Maag, darm en lever
Inhoud
Pathologie hoorcollege 1: Samenvatting GI.........................................................2
Pathologie hoorcollege 1: Literatuur...................................................................4
Pathologie hoorcollege 2: De maag.....................................................................7
Pathologie hoorcollege 2: Literatuur.................................................................16
Pathologie hoorcollege 3: Dunne darm, malabsortpie en ziekte van Crohn......20
Pathologie hoorcollege 3: Literatuur.................................................................24
Pathologie hoorcollege 4: Intestinaal falen en short bowel syndrome...............28
Pathologie hoorcollege 4: Literatuur.................................................................33
Pathologie hoorcollege 5: De dikke darm..........................................................35
Pathologie hoorcollege 5: Literatuur.................................................................41
Pathologie hoorcollege 6: Lever en pathologie van de lever.............................47
Pathologie hoorcollege 6: Literatuur.................................................................54
Pathologie hoorcollege 7: Pancreascarcinoom en pancreatitis..........................58
Pathologie hoorcollege 7: Literatuur.................................................................65
1
,Pathologie hoorcollege 1: Samenvatting GI
Het spijsverteringssysteem
Mond, tanden en oesophagus
Maag
Darmen
Pancreas
Lever
Ziekte van maag, darm en pancreas
Symptomen:
Buikpijn
Braken
Dyspepsie
Diarree
Verterings- en resorptiestoornissen
Bloedingen
Productie en pH
Secreet Liter per 24 uur pH Terugresorptie
Speeksel 1000 ml 5,5-7,5
Maagsap 1000 ml 1,0-3,5
Pancreassap 1000 ml 7,1-8,2
Gal 500 ml 7,8
Darmsap 2000 ml 7,5-8,0 2600 ml
jejunum
Darmsap ileum 500 ml 8,0-8,9 2100 ml
Dikke darm (200 ml) 7,5-8,0 1100 ml
100 ml feces / dag
Totaal 5900 ml 5900 ml
Functies
Nederlandse naam Latijnse naam Functie
Spijsverteringskanaal Tractus digestivus De motorische
functie
De secretoire
functie
De vertering
De abesorberende
functie
De uitscheidende
functie
Mondholte Cavum oris De motorische
functie: 1 minuut
2
, De secretoire
functie :
(reinigerende
functie)
De vertering: wat
wordt er verteerd?
Keelholte Farynx De motorische
functie: 3 seconde
Slokdarm Oesofagus De motorische
functie: 10
seconde, transport
Maag Ventriculus De motorische
functie:
De secretoire
functie :
De vertering; KH,
vetten, eiwitten
De absorberende
functie
Twaalfvingerige darm Duodenum De motorische
functie:
De secretoire
functie :
De vertering; KH,
vetten, eiwitten
De absorberende
functie
De nuchtere darm Jejunum De motorische
functie:
De secretoire
functie :
De vertering; KH,
vetten, eiwitten
De absorberende
functie
De kronkeldarm Ileum De motorische
functie:
De secretoire
functie :
De vertering; KH,
vetten, eiwitten
De absorberende
functie
Klep Valvula coli Motorische functie
Dikke darm Colon De motorische
3
, functie
De secretoire
functie
De absorberende
fucntie
De uitscheidende
functie
Vertering per orgaan
Orgaan Koolhydraten Vetten Eiwitten
Mondholte Amylase Smelten (linguale Grof kapot maken
lipase)
Maag Mechanische Onder invloed van
emulgatie zuur pepsine uit
pesinogeen
Denaturatie
open maken van
eiwitmolecuul
Twaalfvingerige Amylase Lipase Trypsine
darm
Jejunum
Ileum Volledige Volledige Volledige
vertering vertering vertering
Absorptie
Maag Intristic factor, Sommige medicijnen en
Verbindingen met Fe2+ alcohol
ferro- of Fe(II);
Fe3+ met ferri of Fe (III)
Duodenum Vocht en Na+,
Vitaminen B-C (in
sommige literatuur)
calcium, ijzer en
magnesium
Vet- oplosbare vitaminen
Jejunum Vocht en Na+, Na+, tegen de
KH, vetten en eiwitten concentratie, samen met
Vet- oplosbare vitaminen glucose en water
Water- oplosbare Junctions zijn lang
vitaminen, GI hormonen,
minder opname van
water en mineralen
Junctions zijn kort
Ileum Vocht (totaal dunne darm
7.7 l/dag) en Na+,
Eiwitten
4
, Water - oplosbare
vitaminen
Colon Vocht (o.7 l/per dag) en Mineralen,
Na+, Water tegen een
Oxaalzuur, concentratiegradiënt
Korte keten vetzuren
(KKVZ)
Na+, K+, vitamine K
Pathologie hoorcollege 1: Literatuur
Interne geneeskunde P 529-545 hoofdstuk 17 ziekten van maag, darm en
pancreas
Buikpijn
Bij acuut ontstane, min of meer hevige buikpijn moet men zich altijd afvragen of er
sprake kan zijn van een ‘acute buik’. Hiervan spreekt men wanneer verondersteld wordt
dat op korte termijn chirurgische behandeling nodig is. In het begin is het vaak moeilijk
een aandoening die snel chirurgisch ingrijpen vraagt te onderscheiden van ziektebeelden
met buikpijn die worden veroorzaakt door gastro-enteritis, dysmenorroe enzovoort.
Men spreekt van een ileus wanneer de passage door de dunne darm volledig of nagenoeg
volledig tot stilstand is gekomen. De dikke darm kan bij een ileus betrokken zijn en een
afwijking in de dikke darm kan de oorzaak zijn van een ileus, maar wanneer er alleen
sprake is van stagnatie van dikkedarminhoud (dus zonder dunnedarmstase) zal men dit
géén ileus noemen. el adynamische ileus genoemd) ontbreekt een obstruerend moment
en is de gestoorde darmpassage het gevolg van het niet of ineffectief contraheren van de
darmwand. De belangrijkste klinische verschijnselen van ileus zijn buikpijn, een opgezette
buik, misselijkheid en braken. Het kenmerkende van een mechanische ileus is dat de
buikpijn een koliekachtig karakter heeft, waarbij de pijn met intervallen van enkele tot
tientallen minuten tot zeer ernstig aanzwelt. Bij een paralytische ileus is de pijn continu.
De behandeling van een acute mechanische ileus is als regel chirurgisch. Bij een
5
