Samenvatting en uitwerkingen van de hoorcolleges van week 1 + 2 BAS 4 over artrose knie en heup in het 1e jaar binnen de opleiding fysiotherapie aan de hogeschool Leiden.
Spongieus botweefsel = een netwerk van beenbalkjes die afhankelijk van de belasting gevormd wordt.
Is in staat om drukkrachten goed op te vangen samen met het kraakbeen.
Geatrofieerde kraakbeenlaag
Het kraakbeen is groten deels verdwenen en onregelmatig van vorm, hierdoor kan het kraakbeen
krachten niet goed meer weerstaan en komen deze op het bot terecht.
-- > het botweefsel wordt langzaam aangetast, er verdwijnen delen maar gaan sommige delen gaan
zich ook sterker ontwikkelen (ophoping).
Er ontstaat een onregelmatig gewrichtsprofiel -- > gevolg voor beweging -- > kan niet normaal
functioneren.
Opbouw kraakbeen
Chondroblast = jong en actief
Chondrocyt = minder actief, heel laag tempo (gewrichtskraakbeen)
, Verschil met opbouw bindweefsel is dat het uit een ander type
proteoglycanen bestaat en een ander percentage water.
Ook variatie in collageen en elastine.
KRAAKBEENTYPEN
1. Hyalien kraakbeen -- > gewrichtskraakbeen
Opvangen druk- en schuifkrachten (gewrichtsoppervlakken glijden langs elkaar)
Bestaat uit Collagene vezels, ander type (2) dan in collageen bindweefsel en is dunner +
proteoglycanen + veel water.
De vezels en proteoglycanen zijn geladen en trekken elkaar maar ook water aan, daardoor
grote watermantel om zich heen.
Kan zich niet aanpassen en niet herstellen.
Bevat geen bloed- en lymfevaten en geen zenuwvezels, anders zou bij
beschadiging een bloeding in het gewricht plaats vinden.
Vezels zitten voornamelijk tussen de cellen in
2. Vezelig kraakbeen (fibrocartilage)
Veel collagene vezels (en dikker)
Weerstand tegen rek.
Kan zich herstellen (bv kaakgewricht), ook de functie.
Bijna alle synoviale gewrichten hebben aan de botuiteinden een laagje hyalien kraakbeen, de
kaak is hier een uitzondering van want stel dat dit beschadigd wordt degene beperkt met eten
daarom laagje vezelig kraakbeen.
Bv meniscus, aanhechtingen pezen en ligamenten aan bot.
3. Elastisch kraakbeen
Veel elastine vezels.
Goed vervormbaar
Bv oorschelp en neustussenschot.
Functie gewrichtskraakbeen
Veerkrachtig/ vorm herstellend en stevig
o Opvangen compressiekrachten, samen met het subchondrale spongieuze botweefsel.
o Veel intercellulair water, maar gebonden aan proteoglycanen en gevangen doordat
de collagene vezels een netwerk vormen-- > elastisch stootkussen.
Voorkomen slijtage door:
o Perfect gewrichtsprofiel -- > weinig wrijving
o Optimale smering -- > zonder smering veel weerstand tijdens bewegen.
Bewegen houdt kraakbeen gezond: stimuleert voeding en smering.
, 1. Zona superficialis (oppervlakkige kraakbeenzone) =
o Bevat afgeplatte chondrocyten en de collagene vezels lopen parallel met het
gewrichtsoppervlak.
o Absorbeert schuifkrachten doordat het collageen op rek wordt gebracht (kan dat
goed kan weerstaan)
o Reduceert wrijvingskrachten doormiddel van smeervloeistof = synovia -- > bindt zich
met de moleculen van de oppervlakkige laag.
2. Zona intermedia (Overgangs zone) =
Vindt langzaam een overgang plaats waarin de collagene vezels van parallel aan het
gewrichtsoppervlak naar longitudinaal (loodrecht op het onderliggende bot) gaan lopen, bevat
minder chondrocyten.
3. Zona radiata =
Hier lopen de collagene vezels longitudinaal verloop en zijn dus goed in staat om
compressiekrachten te weerstaan
4. Zona calcificata (verkalkte zone)=
o Het kraakbeen is verkalkt -- > een overgang van het kraakbeen naar het
onderliggende botweefsel.
o Stabiliseert gewrichtskraakbeen door verbinding met subchondraal bot.
Chondrocyt
Gewrichtskraakbeen samenstelling
Matrix = aggrecanen (proteoglycaanagregaten) + collagene fibrillen + water -- > hechten zich door
ladingsverschillen.
Collageen remt zwelling (wateropname door aggrecanen) -- > collageen op rek -- >
stootkussen.
Belast, dus bewegen -- > kraakbeen valt wat af (druk verspreiden) -- > waterverplaatsing -- >
stimuleert voeding naar chondrocyten.
Voeding vindt plaats door diffusie via synovia omdat er zich geen bloedvaatjes bevinden =
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper denisedemooij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
