelfs omkeren)
bij abnormale placentatie zie je notch op echo
opvolging= doppler, proteinen in bloed moeder, op echo zie je verkalkte placenta en
minder vruchtwater
, - TTS: twin to twin transfusion syndrome (arterioveneuze anastomose over placenta).
De ene baby verliest veel bloed naar de andere toe. DIT IS ENKEL BIJ EENEIGE
TWEELINGEN; WANT KAN ENKEL ALS ZE EEN PLACENTA DELEN!! Dus komt nooit voor
bij twee-eïge tweelingen.
Frequente oorzaak MORS IN UTERO, kan dodelijk zijn voor beide kindjes
1. te weinig nutrienten
2. hydrops, ...
beleid TTS: met fytoscoop (laparoscoop) in baarmoeder gaan en anastomosen toelaseren
--> transfusie stop
Asymmetrische IUGR: hersensparend
bij asymmetrisch is hoofd beetje groter in verhouding dan buik
= reflex lichaam om naar belangrijkste organen toch te blijven bevloeien.
Hoewel er minder doorstroming is, zie je bij hersenen meer bloeddoorstroming = cerebrale
vasodilatatie. Als baby’s geboren worden --> INHAALGROEI!! Groeien snel terug bij. Zodra ze
uit hun ongunstig milieu zijn kunnen ze dit goed inhalen!! (><symmertrisch: intrinsiek prob)
ANDERE OPSPORINGSTRUCJES:
- renale hypoperfusie --> oligohydramnios
- Ductus venosus: leverperfusie daalt (=bloedvat dat tijdens zwangerschap shunt
maakt van hepatische bloedvaten naar vena cava)
WANNEER BRENGEN WE BAYB’S MET DERGELIJKE PROBLEMEN TER WERELD?
Altijd een vraagteken en gebeurt in overleg met team.
- Als stroming naar hersenen verandert
- Als er redistributie gebeurt en je ziet zelfs andere bloedvaten in ductus venosus
SCREENEN IUGR: in belgië vertrouwen we op echo
- Fundusmeting
- Echo
- Doppler
Fundushoogte is weinig sensitief en specifiek!!
Er zit altijd een meetfout op je echo-toestel (afhankelijk van wie er meet: hoe ver je scrolt
met je echomousepad, …)
GROEIPOTENTIEEL: individualized growth chart
Je kan niet op 1 tijdsmoment bepalen of het IUGR, SGA of small birth weight is. Als dit heel
de zwangerschap lang op p5 blijft zitten: gewoon kleine baby, niet verontrustend. Als de
groei echter plots van p10->p5->p2 valt= echt een probleem
BELEID IUGR
Cave chromosoomafwijking: kleine foetus
Wat wil je weten: is dit intrinsiek? Of zal dit na geboorte groei inhalen?
Amniocentese (vruchtwaterpunctie): doe je als je twijfelt of het intrinsiek is
- Geen therapie (trofoblastinvasie kan je niet veranderen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AnhitaD. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,69. Je zit daarna nergens aan vast.
