In dit document heb ik alle leerdoelen en arresten uitgewerkt die voorgeschreven zijn voor Gemeenterecht in de eerste periode van het tweede leerjaar (K1) op de Juridische Hogeschool. De informatie is afkomstig uit het boek en de hoor- en werkcolleges.
Samenvatting Gemeenterecht op basis
van leerdoelen
Leerdoelen met een * zijn niet uitgewerkt, dit zijn leerdoelen die zich niet lenen voor een
uitwerking op deze wijze.
Week 1
De student kan:
de betekenis van het vak gemeenterecht in de K1 en het verband met andere
vakken in dit blok uitleggen
Als bedrijfsjurist (het thema in de K1) heb je veel te maken met vergunningen. Deze
vergunningen worden veelal afgegeven door de gemeente. We zullen tijdens dit vak het hoe
en wat leren van vergunningen, dit komt ook terug in het beroepsproduct.
het verschil tussen autonomie en medebewind uitleggen aan de hand van de
Grondwet, de Gemeentewet en bijzondere wetten
Bevoegdheden of verplichtingen die afkomstig zijn uit bijzondere wetten zijn altijd (facultatief)
medebewind. Dit omdat de formele wetgever hier een kader schept voor de gemeente, de
gemeente mag of moet handelen uit hoofde van de formele wet. De gemeentewet is een wet
die voortkomt uit de grondwet en daarmee een organieke wet.
zelf voorbeelden geven van autonomie en medebewind en deze begrippen
koppelen aan het begrip beleidsvrijheid
Autonomie wil zeggen dat de gemeente zelf de eigen huishouding mag regelen en dat het
gemeentebestuur zelfstandig mag beslissen over zaken die zij nuttig en wenselijk achtten
voor hun gemeente. Deze bevoegdheid vloeit niet voort uit een hoger recht. Deze autonomie
wordt wel begrensd (zie week 2).
Medebewind wil zeggen dat de gemeente meewerkt aan het beleid afkomstig van een hogere
overheid. De formele wetgever kan bijvoorbeeld voorschrijven dat de gemeente iets moet of
mag doen. Kom je een van de bestuursorganen tegen in een bijzondere wet dan is er sprake
van medebewind. Deze wet is namelijk gemaakt door de wetgever die aan de gemeente een
bevoegdheid geeft. Medebewind gaat soms gepaard met een grote mate van beleidsvrijheid.
De wetgever schrijft bijvoorbeeld voor dat de gemeente iets moet doen, maar niet hoe. Ook
bestaat er facultatief medebewind. Hiervan is sprake als een gemeente iets kan doen uit
hoofde van hogere wet of regelgeving. De gemeente is hieraan niet gebonden maar mag
deze bevoegdheid wel uitoefenen.
de verschillende wijzen waarop er binnen de gedecentraliseerde eenheidsstaat
controle en toezicht wordt uitgeoefend op gemeenten uitleggen aan de hand van de
wet
De centrale overheid houdt preventief en repressief toezicht op de decentrale overheid.
Preventief door bijvoorbeeld het vooraf goedkeuren van besluiten en repressief door het
achteraf vernietigen van besluiten. Dit volgt uit de artikelen 132 lid 4 Gw en 10:35 Awb.
, aan de hand van een voorbeeld uitleggen wat spontane vernietiging inhoudt
Spontane vernietiging is vernietiging waaraan geen verzoek is voorafgegaan. Dit is
bijvoorbeeld wel aan de orde bij administratief beroep. Hierbij wordt de vernietiging van een
besluit verzocht. Hiermee is het dus niet spontaan.
uitleggen waarom de begrippen gedecentraliseerd en eenheidsstaat met elkaar op
gespannen voet kunnen staan
Omdat de begrippen tegenstrijdig zijn. Omdat Nederland gedecentraliseerd is, is er geen
sprake van een echte eenheidsstaat. Bovendien heeft de centrale overheid altijd het laatste
woord ten opzichte van de lagere overheden, hiermee is er dus ook niet helemaal sprake van
decentralisatie.
Week 2
De student kan:
de autonome en medebewindsbevoegdheden van de raad aan de hand van de
Grondwet, Gemeentewet en bijzondere wetten uitleggen
Autonome bevoegdheden staan in de Gemeentewet.
Medebewindsbevoegdheden staan in de bijzondere wetten. We onderscheiden 3 soorten
medebewind:
‘Gewoon’ medebewind
Bevoegdheid wordt gegeven en moet uitgevoerd worden, er is hier in meer of
mindere mate sprake van beleidsvrijheid zodat de raad maatwerk kan leveren voor de
gemeente waar zij zetelt.
Facultatief medebewind
Bevoegdheid wordt gegeven en maguitgevoerd worden, er is hier in meer of mindere
mate sprake van beleidsvrijheid zodat de raad maatwerk kan leveren voor de
gemeente waar zij zetelt.
Mechanisch medebewind
Er wordt een opdracht gegeven, geen sprake van beleidsvrijheid. Er wordt een rol
opgedragen die moet worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld verkiezingen en uitgeven van
paspoorten e.d.
uitleggen wat de verordenende bevoegdheid van de raad inhoudt
Het opstellen van regels voor de gemeente. Dit kan zowel voortvloeien uit een autonome
bevoegdheid of een (facultatieve) medebewindsbevoegdheid. Er worden zowel regels
opgesteld die externe werking hebben (voor iedereen binnen de gemeente) als regels die
interne werking hebben (voor de gemeenteraad zelf). Met betrekking tot de verordenende
bevoegdheid heeft de raad twee belangrijke rechten.
1. Het recht van initiatief; zelf voorstellen indienen voor een verordening.
2. Het recht van amendement; wijzigingsvoorstellen indienen voor een
ontwerpverordening.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IndyR. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
