Samenvatting
deel 4 samenvatting bio med kader
- Vak
- Instelling
Alles van de cursus en ppt is samengevat
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
stefiaschatje
Voorbeeld van de inhoud
Deel 4: het hormoonstelselInleiding
In het lichaam bevinden zich organen en orgaanstelsels die zich bezighouden met het levensonderhoud van de
vele miljoenen lichaamscellen.
In een gezond lichaam werken cellen, weefsels, organen en orgaanstelsels perfect samen, wat er ook buiten en
binnenin het lichaam gebeurt.
Voor die samenwerking moeten de cellen en organen goed met elkaar communiceren.
Communicatie in het lichaam gaat via het zenuwstelsel van de mens dat supersnel signalen
doorgeeft met neurotransmitters zoals acetylcholine en elektrische signalen.
Daarnaast is er het hormoonstelsel, een endocrien systeem1 (scheiden inwendig stoffen af).
Dit is een veel langzamer systeem waarbij chemische boodschapperstoffen voornamelijk via het bloed
vervoerd worden en deze kunnen zowel een algemene als een specifieke werking
hebben/teweegbrengen.
Boodschapperstoffen worden hormonen genoemd
Hormonen worden in hormoonklieren geproduceerd
Het zenuwstelsel en het hormoonstelsel werken nauw samen.
Het zenuwstelsel doet als het ware 24 uur per dag metingen in onze “binnenwereld”
en “buitenwereld” en kan het hormoonstelsel aansturing geven indien dat nodig is.
In veel gevallen gaat dit buiten ons bewustzijn om.
Het hormonale stelsel zal in actie komen als de “homeostase”2 verstoord wordt.
Zo moet de lichaamstemperatuur bijvoorbeeld binnen bepaalde waarden blijven en de vochtbalans in ons
lichaam goed zijn.
Uiteindelijk is het grote doel van het hormoonstelsel om te kunnen overleven in en ons aan te
passen aan een veranderende omgeving.
1 Functie van de hormonen
Hormonen zijn stoffen die lichaamscellen opdrachten geven.
Dat is nodig om ons lichaam in stand te houden, ons voort te planten, en te vechten of vluchten als dat
nodig is.
Het hormonenstelsel zorgt voor het in stand houden van de homeostase.
Daarom meet het zenuwstelsel voortdurend belangrijke dingen zoals de bloeddruk, temperatuur, het
bloedsuikergehalte, ontstekingsniveau, en of er weefselafbraak (een wond of andere schade) is geweest
dat hersteld moet worden.
Daarnaast signaleert het lichaam of er bijvoorbeeld gevaar dreigt, of dat er mogelijk een
geschikte partner voor de voortplanting voorbij komt.
Of dit niet genoeg is, meet het lichaam ook allerlei ritmes, zoals het dag- en nachtritme,
een maandelijkse cyclus en neemt het zelfs seizoenen waar.
Ons hormoonstelsel reageert op deze informatie en zorgt ervoor dat alles goed blijft functioneren, met zo min
mogelijk lichamelijke klachten.
1
Endocrien: de producten die gemaakt worden geven ze af aan het bloed om deze te vervoeren. Het tegenovergestelde is
het EXOCRIENE stelsel à EXO komt van EXIT, wat betekent uitgang => is uitscheiding naar buiten toe
2
EVENWICHT à het in balans houden van verschillende waarden
,2 Werking van hormonen
Het slot (receptoren) en de sleutel (hormonen)
Hormonen zijn boodschapperstoffen en worden aangemaakt door klieren.
Het bloed voert de hormonen door het lichaam naar waar ze nodig zijn (doel- of targetorganen).
Meestal zijn hormonen niet goed oplosbaar in bloed en daarom binden ze zich aan transporteiwitten.
Kan ‘bootjes’ worden genoemd, waarmee de hormonen naar de lichaamscellen vervoerd worden
Om die cellen aan het werk te zetten à het hormoon moet loskomen van het transporteiwit van het ‘bootje’
Van zodra dat is gebeurd à wordt het ‘vrij hormoon’ genoemd
Alleen: een hormoon weet niet welke cellen hij moet aansturen.
Oplossingen van de cellen à receptoren
Zien als een soort slot waar alleen bepaalde hormonen de sleutel van hebben.
Als een hormoon past op deze specifieke receptor, dan kan de cel aangestuurd worden.
Zo hebben bijvoorbeeld cellen in de vrouwelijke geslachtsorganen veel receptoren
voor geslachtshormonen.
Hormonen kunnen werken aan de buitenkant (wateroplosbare) van de cellen, maar ook
binnen in cellen (vetoplosbare).
Bijvoorbeeld bij insuline: een hormoon dat zijn werk doet aan de buitenkant. Het maakt de buitenkant
van de cel doorlaatbaar voor bijvoorbeeld glucose, en dat is nodig om de cellen van energie te voorzien
of om voor later gebruik op te slaan.
Bij schildklierhormoon: de ‘verbrandingsovens’ in de cellen (mitochondriën genaamd) stimuleren om de
stofwisseling te versnellen.
Zodra de hormonen niet meer nodig zijn, wordt de aanmaak verminderd en worden ze
afgebroken in de lever.
Daarna verlaten de afbraakstoffen via de darm of de nieren het lichaam.
Geslachtshormonen zijn progesteron, oestrogeen en testosteron. Het hormoon kan bijvoorbeeld in de cel
opdracht geven om eiwitten aan te maken. Zo kan testosteron de opdracht geven om meer spiereiwit aan te
maken, zodat spieren kunnen groeien.
Ook kan een hormoon celdeling en dus weefselgroei in gang zetten. Zo kan oestrogeen de celkern (cellen van de
baarmoeder) opdracht geven te gaan delen. Een gevolg is dat baarmoederslijmvlies dikker wordt.
Maar oestrogeen kan aan een cel in het bot ook de opdracht geven om botweefsel stevig te houden.
Progesteron kan aan de kernen van cellen in het baarmoederslijmvlies de opdracht geven dat de cellen rijper
moeten worden, zodat deze geschikt worden om een eicel in te nestelen.
, 3 Welke hormoonklieren zijn er?
Er zijn vele soorten hormonen en verschillende soorten hormoonklieren.
Een belangrijk deel van de hormoonproductie bevindt zich in de hersenen.
Een belangrijke koppeling tussen het zenuwstelsel en het hormoonstelsel wordt gemaakt in de hypothalamus en
de hypofyse
twee dominante hormoonklieren in de hersenen.
Je zou de hypothalamus de dirigent kunnen noemen en de hypofyse de eerste viool
Samen sturen zij een zeer belangrijk deel van het hormonale orkest aan waarbij de
instrumenten weer andere klieren zijn.
De 7 belangrijkste hormonale klieren op een rij!
EXTRA NOTITIES VAN INSERT LEARNING
Het hormoonstelsel is opgebouwd uit verschillende hormoonklieren, met elke hun eigen hormonen, met elk hun
eigen regelkring. In dit deel bestudeer je de verschillende klieren, zorg ervoor dat je weet welke organen
betrokken zijn, communiceren, en invloed ervaren van de specifieke hormonen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stefiaschatje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen