Samenvatting HH
HOORCOLLEGE 1 – DE EMBRYOLOGIE VAN DE HUID EN ZIJN DERIVATEN
Functies van de huid
- Directe bescherming: barrière extern-intern
o Mechanisch
o UV-straling
o Chemisch
o Thermisch
o Vochtbalans
- Indirecte bescherming: interactie met de omgeving
o Tast (druk), pijn en temperatuur
o Uiterlijk vertoon: camouflage
- Metabole functies: opslag vet en aanmaak vitamine D
- Secretie: talgklier, zweetklier en melkklier
- Thermoregulatie
Integratie van melanocyten en Merkel cellen vanuit neurale lijst en Langerhans cellen vanuit
beenmerg.
Epidermis: keratinocyten + ‘overige cellen’
- Meerlagig plaveiselepitheel
- Mate van keratinisatie varieert: zoogdier/vogel/reptiel, amfibie, vis
- Differentiatie tot aan oppervlak
- Melanocyten (stratum basale en wand haarfollikels): productie pigmentkorrels
(melanosomen), afgifte door melanocyt, opname door keratinocyt → migreert mee naar
bovenste huidlagen
- Cellen van Langerhans (stratum spinosum): afweer (APC, fagocytose), ‘sampling’ door
onderbreken tight junctions
- Merkel cellen: gevoel
Stratum basale
- Van dermis gescheiden door
basaalmembraan
- Aan basaalmembraan aangehecht
middels hemidesmosomen
- Proliferatie
Stratum spinosum
- Stevigheid door onderlinge aanhechting via desmosomen
- Aantasting desmosomen door bv. auto-antilichamen (pemfigus): blaren, huidlaesies
, - Voedingsstoffen verspreiden zich vanuit dermis door epidermis, via intercellulair
Stratum granulosum
- Cellen produceren keratohyaliene granules en lamellaire granules
- Platten steeds verder af, raken steeds verder
gevuld met keratine
- Lipiden worden buiten de cel gebracht
- Bovenste lagen: tight junctions tussen de
cellen, extra barrière
Stratum lucidum
- Niet standaard aanwezig, vooral bij hele dikke huid
- Translucent uiterlijk door aanwezigheid eleidine (transformatieproduct keratohyaline)
Stratum corneum
- Cellen dood en geheel gevuld met keratine: ‘corneocyten’ (45-52 cellagen)
- Worden bij elkaar gehouden middels lipiden (cement-baksteen model)
- Schilfert geleidelijk af
- Vorm – functie: variabele dikte, afhankelijk van de belasting
- Inhoud: keratine-filaggrine filamenten (géén celorganellen)
- Bovenste laag: desquamatie (= stratum disjunctum)
Regulatie epidermis
- Proliferatie en differentiatie
- Paracriene ‘cross-talk’: ook o.i.v.
bijvoorbeeld UV-straling of allergenen
- Dysregulatie: bijvoorbeeld bij papillomavirus
Dermis
- Bindweefsel:
o Losmazig, veel collageen
o Oppervlakkig: stratum papillare
o Diep: stratum reticulare
- Vaste cellen: fibroblasten en adipocyten
- ‘Gastcellen’: eosinofielen, neutrofielen, macrofagen en mestcellen
Opbouw van een haarfollikel
- Dermispapil: inclusief capillairlus
- Haar
o Groei vanuit haarbulbus (matrix)
o Haarwortel (proximale deel)
o Haarschacht (distale deel)
o Bestaat uit medulla + cortex +
cuticula
- Haarfollikel
o Wortelschede (epidermaal)
▪ Schede cuticula
, ▪ Interne wortelschede (IRS): laag van Huxley en laag van Henle
▪ Externe wortelschede (ORS)
o Bindweefselschede (dermaal)
▪ Sinushaar: inwendig en uitwendig deel
Zenuwen in de huid
- Merkel cellen (epidermis)
o Uit neurale lijst
o Waarneming tast
- Vrije zenuwuiteinden (epidermis, dermis)
o Afferent, registreren:
▪ ‘Los’: pijn, jeuk en temperatuur
▪ Rondom haar: beweging
o Efferent, aansturen:
▪ Arrector pili spieren (haar)
▪ Bloedvaten
▪ Klieren
- Lichaampje van Meissner (dermis)
o Aangetaste Schwann-cellen
o Tast, oppervlakkige druk; snelle adaptatie
- Lichaampje van Pacini (dermis)
o ‘Lamellaire lichaampjes’
o Kapsel van fibroblasten omhult zenuwweefsel
o Voorbijgaande druk (vibraties)
o O.a. zoolkussen hond en kat
- Lichaampje van Herbst (dermis)
o Bij vogels: vibraties
- Lichaampje van Ruffini (dermis)
o Langduriger druk, spanning (rek)
o Zeer trage adaptatie
Klieren
- Functies: thermoregulatie en communicatie
- Klierepithelia
o Classificatie naar morfologie
▪ Exo- of endocrien
▪ Uni- of multicellulair
▪ Tubulair – alveolair – acinair
▪ Enkelvoudig of samengesteld
o Naar aard van het product
▪ Sereus, muceus, sero-muceus
o Naar de wijze van secretie
▪ Merocrien, apocrien, holocrien, cytocrien (melanocyt)
- Zweetklier
o Apocrien: opent in lumen haarfollikel
o Merocrien (eccrien): opent direct op huidoppervlak
o Eventueel ook myoepitheliale cellen (contractie)
o Veel variatie in locatie, functie en aansturing
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimmaburm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.