Renaissance – Reformation 1500-1650
In de middeleeuwen werd er theocentrisch gedacht; god en de bijbel stonden
centraal
Vanaf de renaissance komt hier een verandering in, door toename in handel en
ondernemingsschap. Dit verklaart de ontdekkingen en uitvindingen van deze tijd.
Antropocentrisch denken: de mens is het belangrijkste en alles is in het hier en nu.
Een wedergeboorte van de klassieke kunst, cultuur en wetenschap
Kleiner invloed van de kerk en Protestantisme ontstaat.
Martin Luther (aanvoerder van het protestantisme) vertaalt de bijbel naar het
begrijpbaar duits, en dat is het begin van een uniforme geschreven taal (spelling en
schrijfwijze).
Das Barock 1650
Dertigjarige oorlog: tussen protestanten en katholieken. De oorlog en onrust zijn de
basis van de barokke levenshouding.
Weltlust: Grote paleizen en kerken om te laten zien hoe machtig en rijk
sommigen waren.
Weltflucht: Het gewone volk had de ellende van de oorlog meegemaakt
en weet nou dat alles wat aards is vergankelijk is. Afkeer van wereldse
en terug naar geloof.
Vanitasgedichten zijn gedichten met verwijzingen naar de vergankelijkheid van het
aardse (dood), maar ook het eeuwige (geloof).
Werk: Es ist alles eitel (1637), Andreas Gryphius
Aufklärung (Rationalismus) 18e eeuw
Wederopbouw na rustige tijd op cultureel gebied na dertigjarige oorlog
Reactie op Barok: de burgers zien de menselijke geest (ratio) als enige bron van
kennis.
Regels voor denken en handelen komen weer van de Grieken en Romeinen, het
gaat dus verder met de Renaissance
In gedichten: moralisieren: in elk werk zit een les
De Verlichting wil de mens bevrijden van de middeleeuwse afhankelijkheid en
onvolwassenheid.
, De Verlichting is tegen traditie, gezag en vooroordelen en zet zich in voor de
emancipatie van de onderdrukten.
Immanuel Kant, filosoof: “Have Mut, dich deines eigenen Verstandes zu bedienen!“ &
„Aufklärung ist der Ausgang des Menschen aus seiner selbstverschuldeten
Unmündigkeit.“
Parabel: een leerzaam verhaal met een vergelijking.
Werk: Ringparabel, Lessing
Sturm und Drang (1770-1785)
Overgangsperiode tussen verlichting en de klassieken
Meer nadruk op persoonlijke ervaring en belang van gevoel en vrijheid.
Heel veel hoogte en dieptepunten in emotie
Overal vrijheid, zo ook in de poëzie.
Geen respect voor moraliteit of religie, je bepaalt zelf. Voor volgers zijn er geen
regels en wetten.
Interesses zijn natuur, vrijheid, liefde, passie, genie en sociale problemen
Dichters: Johann Wolfgang Goethe en Friedrich Schiller
Johann Wolfgang Goethe (1749-1832)
Frankfurt geboren, rechten gestudeert, onderwijzer aan het hof in Weimar, 2 jarige
reis naar Italië. Hier bestudeerde hij de klassieke idealen, terwijl hij in zijn jongere
jaren juist de sturm und drang idealen had (gevoel en vrijheid).
Die Klassik (1786-1830)
In tegenstelling tot Sturm und Drang wil die Klassik de wereld niet verbeteren door
een revolutie, maar door het veranderen van de mens zichzelf.
Idealbeeld was een harmonisch mens (met gevoel en kennis) die goed doet uit liefde
voor schoonheid.
Deze harmonieuze schoonheid was in de oudheid bereikt, dus dat werden
belangerijke voorbeelden.
De literatuur uit deze periode bevat vaak een les
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ZitaG. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
