Samenvatting cognitie en communicatie
Alle tentamenstof: Inhoud colleges en literatuur
Inhoud
College 1: inleiding cognitie en communicatie: wat, hoe en waarom? .................................................. 3
Wat is cognitiewetenschap? ............................................................................................................... 3
A bluffer's guide to the study of cognition → korte geschiedenis cognitiewetenschappen............... 4
Change Blindness................................................................................................................................. 6
Boek H1 ................................................................................................................................................... 7
College 2: visuele waarneming ................................................................................................................ 8
Visuele perceptie (zien en waarnemen).............................................................................................. 8
Gezichtswaarneming (bekende en ongebekende gezichten) ........................................................... 12
Drie aandoeningen met gezichten herkennen .................................................................................. 14
Boek H2 ................................................................................................................................................. 17
Boek H3 ................................................................................................................................................. 18
College 3: besluitvorming ...................................................................................................................... 19
Waarom kiezen mensen niet altijd wat hen gelukkig maakt? .......................................................... 20
Boek H9 ................................................................................................................................................. 25
College 4: auditieve en audiovisuele waarneming ................................................................................ 26
Geluid ................................................................................................................................................ 26
Stem................................................................................................................................................... 28
Stem en beeld.................................................................................................................................... 29
Boek H4 ................................................................................................................................................. 31
College 5: geheugen .............................................................................................................................. 32
Van korte termijn geheugen (STS) naar lange termijn geheugen (LTM) ........................................... 32
Autobiografisch geheugen ................................................................................................................ 37
Toepassingen ..................................................................................................................................... 37
Boek H5 ................................................................................................................................................. 40
Boek H6 ................................................................................................................................................. 41
Boek H7 ................................................................................................................................................. 42
College 6: vaardigheid en aandacht ...................................................................................................... 43
Basisconcepten: skills, attention and consciousness ........................................................................ 43
Error handling (strategieën voor probleemoplossing) ...................................................................... 45
Boek H14 ............................................................................................................................................... 48
College 7: drugs en hormonen .............................................................................................................. 49
Drugs en cognitie ............................................................................................................................... 49
, Hormonen en cognitie....................................................................................................................... 52
Boek H10 ............................................................................................................................................... 55
Boek H11 ............................................................................................................................................... 56
College 8: muziek en sport .................................................................................................................... 57
Definitie van muziek en basisconcepten ........................................................................................... 57
Cognitieve effecten van muziek ........................................................................................................ 59
Practical applications of music .......................................................................................................... 60
Algemene feitjes over sporten .......................................................................................................... 61
De psychologie achter sporten: the early days ................................................................................. 62
Sport en cognitie ............................................................................................................................... 64
Boek H13 ............................................................................................................................................... 68
College 9: leugen en bedrog .................................................................................................................. 69
Algemene aspecten van deceptie ..................................................................................................... 69
Deceptie bij kinderen ........................................................................................................................ 72
College 10: non-verbale communicatie ................................................................................................ 75
‘Extra’ meaning.................................................................................................................................. 75
How is social awareness reflected in audiovisual prosody of growing children? ............................. 76
College 11: robot writers and conversational agents ........................................................................... 81
Digital conversation agents ............................................................................................................... 81
Robot writing ..................................................................................................................................... 82
College 12: cognitieve neurowetenschappen ....................................................................................... 85
Het brein............................................................................................................................................ 85
Het bestuderen van het brein ........................................................................................................... 89
College 13: laatste dingen ..................................................................................................................... 94
Vervolg fMRI ...................................................................................................................................... 94
Neuro-marketing ............................................................................................................................... 95
,College 1: inleiding cognitie en communicatie: wat, hoe en waarom?
Boek H1 & Artikel Simons & Levin
Voorbeeld: illusie met vakjes van dezelfde kleur
• Wij mensen denken dat de vakjes A en B een andere kleur hebben. dat is echter helemaal
niet zo!
Hoe kan het nou dat we dit zo zien?
• Onze waarneming is meer dan alleen de visuele lichtstralen die je waarneemt. Er gebeurt ook
een interpretatie van de context
• Wij denken: het is een vakje in de schaduw, dus ons brein weet dat het dan iets lichter is dan
wij denken
• Tweede: er is een contrastwerking. Vakje A wordt omringd door lichte vakjes waardoor A
donkerder lijkt, en B lijkt lichter omdat deze omringd wordt door donkere vakjes
Adelson (1993) heeft deze illusie ontdekt. Hij schreef er een paper over.
Ons brein verwerkt informatie die op allerlei manieren bij ons binnenkomt. Dat is waar dit vak over
gaat
Wat is cognitiewetenschap?
• Definitie 1: de studie van hoe het brein informatie verwerkt
• Definitie 2: de studie van gedrag van kennis en gedachten
• Definitie 3: beschrijft de verwerving, opslag, verandering en gebruik van kennis
• Definitie 4: de balans tussen het overduidelijke en het onbegrijpbare
• Definitie 5: moeilijke te definiëren, maar je herkent het als je ziet
Cognitiewetenschappen gaat over
• Waarneming (hoe ervaren wij hoe de wereld om ons heen is)
• Geheugen (hoe leren wij, lange en korte termijn? Wat voor soort info kunnen wij ons
herinneren?)
• Problemen oplossen
• Beslissingen maken
• Redeneren
• Vaardigheden en aandacht (wij kunnen een bal schoppen, we hebben bepaalde
vaardigheden, maar hoe leer je die, hoe zorg je dat je niet overspoeld wordt door
informatie?)
• Taal
Cognitiewetenschappen gaat over… → real life issues
, • Merk je het als onze gesprekspartner opeens iemand anders wordt?
• Hoe kun je mensen het beste bedriegen? Hoe kun je het beste opmerken dat anderen jou
bedriegen?
• Hoe kun je zien of je zelf voor de gek wordt gehouden?
• Hoe kunnen we ons keuzeproces zo beïnvloeden dat we minder verkeerde keuzes maken?
• Kan een dode zalm menselijke emoties herkennen? (het antwoord zal je verrassen)
A bluffer's guide to the study of cognition → korte geschiedenis
cognitiewetenschappen
Er is nóg een definitie van cognitiewetenschappen: psychologie, taalwetenschap,
neurowetenschappen en computerwetenschappen samen
Het begon allemaal bij Pavlov's experimenten → klassieke conditionering
• Pavlov had een lab met een aantal honden met buisjes eraan. Die buisjes vingen speeksel op.
Honden kwijlen als er eten aan komt. Pavlov had een belletje en dan kregen ze eten. Na een
tijdje begonnen ze te kwijlen alleen al bij het belletje. Hij toonde hiermee klassiek
conditioneren voor het eerst aan
Conditioneren bij mensen? → the little Albert experiment
• Watson & Rayner gingen kijken of dit ook met mensen konden. Hoe kunnen we een baby
conditioneren om emoties op te wekken? Ze lieten een baby allerlei verschillende dingen
zien (konijn, rat, hond, maskers, …). De baby lacht om alles. Als ze de rat lieten zien, sloegen
ze op een gong, waardoor de baby ging huilen (want het was erg luid). Na een tijdje begon de
baby al te huilen na het zien van de rat. Dit is het eerste paper dat laat zien dat mensen ook
geconditioneerd kunnen worden, maar het was natuurlijk volledig onethisch
Dit onderzoek was het begin van dat onderzoeken ethisch moeten zijn + de basis van het
behaviorisme
- Werkt klassieke conditionering bij mensen? Ja
Strikt behaviorisme (< 1950)
• Watson, Skinner, …
• Stimulus -> mens -> respons
• Dit gaat echt over een stimulus en een reactie.
o Voor Pavlov was de stimulus het belletje en de reactie het kwijlen.
o Voor Watson & Rayner was de stimulus de gong en de reactie het huilen.
• Op deze manier kun je al het menselijk gedrag onderzoeken
• Dit was een dominant paradigma
• Doel: gedrag kunnen voorspellen en kunnen controleren
• Methode: Introspectie (naar binnen kijken) vormt geen essentieel onderdeel van de
methode. Introspectie is namelijk heel subjectief, dat is dus niet zo goed te onderzoeken.
Stimuli en reacties zijn juist wel goed te onderzoeken want die zijn erg feitelijk
• Essentieel: je kijkt NIET naar wat er in het hoofd gebeurd, je kijkt alleen naar de stimulus en
de respons. Het is een puur objectieve experimentele tak van de wetenschap
• Dit is de voorloper van cognitiewetenschap. Grote verschil met cognitiewetenschap: daar
kijken ze WEL naar wat er in het hoofd gebeurd
• Tot ongeveer 1950 was dit het dominante paradigma binnen de psychologie
- Bij het behaviorisme leren ze alleen van responsen van stimuli bij mensen, zonder rekening
te houden met “de menselijke geest”
De cognitieve revolutie (> 1950)
• Behavioristen wilden gedrag verklaren zonder dat ze het menselijke brein meenamen in hun
onderzoek. Na een tijdje dachten ze: hm, zo kunnen we niet alles verklaren, ze konden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukdegroot1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,48. Je zit daarna nergens aan vast.