Samenvatting
Bvj samenvatting Thema 3 Gaswisseling en Uitscheiding alle basisstoffen
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting met begrippen, theorie en plaatjes met uitleg
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
vwo 6 H3 Gaswisseling en uitscheiding3.1 Gaswisseling
Binnenstromende lucht wordt door het slijmvlies vochtig gemaakt en verwarmd door het
bloed in je bloedvaten. je reukzintuig controleert de lucht op vreemde geurtjes (gevaarlijke
stoffen). in het strottenhoofd liggen stembanden die gaan trillen als er lucht langs komt. in de
wand van de luchtpijp en en bronchiën zitten hoefijzervormige kraakbeenringen. deze
bronchiën vertakken zich tot bronchiolen, deze hebben ipv kraakbeenringen, spierweefsel.
hierdoor kunnen ze zich vernauwen/ verwijden, dit bepaalt hoeveel lucht er binnen komt bij
ademhaling. aan uiteinde van bronchiolen zitten longblaasjes.
in longen vindt diffusie plaats van gas naar vloeistof (van
alveolaire lucht naar alveolaire vocht). vanuit alveolaire
vocht vindt diffusie plaats naar het bloed in de
longhaarvaten. diffusie wordt veroorzaakt door verschil in
partiële gasdruk. door het verschil in partiële CO2 druk
vindt diffusie plaats van bloedplasma naar alveolaire vocht.
Wet van Fick, diffusiesnelheid (binas tabel 83A)
zuurstof in het bloed wordt gebonden aan hemoglobine(Hb) in de rode
bloedcellen. hemoglobine bestaat uit een eiwit, globine en 4
heemgroepen die elk een ijzeratoom bevatten. elk ijzeratoom kan
zuurstof binden hierdoor ontstaat oxyhemoglobine (HbO2).
het is een evenwichtsreactie. als alle hemoglobine is
omgezet in oxyhemoglobine, noem je het verzadigd.
de PH-waarde en de temperatuur hebben invloed op de ligging van het evenwicht.
- ph van het bloed wordt beïnvloedt door CO2-concentratie. (als CO2 concentratie
toeneemt, daalt de PH, verschuift het evenwicht naar links en komen er dus meer
zuurstof moleculen vrij,= bohr-effect)
- bij een hogere temperatuur komt er meer zuurstof vrij uit oxyhemoglobine
het verband tussen de partiële zuurstofdruk(PO2) van het interne milieu en het percentage
verzadigd hemoglobine wordt weergegeven in een verzadigingskromme. de PO2 in het
longblaasje is hoger dan in het bloedplasma, omdat de lucht in het longblaasje steeds wordt
ververst. langs het longblaasje stroomt zuurstofarm bloed.
gaswisseling bij insecten: gaat via tracheeën (sterk vertakte adembuizen). hun bloed bevat
geen hemoglobine, dus gassen diffunderen rechtstreeks naar de cellen.
gaswisseling bij vissen: gaat via de kieuwen. hun bloed bevat hemoglobine waardoor 80%
zuurstof uit het water kan worden opgenomen. de stroomrichting van het water is
tegengesteld aan de stroomrichting van het bloed. het tegenstroomprincipe zorgt ervoor dat
veel zuurstof kan worden opgenomen uit het bloed.
, vwo 6 H3 Gaswisseling en uitscheiding
3.2 longventilatie
om PO2 en PCO2 constant te houden moet de lucht in de longen voortdurend ververst
worden= longventilatie. longen zijn omgeven door twee vliezen(pleura) longvlies en
borstvlies. de ruimte tussen deze twee vliezen is de interpleurale ruimte, hier zit een
dun laagje vloeistof. hierdoor kunnen vliezen niet van elkaar af maar wel tov elkaar
verschuiven, dit maakt plotselinge ruwe bewegingen mogelijk. bij ademhaling vinden
ventilatie bewegingen van ribademhaling en middenrifademhaling tegelijk plaats. bij
inademen is volume van borstholte en longen groter. tijdens volumevergroting is de
luchtdruk in de longen lager dan de buitenlucht, dus de lucht wordt van buiten naar
binnen gezogen. bij uitademing wordt middenrif teruggeduwd in koepelvormige stand.
tijdens volumeverkleining is de luchtdruk in de longen groter dan de buitenlucht, lucht
stroomt daardoor naar buiten.
diepe inadem: samentrekking spieren in hals, ribben+borstbeen nog meer omhoog.
diepe uitadem: door samentrekking tussenribspieren, borstkas nog kleiner.
Binas tabel 83 D+E (zuurstofverzadiging van hemoglobine)
van de hoeveelheid lucht die je inademt komt een deel niet verder dan je bronchiën/
luchtpijp/keel- of neusholte. Deze lucht wordt ‘ongebruikt’ uitgeademd.
max extra lucht ingeademd= inspiratoir reservevolume
max extra lucht uitgeademd= expiratoir reservevolume
de lucht die achterblijft in de longen is het restvolume. de hoeveelheid
lucht die in één ademhaling maximaal wordt verplaatst is de vitale capaciteit.
totale longvolume= vitale capaciteit + restvolume
het ademcentrum in de hersenstam regelt diepte/snelheid van de ademhaling en activiteit
ademhalingsspieren. vanuit chemoreceptoren (zintuigcellen) gaan impulsen via zenuwen
naar het ademcentrum en dan naar ademhalingsspieren, die trekken dan sneller en
krachtiger samen. de hoeveelheid geventileerde lucht wordt hierdoor groter. de zuurstof
concentratie van het bloed beïnvloedt indirect de chemoreceptoren. bij inademing ontstaan
door rekreceptoren impulsen die de inademing remmen, er volgt dan een uitademing.
3.3 de lever
doordat bloed naar de lever stroomt heeft hij controle over de samenstelling van het
bloedplasma. door omzetten van stoffen/opslag/uitscheiding zorgt de lever voor een
constant intern milieu= homeostase. leverlobje (binas 82D): centraal ligt vertakking van
leverader. in hoekpunten ligt vertakking van galgang, leverslagader en poortader. bloed gaat
vanuit hoekpunten naar ruimte tussen levercellen. leverfuncties:
- opslag vet, aminozuren, vitaminen, en mineralen.
- produceert gal, zuivert bloed van gifstoffen, breekt beschadigde bloedcellen af,
transamineert(=omzetten in andere aminozuren)/ desamineert(=afbreken
aminozuren) aminozuren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pleunschoormans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen