Samenvatting
Samenvatting memo geschiedenis 4 vwo
Samenvatting geschiedenis hoofdstuk 7 & 8 memo geschiedenis 4 vwo
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
Voorbeeld 2 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis H7KA:
23: Het streven van vorsten naar absolute macht
24: De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht
26: De wetenschappelijke revolutie
Geschiedenis 7.1
In de middeleeuwen waren er allerlei verschillende overlegorganen ontstaan die het beleid
van de koning behoorlijk konden dwarsbomen. Begin 17e eeuw waren koningen er klaar
mee dat ze steeds moesten overleggen, zij streefde naar uitbreiding van hun macht en
versterking van het centraal gezag. De koninklijke adviseurs probeerden de macht van de
adel te beperken, om het ambtenarenapparaat uit te breiden en door de belasting
rechtstreeks te heffen.
Toen Lodewijk de 16de zelf de macht kreeg, zette hij het proces van centralisatie voort.
Absolutisme: Een regeringsvorm waarbij de macht van de koning niet wordt ingeperkt door
een grondwet of de recht van anderen. Bij absolutisme zijn er 4 terreinen onderscheiden:
politiek, militair, economisch en religieus.
politiek → koning nam alle beslissingen zelf en nam accepteerde geen
tegenspraak. Hij stelde ambtenaren aan die rechtstreeks aan hem rapporteerde,
kondigde nieuwe wetten af en voerde censuur in, hierdoor werd het leveren van
openlijke kritiek moeilijk
Militair → Lodewijk de 16de besteedde veel aandacht aan een goed leger van
beroepssoldaten. Er was een hoog salaris. Lodewijk maakte een einde aan de
gewoonte om rangen in het leger aan de adel te verkopen. De rangen werden
voortaan op basis van geschiktheid verleend.
Economisch → De economische kant van het absolutisme, noemen we
mercantilisme. Dit moest zorgen voor voldoende reserves ter bekostiging voor Lodewijks
buitenlandse avonturen. Aanhangers van het mercantilisme gingen er vanuit dat het rijkdom
van een land, te koste gaat van een ander land.
Religieus → Lodewijk streefde naar eenvormigheid. Zelf was hij Katholiek. Er
waren ook Protestantse Franse gemeenschappen. Door de Edict van Nantes
hadden deze gemeenschappen geloofsvrijheid gekregen. In 1685 werd de Edict
ongeldig verklaard en ging hij over tot vervolging. Volgens de leer van droit divin
( goddelijke recht ) was de koning de plaatsvervanger op aarde.
Rusland ontwikkelde zich in de 17e eeuw tot een absolute monarchie. Van 1613 tot 1917
was de macht in handen van familie Romanovs. De tsaren beperkten de zeggenschap van
de adel en geestelijkheid en schaften zelfbestuur af. Militaire en admistratieve taken werden
, naar hun toegetrokken. De Russische kerk werd eigendom van de staat en het leger werd
gedrild tot een modern apparaat. Peter de Grote regeerde van 1682 tot 1725. Hij hoopte dat
Rusland zijn achterstand tot West-Europa snel kon inlopen.
Na de dertigjarige oorlog in Pruisen, ontwikkelde ze zich tot een belangrijke grootmacht.
Frederik Willem regeerde van 1640 tot 1688. Ook moderniseerde hij het leger tot een
efficiënt geheel. Het leger en het ambtenarenapparaat waren de voornaamste steunpilaren
voor de Pruisische vorsten. Frederik Willem 1 groeide het leger uit tot de modernste en
sterkst van Europa. Ook vernieuwde hij het belastingstelsel. Er was een zekere mate van
geloofsvrijheid.
In de Republiek der Nederlanden was er geen vorst, maar werd het bestuurd door de zeven
Verenigde Provinciën. De stadhouders in de Republiek deden hun best om hun macht uit te
breiden. In de periodes dat de Oranjes het stadhouderschap vervulden, hadden ze vaak
veel invloed. Toch slaagde de Oranjes er niet in om koning te worden in de Noordelijke
Nederlanden.
Op de Britse eilanden mislukte de vestiging van een absoluut koningschap. Het Engelse
parlement wist hun macht uit te breiden. De leden uit de burgerij en de lage adel hadden de
meeste invloed. De hoge adel voelde zich bedreigd en steunde de koning, maar werd
verslagen in een burgeroorlog. Die strijd eindigde in de onthoofding van Karel 1. 25 jaar later
liepen de conflicten tussen het parlement en de koning weer op. Koning Jacobus 2
probeerde van Engeland, Ierland en Schotland een katholieke staat te maken. Het
parlement riep hulp in van de Nederlandse stadhouder Willem 3. Willem 3 was ook koning
van Engeland, Ierland en Schotland. De “Glorious Revolution” betekende dat in 1688 het
Engelse parlement en de protestanten hun strijd hadden gewonnen. Willem 3 werd de
grootste tegenspeler van Lodewijk de 16de.
Thomas Hobbes stelt dat mensen van nature recht hebben op zelfverdediging, maar hij is er
niet van overtuigd over het vermogen dat mensen de situaties kunnen inschatten. Wanneer
mensen zonder vertrouwen van de staat leven, zal er chaos zijn en geen vertrouwen. De
oplossing van Hobbes is dat de mensen zijn natuurrecht om te oordelen over zijn eigen
veiligheid moet verdragen. Dit kan alleen door een verdrag te tekenen waar alles in staat wat
goed is en wat niet.
John Locke was naar de Republiek gevlucht, voor de vervolging van de Protestanten in
Engeland. John Locke vond dat een regering geen absolute soeverein is, maar slecht
reageert op basis van vertrouwen. Als een regering zich misdraagt, dan kan het volk het
vertrouwen opzeggen.
Geschiedenis 7.2:
Burgerlijke cultuur: In de politiek, kunst en in de gewoonten en gebruiken kunt zien dat
burgers een centrale rol spelen. In de Republiek was deze cultuur aanwezig. Er was weinig
adel en geen koning. Burgerschap was een wettelijke status: niet iedereen had het, maar als
je het had, dan was je gelijk aan anderen en kon je deelnemen aan het bestuur van de stad.
In feite waren de bestuursfuncties weggelegd voor een aantal machtige regentenfamilies. De
regenten voelden zich sterk verwant met de Romeinen. Burgers geloofden dat ze alleen vrij
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Anoekolijerhoek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen