In deze samenvatting vind je heel duidelijke de oorzaken en gevolgen van verschillende gebeurtenissen. Het is samengevat op de manier waardoor je snel hoge cijfers haalt.
1.1 Renaissance
● In late middeleeuwen ontstonden er steden en bloeide de handel op
- Vlaanderen en Noord-Italië waren de meest stedelijke gebieden
● Italiaanse steden profiteerde van handel tussen Europa en het Nabije Oosten
- op jaarmarkten werden die producten verkocht
- zo ontstond er investeerders die geld beschikbaar stelden voor kooplieden
● Die kooplieden gaven een krediet uit en deelde wisselbrieven uit
● Burgers bestuurden met hun familie hun eigen stadstaten
● De burgers zette zich af tegen hun eigen gedachtes en bereiden zich voor op een
leven na de dood (memento mori)
- daartegenover vinden ze dat je moet genieten van het leven (carpe diem)
● Florence in 15e eeuw geregeerd door de familie de Medici
● Voor een goede stad moesten er goede kunstenaars komen
● Familie de Medici probeerde om bouwers, beeldhouwers en schilders naar de stad
te lokken
● 1453 → mensen vluchten naar Europa, komt doordat Constantinopel in
Turkse handen viel
● Men ging oude teksten onderzoeken en vertalen, ze dachten dat na het Romeinse
rijk alles verloren zou gaan
- Geleerden die dat onderzochten noemde je humanisten
- Het humanisme vonden dat je moest blijven studeren om talenten te
ontdekken (uomo universalis)
● Grondlegger humanisme → schrijver en dichter Francesco Petrarca
- Hij noemde de tijd tussen 500 en 1500 de ´donkere´ middeleeuwen
- Hij verlangde terug naar de klassieke oudheid → Renaissance
(wedergeboorte)
● Renaissance begon rond 1300 in Italië en had zich ca. 1500 in Europa verspreid
● In de Nederlanden ontstond een noordelijk-humanisme, hielden bezig met oude
Griekse bijbelteksten, belangrijkste stroming was Erasmus uit Rotterdam
● De renaissance heeft invloed op de mentaliteit, wetenschap en kunst in West-
Europa
● Bestuderen van de nieuwe kunst en wetenschap belangrijk (anatomie bijv.)
● Da Vinci was een wetenschapper en kunstenaar en Michelangelo een belangrijke
kunstenaar (schilder, architect en beeldhouwer)
KIJK NAAR DE PLAATJES EN DE TABEL IN JE INFORMATIEBOEKJE, DIT MOET JE WETEN
, GESCHIEDENIS VWO 2 HOOFDSTUK 1
1.2 Reformatie
● Kerk in Europa was in 1000 een machtig hiërarchisch instituut, katholieke kerk werd
geleid door paus Rome, hij boeide geloofszaken niet en de politiek ook niet
- Men twijfelen aan het katholieke geloof, was dit dat ze geloofde van de
bijbelteksten?
● Hoe je na de dood in de hemel kwam was toen belangrijk
- sommige mensen eerste overleven in vagevuur, daarna naar de hemel
● Duitse monnik Maarten Luther was zwaar tegen de aflaat
● In 1517 had de Sint-Pieterskerk in Rome geld nodig, hij stuurde duitse monnik
Tetzel af op de Duitse bevolking om aflaten te verkopen
● Luther stuurde twee brieven naar hoge Duitse bisschop waarom de aflaat weg
moest
- daarna studeren aan universiteit te Wittenberg tegen katholieke leer
- toen had hij uitdagende teksten geschreven die snel verspreid werden
(boekdrukkunst)
● Luther was zo tegen de kerk dat hij een andere richting aan de kerk gaf, toen
ontstond er voor hem een kerkelijke ban
● De duitse keizer Karel V besloot Luther uit te nodigen (1521) op rijksdag in Worms
- Luther werd beschermd door Frederik van Saksen toen de keizer wilde
praten
● Dit alles betekent een breuk met de katholieke kerk en het begin van de Reformatie
● Protestantse kerk van Luther heet de Lutherse kerk
● Engelse koning Hendrik VIII in conflict met paus omdat hij wilde scheiden van
vrouw
- mocht niet van de paus
● Hendrik besloot in 1534 zichzelf als hoofd van het Anglicaanse kerk te wijzen
● Volgens Johannes Calvijn waren er voorbestemde die in de hemel kwamen, alleen
God wist wie dat waren
- dit heet de leer van de predestinatie en vormde de Calvinistische kerk
● Katholieke kerken gaan hervormd worden (Concilie van Trente) en gaan het
protestantisme aanpakken, doen ze op reactie van de groei van de protestantse
kerk, van 1545-1563
● Dit deden ze toen ze de kerk gingen hervormen:
- gedrag van geestelijken harder aanpakken en priesteropleidingen verbeteren
- er kwamen meer kerkelijke rechtbanken (inquisitie) die protestanten
oppakken (ketters)
● Katholieke kerk hervormingsbeweging kreeg als naam de Contrareformatie
● Europa was verdeeld in een noordelijk protestants deel en zuidelijk katholiek
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anouktol2017. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,79. Je zit daarna nergens aan vast.
