Samenvatting van de eerste historische context steden en burgers in de lage landen. Het is geschreven in korte zinnen en puntsgewijs. Er worden pijltjes gebruikt om oorzaak-gevolgsituaties duidelijk weer te geven voor meer overzicht.
Steden en burgers in de Lage Landen 1050-1700
De opkomst van de stedelijke burgerij in de Nederlandse gewesten
Veranderingen in Europa in de late middeleeuwen
• Er veranderde veel vanaf de 11e eeuw
Veranderingen
- De landbouw veranderde
- De bevolking groeide
- De handel bloeide op
- Er ontstond een monetaire economie
Veranderingen in de landbouw leiden tot groei van de bevolking
• 4 veranderingen in de landbouw
- Ontginningen van bos en heide
- Droogleggen van (overstroomde) gebieden met behulp van windmolens
- Verbetering van landbouwwerktuigen als de ploeg en de eg (haakploeg keerploeg)
- Invoering van drieslagstelsel
• Meer voedsel groei van bevolking
Opbloeiende handel gaat gepaard met groei nijverheid
• Meer productie meer landbouwoverschotten boeren verkochten die
• Minder hulp nodig in de landbouw mensen konden zich specialiseren in beroepen werden ambachtslieden
ze verkochten hun producten op de markt
• Steden hadden veel handelscontacten met hun lokale omgeving lokale handel
• Internationale handel groeide ook
• Grondstoffen kwamen van ver
• Er kwamen jaarmarkten
• Kogge: groot schik verbeterde transport handel groeit
• Toename handel toename nijverheid
• Internationale handel grondstoffen kwamen
• Door buitenlandse producten konden meer mensen werken
Er ontstaat weer een monetaire economie van grotere omvang
• Toename handel betalen groter probleem
• Geldwisselaar
• Wisselbrief = verplichting op papier om later de kosten te betalen
De lage landen worden 1 van de meest verstedelijkte gebieden van Europa
• 3 oorzaken:
-Gunstiger geografische omstandigheden
• De Lage landen had veel bevaarbare rivieren
Er kwamen veel havens
Bij de rivieren kwamen handelsplekken
• Er kwamen ook wegen maar het water werd meer gebruikt
-Meer bescherming van landsheren, hoge edelen en geestelijken en stadsbesturen
• Landsheren etc. zagen in dat het helpen van buitenlandse handel voordelen heeft
Welvaart groeide hun inkomen groeide
Dus gingen ze investeren in handelsroutes beschermen
Ze gingen geld voorschieten
Soms gingen ze lenen bij rijke burgers
Stedelingen bevechten en kopen zelfbestuur
• Werd gedaan in de vorm van stadsrechten
• Stedelingen werden sterker t.o.v. de landheer door de welvaart
• Stad wilde stadsrechten
Meeste landsheren deden dat in ruil voor erkenning en belasting
• Stadsrechten:
Geen verplichtingen tegenover de grootgrondbezitter
Zelf bestuur en rechtspraak regelen
Zelf bepalen wie poorter (stadsburger) is en wie niet
• Soms werden steden te machtig voor de landsheer
Netwerken binnen en tussen verzorgingsgebieden zorgen
• Stad was het centrum van verzorgingsgebied
Bewoners waren economisch & politiek met elkaar verbonden
Platteland zorgde voor voedsel en grondstoffen, de stad verwerkte het
• Jaarmarkten = grote markt
Zorgde voor netwerken tussen steden
• Het leven in steden was ongezonder meer mensen stierven dan geboren
Mensen naar de stad trekken door arbeid
Opkomst van Vlaanderen en Brabant in de Late Middeleeuwen
Atrecht wordt startpunt van stedelijke dynamiek
• Centrale plaats in de lakennijverheid
Hoge landbouwproductiviteit
Schapenhouderij
• Rijke kooplieden versterkten positie door koopliedengilden organiseren6
• Ondernemers in lakennijverheid belegden hun winst in leningen aan de graaf/stadsbesturen
Atrecht wordt overvleugeld door Gent en Brugge
• 1300: Atrecht wordt op gebied van nijverheid overvleugeld door Brugge
Brugge nieuw centrum
Lag aan Noordzee, Spanje en Italië
Patriciërs en adel komen tegenover ambachtslieden en boeren te staan
• Patriciërs: burgers die in de steden de macht in handen hadden
• Het gemeen: de rest van de stedelijke bevolking
Spanningen over het bestuur
Patriciërs maakten deel uit van het stadsbestuur
Het gemeen wilde dit ook
De dagloners: geen vast inkomen, zwaar werk, niet georganiseerd
Guldensporenslag
• Vlaamse gemeen liet in 1302 zien dat ze waren opgewassen tegen patriciërs
• Vond plaats bij Kortrijk in Vlaanderen
• Franse koning Filips de Schone wilde Vlaanderen bij zijn rijk Graaf van Vlaanderen Gwijde ban Dampierve
wilde dat niet beiden zochten bondgenoten
• Conflict tussen patriciërs en gemeen
• Franse koning sloot zich aan bij patriciërs, graaf van Vlaanderen bij het gemeen
• De Vlamingen wonnen Vlaanderen bleef zelfstandig
Vlaanderen en Brabant worden het economisch zwaartepunt van de Nederlandse gewesten
• Rond 1300
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maureenevelien. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
