Politicologie
Inhoud.........................................................................................................................................2
H1: Wat is politiek?.....................................................................................................................7
1. Inleiding............................................................................................................................7
2. Wat is politiek? Op zoek naar een omschrijving..............................................................7
2.1 Oorsprong van het begrip.........................................................................................7
2.2 Bevolking op een territorium...................................................................................7
2.3 Van nachtwaker naar nanny.....................................................................................8
3. Geschiedenis van politiek................................................................................................8
4. Indelingen: essentially contested concept?.....................................................................9
4.1 Indeling 1: de dimensie van Heywood (NK).............................................................9
4.2 Indeling 2: domein- en aspectbenaderingen (NK)....................................................9
5. De relativiteit van indelingen: Over Schmitt & Easton....................................................9
5.1 Carl Schmitt...............................................................................................................9
5.2 David Easton...........................................................................................................10
5.3 Omschrijving van politiek: naar een synthese........................................................12
5.4 Politiek en conflicten..............................................................................................12
H2: De wetenschap der politiek................................................................................................14
1. Inleiding..........................................................................................................................14
2. De wetenschappelijke studie van politiek.....................................................................14
2.1 Zijn politieke wetenschappen een wetenschap?...................................................14
2.2 Kan een politicoloog objectief zijn?........................................................................16
2.3 Een discipline met taalproblemen..........................................................................17
3. Benaderingen in de wetenschap der politiek................................................................18
3.1 Inleiding (NK)..........................................................................................................18
3.2 Behavioralisme.......................................................................................................18
3.3 Institutionalisme.....................................................................................................19
3.4 Rationele-keuzebenaderingen................................................................................22
3.5 Systeembenaderingen............................................................................................25
3.6 Interpretatieve, constructivistische benaderingen................................................27
3.7 Structurele (-functionalistische benaderingen)......................................................28
3.8 Marxisme................................................................................................................30
,H3: Ideologieën.........................................................................................................................32
2
1. Inleiding (NK)..................................................................................................................32
2. Een oud, felbediscussieerd concept..............................................................................32
2.1 Geschiedenis van het concept ideologie....................................................................32
2.2 Discussie over ideologie (NK)......................................................................................33
3. Wat is ideologie..............................................................................................................33
4. Morfologie van ideologieën...........................................................................................33
5. Links en rechts: een GPS in de politiek?........................................................................34
5.1 Oorsprong van links-rechts.........................................................................................34
5.2 Relevantie van links-rechts.........................................................................................35
5.3 Ontdubbeling van links-rechts....................................................................................36
6. Een beknopt overzicht van enkele ideologieën.............................................................37
6.1 Inleiding.......................................................................................................................37
6.2 Liberalisme..................................................................................................................37
6.3 Conservatisme.............................................................................................................39
6.4 Socialisme....................................................................................................................42
6.5 Nationalisme...............................................................................................................44
6.6 Ecologisme..................................................................................................................45
7. Is er nog een toekomst voor ideologieën......................................................................47
7.1 Het einde van ideologie (NK.......................................................................................47
7.2 En het populisme dan?...............................................................................................47
8. Uitleiding........................................................................................................................47
H4: Macht..................................................................................................................................48
1. Inleiding: macht is een moeilijk vak...............................................................................48
2. Wat is macht?................................................................................................................48
2.1 De bestandsdelen van macht: de visie van Dennis Wrong....................................49
3. Vormen van macht.........................................................................................................50
4. Bronnen van macht........................................................................................................50
5. Dimensies van macht.....................................................................................................50
5.1 De eerste dimensie: het pluralisme........................................................................51
5.2 De tweede dimensie: kritiek op het pluralisme van Barach & Baratz....................51
5.3 De derde dimensie: de visie van Steven Lukes...........................................................52
6. Potentiële, ‘onzichtbare’ macht?...................................................................................53
, 7. Structurele macht (NK)..................................................................................................53
3
8. Hoe macht meten?........................................................................................................53
8.1 De reputatiemethode.................................................................................................54
8.2 Decisie- of besluitvormingsmethode..........................................................................54
8.3 Het effectenonderzoek...............................................................................................54
8.4 De positiemethode/netwerkonderzoek.....................................................................55
8.5 Meting van macht in termen van machtsbronnen.....................................................55
H5: Elite.....................................................................................................................................56
1. Inleiding: betekenis van de studie van elites.................................................................56
1.1 Studie van elites is de studie van macht en dus de studie van onze smlv (NK).....56
1.2 Elites zijn niet per se problematisch, politieke elites zijn niet alleen (NK).............56
1.3 België is een elitair politiek systeem......................................................................56
2. Elite: oorsprong, beschrijving en criteria.......................................................................56
2.1 Oorsprong (NK).......................................................................................................56
2.2 Beschrijving.............................................................................................................56
2.3 Criteria....................................................................................................................57
2.4 Veel onderzoek over elites, minder theorie...........................................................57
3. ‘Rule by all’, ‘rule by many’ of ‘rule by the happy few’?...............................................57
3.1 En het marxisme dan? (NK)....................................................................................57
3.2 Het pluralisme (rule by all).....................................................................................57
3.3 Het elitiesme (Happy few)......................................................................................60
3.4 Het (neo)corporatisme...........................................................................................62
4. Hedendaags eliteonderzoek (NK)..................................................................................65
5. Procesbenadering van politieke rekrutering: Pippa Norris...........................................65
6. Selectie van kandidaten.................................................................................................67
6.1 Methodes van kandidatenselectie.........................................................................68
7. Politieke carrières (NK)..................................................................................................68
H6: Macht in vele handen.........................................................................................................69
1. Inleiding..........................................................................................................................69
2. Politieke cultuur.............................................................................................................69
2.1 Inleiding..................................................................................................................69
2.2 Wat is ‘politieke cultuur’.........................................................................................69
2.3 The Civic Culture.....................................................................................................70
, 2.4 Subculturen en breuklijnen....................................................................................72
4
3. Politieke socialisatie.......................................................................................................76
3.1 Mensen zijn geen computers.................................................................................76
3.2 Wat is politieke socialisatie....................................................................................76
3.3 Socialisatieagenten (NK).........................................................................................76
3.4 Een heel leven lang (NK).........................................................................................76
4. Politieke participatie......................................................................................................76
4.1 Inleiding..................................................................................................................76
4.2 Verschillende benaderingen en evolutie van het concept.....................................77
4.3 Vormen van politieke participatie..........................................................................78
4.4 Verklaringen voor de variatie in politieke participatie...........................................79
4.5 Stemgedrag.............................................................................................................79
5. Sociale bewegingen.......................................................................................................82
5.1 Inleiding..................................................................................................................82
5.2 Begripsafbakening..................................................................................................82
6. Uitleiding........................................................................................................................83
H7: Politieke partijen................................................................................................................84
1. Inleiding: wat is een politieke partij...............................................................................84
2. Het ontstaan van politieke partijen...............................................................................85
2.1 De institutionele benadering......................................................................................85
2.2 Het traditionele breuklijnenmodel.............................................................................86
2.3 Naar nieuwe breuklijnen.............................................................................................88
3. Typologieën van partijen...............................................................................................89
3.1 Kaderpartijen vs. massapartijen.................................................................................90
3.2 De catch-all party........................................................................................................91
3.3 Massabureaucratische vs. electroaal-professionele partijen.....................................92
3.4 Cartel parties...............................................................................................................93
3.5 Business-firm parties...................................................................................................94
3.6 Partijtypes in meerlagigheid franchise en stratarchie................................................95
4. Functies en disfuncties van partijen..............................................................................96
4.1 De programmatische functies.....................................................................................97
4.2 Positionele partijfuncties............................................................................................98
4.3 Civiele functies............................................................................................................98
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LaraStals. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.