CENTRAALZENUWSTELSEL &
BEWEGINGSAPPARAAT (MTVB18NESP)
Minor PCM
Hanzehogeschool Groningen
Schooljaar 2020-2021
, Wat wordt er behandeld in dit document?
Les Onderwerp
Samenvatting PET-tracers neurologie, skelet en spieren
Eigen samenvatting PET-tracers
Samenvatting van informatie uit practica
Neurologie
prMOnspet1
Antwoorden op de vragen van de zelfstudietaak
Skelet
prMOnspet2
Antwoorden op de vragen van de zelfstudietaak
Beeldherkenning
prMOnspet3
Antwoorden op de vragen van de zelfstudietaak
Centraal zenuwstelsel
coMOnsct1
Samenvatting college
Skelet en spieren
coMOnsct2
Samenvatting college
Centraal zenuwstelsel
zscoMOnsct1
Antwoorden op de vragen van de zelfstudietaak
Skelet en spieren
zscoMOnsct2
Antwoorden op de vragen van de zelfstudietaak
Casuïstiek
zscoMOnsct3
Antwoorden op de vragen van de zelfstudietaak
Neurologie
prMOnsmri1
Aantekeningen practicum
Neurologie
zsMOnsmri-neuro
Antwoorden op de vragen van de zelfstudietaak
Protocol knie en schouder
coMOnsmri2
Samenvatting college
MSK
prMOnsmri3
Aantekeningen practicum
MSK
zsMOnsmri-MSK
Antwoorden op de vragen van de zelfstudietaak
In dit thema ligt de nadruk op de MRI (PET-CT-MRI) in het tentamen.
, Eigen samenvatting PET-tracers
PET-onderzoek Tracer Wat is aangedaan en hoe beeldt het zich af?
Neurologie
Vasculaire dementie Vascularisatie (midden van de hersenen); grijze nucli,
Stoornis bloedvoorziening 18 cerebellum, primaire cortex, middelste temporale
F-FDG
gyrus en cortex cingularis anterior.
- Verminderde opname van 18F-FDG.
Ziekte van Alzheimer Frontale-, temporale- en pariëtale cortex.
18
Ophoping eiwit in zenuwcellen (afsterving F-FDG - Verminderde opname van 18F-FDG.
11
en atrofie (krimpen) hersenen) C-PIB - Verhoogde opname van 11C-PIB.
- LET OP; occipitale cortex blijft gespaard.
Lewy-Body dementie Frontale-, temporale-, pariëtale- en occipitale cortex.
18
Eiwitafzetting zenuwcellen F-FDG - Verminderde opname van 18F-FDG.
- LET OP; gyrus cinguli posterior blijft gespaard.
Fronto-temporale dementie 18 Frontale- en temporale cortex.
F-FDG
Hersencellen sterven af - Verminderde opname van 18F-FDG.
Ziekte van Parkinson Striatum (caudatum) en putamen.
18
Beschadiging substantia nigra F-DOPA - Verminderde opname van 18F-DOPA.
(minder/geen Dopamine aanmaak)
Epilepsie Afhankelijk van waar het focus heeft plaatsgevonden
18
Ongecontroleerde ontlading neuronen F-FDG (meestal in de temporale cortex).
11
C-Flumazenil - Verminderde opname van 18F-FDG.
- Verminderde opname van 11C-Flumazenil.
Skelet
Chondrosarcoom Afhankelijk van waar de sarcomen zich bevinden
Tumorcellen vormen kraakbeen (geen bot) 18 (solitair/diffuus, meestal in de grote botten en
F-FDG
18 gewrichten).
F-NaF
- Verhoogde opname van 18F-FDG.
- Extra verhoogde opname van 18F-NaF.
Osteomalacie Afhankelijk van waar verweking van het bot aanwezig
18
Verweking bot (onvoldoende inbouw F-FDG is (diffuus, meestal in de ribben en het bekken).
18
calcium) F-NaF - Verhoogde opname van 18F-FDG.
- Extra verhoogde opname van 18F-NaF.
Ziekte van Paget Afhankelijk van waar de ontstekingen zich bevinden (1
Ontstekingen (vervorming bot) 18 of 2 botten, meestal in het bekken, de wervelkolom,
F-FDG
18 de schedel, de armen en de benen).
F-NaF
- Verhoogde opname van 18F-FDG.
- Extra verhoogde opname van 18F-NaF.
Hyperparathyreoïdie 18 Bijschildklier(en).
F-Fluorocholine
Overmaat afgifte PTH bijschildklieren - Verhoogde opname van 18F-Fluorocholine.
Osteomyelitis 18 Afhankelijk van waar de infecties zich bevinden.
F-FDG
Infectie bot, beenmerg en beenvlies door 68 - Verhoogde opname van 18F-FDG.
Ga-Chloride
bacteriën - Verhoogde opname van 68Ga-Chloride.
Fibreuze dysplasie 18 Afhankelijk van waar het fibreuze bot zich bevindt.
F-FDG
Afbraak gezond weefsel, opbouw afwijkend 18 - Verhoogde opname van 18F-FDG.
F-NaF
weefsel (fibreus bot) - Extra verhoogde opname van 18F-NaF.
Fysiologische opname tracers
Na intraveneuze injectie wordt 18F-FDG snel opgenomen door cellen die voor hun energievoorziening
afhankelijk zijn van glucose. In tegenstelling tot lichaamseigen glucose wordt het radiofarmacon wel
, opgenomen door de cel, maar zal het na fosforylering door het enzym hexokinase niet meer verder
worden gemetaboliseerd. Het blijft dus in de cel ‘gevangen’, waardoor het mogelijk wordt om
gebieden met een hoog glucosemetabolisme te onderscheiden van gebieden met een laag
glucosemetabolisme.
Fysiologische verhoogde opname; hersenen, nieren, blaas, hart, lever, milt, spieren en darmen.
- Glucose is de belangrijkste energieleverancier van de hersenen. De lokale hersenactiviteit is
dus te herkennen aan een verhoogd glucosemetabolisme.
11
C-PIB was de eerste tracer die selectief A-β kon labelen. Bij gezonde controlepersonen zal alleen
aspecifieke uptake in de subcorticale witte stof zichtbaar zijn, dankzij het lipofiele karakter van 11C-
PIB.
Fysiologische verhoogde opname; selectieve binding aan amyloïd-bèta.
Na intraveneuze injectie wordt 18F-DOPA opgenomen in de hersenen en omgezet in Dopamine. Het is
een pre-synaptische tracer (het neuron voor de synaps), dus er wordt vooral gekeken naar het
putamen en het striatum (caudatus), de zwarte kernen in de hersen dus.
- Putamen = rondvormige kern in de basis van het cerebrum, wat verbonden is met de
substantia nigra.
- Striatum = gebied in het cerebrum wat onder de cortex ligt en onderdeel is van de regelkring
voor het versterken, afremmen en bijsturen van motorische activiteit.
Fysiologische verhoogde opname; striatum, galblaas, nieren en blaas.
11
C-Flumazenil bindt zich aan de benzodiazepinereceptor. Benzodiazepine zorgt, onder invloed van
de neurotransmitter GABA, voor kalmering, hypnose, stuiptrekkingen en spierverslappingen.
Fysiologische verhoogde opname; selectieve binding aan benzodiazepinereceptor.
18
F-NaF is een bot-zoekend radiofarmacon. Fluor heeft vergelijkbare eigenschappen met calcium. Na
diffusie in de extracellulaire vloeistof wordt het fluoride-ion uitgewisseld met een hydroxylgroep in
het botkristal en vormt het fluorapatiet. Fluorapatiet wordt vervolgens op het botoppervlak
afgegeven.
Fysiologische verhoogde opname; skelet en de blaas.
18
F-Fluorocholine is een vetzuurmetabolisme. Het aminoalcohol is een belangrijk onderdeel van
fosfolipiden (vetachtige stof dat niet wateroplosbaar is) in het celmembraan. Bij celdeling wordt
choline actief opgenomen uit het bloed. Processen die gepaard gaan met actieve celdeling zullen dus
een verhoogde uptake van choline laten zien.
Fysiologische verhoogde opname; (bij)nieren, lever, pancreas, milt, speekselklieren, maag, darmen,
prostaat en hypofyse.
68
Ga-Chloride wordt na toediening opgenomen in verschillende fosfolipiden in het lichaam.
Fysiologische verhoogde opname; niercortex, lever, pancreas, speekselklieren, prostaat, hypofyse en
een variabele darmopname.
Neurologie; voorbereidingen tracers
18
F-FDG en 11C-Flumazenil:
- 4 uur voorafgaand aan het onderzoek vasten; langer vasten is niet nodig, want het
onderzoek is alleen gericht op de hersenen.
- Sederende medicatie (benzodiazepines en antidepressiva) staken.
• Sederende medicatie = verlagen van de staat van bewustzijn.
- Na toediening van het radiofarmacon 30 minuten stil liggen in een donkere, geluidsarme
kamer; prikkelarm.
