A. Interne en externe prikkels
● Externe prikkels: horen, zien, voelen, ruiken, proeven
● Interne prikkels: osmoreceptoren, pH-receptoren } worden gebruikt bij
homeostasische regelmechanismen.
● Osmoreceptoren: in de hypothalamus, bepalen de osmotische waarde van het
bloedplasma en beïnvloeden de urineproductie
● conductoren: impulsen en neuronen
Receptor Werking Voorbeeld
Proprioceptoren registreren een verandering in - spierspoeltjes
spierspanning of lichaamshouding - peesspoeltjes
- evenwichtszintuig
via conductoren doorgegeven aan het
cz , reageert door effectoren
Mechanische receptoren reageren op uiteenlopende vormen - aanraking
van mechanische energie - druk
- beweging
impuls ontstaat wanneer het - geluid
celmembraan buigt of uitrekt
Gehoorreceptoren en mechanische receptoren met fijne
evenwichtsreceptoren haartjes.
Als de vloeistof beweegt, buigen de
haartjes mee en vervormt het
celmembraan -> impuls
Tastreceptoren en mechanische receptoren - tastreceptoren onder
drukreceptoren opperhuid
- drukreceptoren dieper
onder de huid
Chemische receptoren kunnen bepaalde moleculen uit de - smaak en reuk
omgeving binden
Temperatuurreceptoren reageren op warmte en kou, impuls
ontstaat bij bepaalde normwaarde
Pijnreceptoren impuls ontstaat bij extremen of stoffen
die vrijkomen bij beschadiging of
ontsteking van weefsel
Lichtreceptoren / impuls ontstaat bij zichtbaar licht
fotoreceptoren
, B. Het ontstaan van impulsen in zintuigcellen
● Zintuigcellen: gespecialiseerde neuronen of uitlopers van neuronen.
● Prikkeldrempel: Impulsen ontstaan als prikkel sterker is dan drempelwaarde
● Adequate prikkel: Prikkel die bij het zintuig past
● Naarmate de prikkel sterker is, is de impulsfrequentie in aangesloten sensorische
neuron hoger.
● Prikkel enige tijd bezig -> prikkeldrempel
hoger, impulsfrequentie neemt af.
● Adaptie: de aanpassing van gevoeligheid van
een zintuig door een aanhoudende
prikkelsterkte -> verlaging prikkeldrempel
(gewenning). Dit voorkomt dat het centrale
zenuwstelsel overbelast raakt en genoeg
informatie krijgt.
H2.2 Het oog
A. De bouw van de ogen
● Harde oogvlies: stevig vlies wat binnenste van het oog bescherming geeft.
● Hoornvlies: doorzichtig zodat licht oog binnen kan vallen.
● Iris/regenboogvlies: regelt hoeveelheid licht die via pupil het oog binnenvalt, pupil
groter of kleiner maken.
● Pigmenten: kleur van iris hierdoor veroorzaakt.
● Pupil: opening in iris.
● Traanklieren: produceren traanvocht dat door de oogleden over het oog wordt
verspreid. Tegen uitdroging + reiniging ogen. In ooghoeken 2 kleine openingen die
het traanvocht afvoeren naar neusholte.
● Oogspieren draaien ogen in gewenste richting.
● Glasachtig lichaam: geleiachtige massa.
● Vaatvlies: veel bloedvaten voor voeding oog.
● Voorste oogkamer en achterste oogkamer gevuld met vocht.
● Het straalvormig , hoornvlies en de ooglens zorgen ervoor dat op het netvlies een
scherp beeld ontstaat. Lichtstralen worden gebroken door het hoornvlies en de
ooglens
● Netvlies: (in plaats door glasachtig lichaam) liggen de lichtreceptoren.
● Gele vlek: met deze lichtreceptoren kan je het scherpst zien.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pleunschoormans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
