Dit is een samenvatting van H21 Afweer van het 6vwo boek nectar. Ik heb hiermee een goed cijfer gehaald, en het geeft een fijn beknopt overzicht van het hoofdstuk. er zitten bij sommige paragraven linkjes van uitlegvideo's die ook erg helpend zijn!
Dekweefsels beschermen het inwendige milieu tegen schadelijke invloeden van het uitwendige
milieu. Dekweefsels vormen als fysieke barrière een mechanische afweer tegen ziekteverwekkers en
gevaarlijke stoffen. De opperhuid is een voorbeeld van zo'n dek weefsel; binas 87a.
binas 87a:
De opperhuid :
hoornlaag: laag dode huidcellen dicht op elkaar. Vernieuwd zich steeds vanuit de basale cellen laag.
Beschermt tegen uitdroging ziekteverwekkers en UV licht.
Basale cellen laag: vanaf hier groeit de afsluitende opperhuid aan. Het is dun en bestaat vrijwel
Alleen uit stamcellen. Na enige tijd vervangt het oude cellen en wordt het de nieuwe Hoornlaag.
Lederhuid: onder de opperhuid bevindt zich de lederhuid dit maakt de huid soepel en bevat veel zin
tuigjes en daaronder bevindt zich het onderhuids vet weefsel dat werkt als warmte isolatie.
Melanocyten, ook wel pigmentcellen bevinden zich In de huid In de basale cellen laag. Ze bevatten
pigment korrels dit hoopt zich op om de kernen van naburige cellen en beschermt zo het DNA.
uiteindelijk komen cellen met melanine ook wel pigmentkorrels In de hoornlaag en schilferen af.
De chemische afweer: de bekleding van organen zoals het spijsverteringskanaal urinewegen en
longen bestaat uit slijmvliezen: dekweefsel met slijmbekercellen. Slijmbekercellen produceren slijm
vaak met anti bacteriële stoffen. Dit is chemische afweer!
Binas 84 j: afweer niet specifieke barrières tegen binnendringen van micro organismen.
Chemische afweer: de meeste stoffen smaken bitter of zijn bijtende brandende of giftige stoffen.
Plantencellen herkennen schadelijke schimmels en bacteriën via receptoren op de celmembraan. Dat
leidt tot maatregelen bijvoorbeeld het sluiten van de huidmondjes, hierdoor verhinderen ze dat er
meer bacteriën binnenkomen. Vindt er toch wraak plaats dan scheiden bijna alle planten stoffen af.
Veel geurstoffen werken als signaal voor andere planten; ze kunnen fungeren als
waarschuwingssignalen maar ook als lokstoffen, denk hierbij aan roofvliegen en sluipwespen. Zij
weten door het vrijkomen van deze stoffen dat er prooidieren op de plant zijn.
Zie lessonup voorbeelden planten
Paragraaf 21.2 Niet specifieke afweer
soorten ziekteverwekkers:
1. bacteriën: Binas 79A, prokaryoten want geen celkern.
2. Eukaryoten: schimmels dieren planten, algen en protesten. Vermeerderen zich in cellen.
Virussen hechten aan receptor eiwitten op het celmembraan van hun gastheercellen. Het
erfelijk materiaal komt vrij waarna het enzym integrase ze dit inbouwt in het DNA van de
gastheercel. RNA-virussen injecteren naast hun erfelijk materiaal ook het enzym reverse
transcriptase. Dat zet het virus RNA om naar DNA. Na vorming van mRNA en translatie
ontstaan in de cel nieuwe virusdeeltjes. Binas 77
3. Parasieten
, Door je afweersysteem moet onderscheid gemaakt worden tussen lichaamseigen en lichaamsvreemd
. dit gebeurt via antigenen. elke cel, een bacterie of lichaamscel en elk virus heeft eiwitten aan de
buitenkant: antigenen. met behulp van MHC-I-moleculen zijn de antigenen bevestigd aan het
celmembraan. De MHC-I-moleculen vormen als het ware vlaggenstokken waaraan een cel zijn
antigeen vlaggen hangt. elke cel van je lichaam is daardoor herkenbaar als lichaamseigen.
Soorten witte bloedcellen:
Granulocyten: ze hebben een veelvormige niet ronde kern en bevatten cytokinen en blaasjes met
gifstoffen. Bij ontdekking van de ziekteverwekker: geven gifstoffen af die schadelijk zijn voor de
ziekteverwekker; ook wel het afgeven van cytokinen.
Cytokinen:
1. hechten aan de bloedvatwand: signaal voor andere witte bloedcellen voor plek van infectie,
trekken dus andere witte bloedcellen aan zoals macrofagen.
2. Spiercellen In de bloedvatwand ontspannen daardoor is er meer bloed.
3. Ruimte tussen de cellen van de bloedvatwand neemt toe: bloedcellen kunnen makkelijker
het weefsel in.
4. Zorgen voor ontstekingsreactie. Binas 84J4
Macrofagen: macrofagen omvat de deeltjes en cellen die niet In het lichaam thuishoren. Met
lysosomen verteren ze deze deeltjes/cellen. Dit geldt voor bacteriën, virussen, splinters, inkt, doden/
beschadigde cellen.
Natural killer cellen: herkennen lichaamsvreemde eiwitten In het MHC-I-molecuul: doden virus-
geïnfecteerde cellen en doden tumorcellen.
Ze scheiden perforine af: een stof die de celmembraan stuk maakt of zette de cel aan tot apoptose
waardoor DNA wordt afgebroken. Ze doden dus juist lichaamseigen cellen die zich vreemd gedragen
door virusinfectie/ tumor genen.
Complementsysteem: binas 84J. verschillende typen bloed eiwitten die vreemde of geïnfecteerde
cellen opruimen. Ze kunnen binden aan ziekteverwekkers en breng je dan een cascade op gang die
leidt tot: 1. doden van ziekteverwekkers
2. aantrekken van witte bloedcellen via cytokines
3. markeren van ziekteverwekkers
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fambrs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
