Samenvatting van Hoofdstuk 9 van het boek Hematologie van Hoffmann met ISBN . Hoofdstuk 9 geeft informatie over de structuur van hemoglobine, de ijzerstofwisseling, de functie van hemoglobine en de bepaling van hemoglobine
Hemoglobine
(Hb)
is
het
eiwit
dat
aan
de
erytrocyt
en
dus
aan
bloed
zijn
rode
kleur
geeft.
Een
Hb-‐molecule
bestaat
uit
vier
hemegroepen
en
vier
globineketens;
deze
laatste
bestaan
steeds
uit
twee
identieke
paren.
Elke
hemegroep
bevat
een
ijzeratoom
(Fe2+)
in
de
bindingsplaats
voor
zuurstof
en
aan
iedere
globineketen
is
een
hemegroep
gebonden.
De
binding
van
de
vier
globineketens
onderling
is
zodanig
dat
het
Hb-‐molecule
ongeveer
bolvormig
is,
waarbij
de
vier
bindingsplaatsen
voor
zuurstof
vanaf
de
buitenzijde
gemakkelijk
bereikbaar
zijn.
Heme
wordt
in
de
mitochondriën
gesynthetiseerd
in
een
reeks
enzymatische
reactie,
die
porfyrines
als
tussenproducten
opleveren.
Bij
de
eerste
reactie
in
de
hemesynthese
is
vitamine
B6
noodzakelijk
als
cofactor.
De
aanmaak
van
heme
wordt
gestimuleerd
door
erytropoïetine
en
geremd
door
heme
zelf:
er
wordt
dus
nooit
meer
gesynthetiseerd
dan
er
behoefte
bestaat.
Globinesynthese
vindt
plaats
op
het
RNA
in
de
ribosomen.
De
globineketens
worden
afzonderlijk
gesynthetiseerd
waarna
ze
in
twee
paren
samengaan
tot
een
Hb-‐molecule.
In
het
menselijk
DNA
zijn
minstens
zes
verschillende
globinegenen
aanwezig,
die
afhankelijk
van
het
stadium
van
ontwikkeling
worden
gebruikt
voor
de
eiwitsynthese.
Ieder
van
de
globinegenen
codeert
voor
een
van
de
globines:
α-‐,
β-‐,
γ-‐,
δ-‐globine
zijn
het
belangrijkst.
In
de
foetale
periode
worden
bijna
uitsluitend
α-‐
en
γ-‐globines
gemaakt,
die
daarna
het
foetaal
hemoglobine
(HbF)
vormen.
De
‘globineformule’
van
HbF
is
dus
α2γ2.
Na
de
geboorte
wordt
de
aanmaak
van
HbF
langzamerhand
vervangen
door
die
van
HbA
(α2β2).
Naast
HbA
is
HbA2
synthese
van
belang:
HbA2
bestaat
uit
2
α-‐
en
twee
δ-‐
ketens
(α2δ2).
storingen
in
de
aanmaak
van
een
van
deze
globines
kunnen
leiden
tot
een
erfelijke
vorm
van
anemie.
Ijzerstofwisseling
Voor
de
synthese
van
Heme
is
ijzer
noodzakelijk
en
dit
ijzer
moet
van
buiten
de
cel
worden
aangevoerd.
In
het
menselijk
lichaam
is
ijzer
gebonden
aan
het
eiwit
ferritine.
Ferritine
is
een
echt
opslageiwit,
want
ferritine
gebonden
ijzer
kan
de
celmembraan
niet
passeren.
Dit
kan
wel
als
ijzer
gebonden
is
aan
transferrine,
het
transporteiwit
in
plasma.
Cellen
van
de
erytropoïese
beschikken
op
hun
membraan
over
specifieke
transferrinereceptoren
en
langs
deze
weg
kan
het
benodigde
ijzer
worden
binnengevoerd
in
de
cel.
Bij
behoefte
aan
hemoglobine
wordt
de
transferrineconcentratie
verhoogd,
waardoor
ijzer
uit
de
depots
kan
worden
vrijgemaakt
en
getransporteerd
naar
de
beenmergcellen,
deze
verzorgen
de
aanmaak
van
hemoglobine.
Als
een
erytrocyt
aan
het
einde
van
zijn
leven
is
gekomen,
wordt
het
daaruit
vrijkomende
ijzer
opgenomen
door
macrofagen
en
opgeslagen
in
het
reticulo-‐endotheliale
systeem
om
het
later
opnieuw
te
gebruiken.
Wanneer
er
door
bloeding
ijzer
verloren
gaat,
moet
dat
uit
voedsel
worden
aangevuld.
Omdat
de
capaciteit
van
de
twaalfvingerige
darm
om
ijzer
op
te
nemen
beperkt
is,
kan
snel
een
tekort
aan
ijzer
ontstaan
met
anemie
tot
gevolg.
Na
opname
wordt
ijzer
in
zijn
driewaardige
vorm
gebonden
aan
transferrine.
Transferrine
is
een
β-‐globuline
dat
per
molecule
twee
moleculen
Fe3+
kan
binden.
Ijzer
dat
niet
nodig
i
voor
de
hemoglobinesynthese
wordt
gebonden
aan
ferritine
en
opgeslagen
in
het
reticulo-‐
enodtheliale
systeem.
Ferritine
komt
in
plasma
slechts
in
lage
concentratie
voor,
ongeveer
20-‐250
μg/l;
vrouwen
hebben
iets
lagere
waarden
dan
mannen.
Ferritine
in
plasma
is
een
goede
afspiegeling
van
de
hoeveelheid
ferritine
in
de
weefsels
en
dus
van
de
ijzervoorraad.
verlaagde
ferritine
concentraties
duiden
altijd
op
een
tekort
aan
ijzer.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aBoer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
