Samenvatting
Bvj Max Samenvatting Thema 4 DNA VWO 5 alle basisstoffen
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting Thema 4 DNA Biologie voor jou MAX Boek 5B. Theorie, begrippen en plaatjes met uitleg
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
1H4.1 De bouw en functie van DNA
A. Het Genoom
● Genoom: geheel aan erfelijke informatie
● Eukaryoten: kern DNA, mtDNA (in mitochondriën) en DNA in
chloroplasten (planten)
● Mitochondriën en chloroplasten gebruiken eigen DNA ->
circulair DNA
● Prokaryoten: DNA los in cytoplasma, circulair DNA molecuul
en plasmiden (korte stukjes circulair DNA)
B. De bouw van DNA
● DNA molecuul = nucleïnezuur
● DNA nucleotide :
- Desoxyribose
- Fosfaatgroep (5e C-atoom)
- Stikstofbase (1e C-atoom)
⤷ Adenine (A); Thymine(T) (2 H-bruggen)
⤷ Cytosine(C); Guanine (G) (3 H-bruggen)
● 3e C-atoom gaat binding aan met fosfaatgroep
● 5' - uiteinde -> fosfaatgroep; 3' - uiteinde -> OH-groep
● Leesrichting van 3’ naar 5’
● Dubbelstrengs DNA molecuul -> helix structuur ene keten
van 3’ naar 5' en andere van 5' naar 3’
● Histonen: eiwitten waar DNA om gewikkeld is.
● Nucleosoom: aantal histonen met eromheen gewikkeld DNA.
● Koppelings DNA: DNA tussen twee nucleosomen.
● Chromosoom: DNA opgerold tot dikke draad
, 2
C. DNA-Sequentie
● Sequentie: volgorde van nucleotiden
● Gen: deel van DNA-molecuul dat sequentie voor aanmaak eiwitten heeft.
D. Niet-Coderend DNA
● Niet-coderend DNA (98,5%): codeert niet voor eiwitten
⤷ Codeert wel voor moleculen met regulerende functie bijv eiwitsynthese; repetitief DNA;
genen die hun functie hebben verloren.
H4.2 DNA-replicatie
A. Replicatiestartpunt en replicatiebel
● In kernplasma zijn vrije nucleotiden
⤷ dATP, dTTP, dGTP, dCTP
⤷ Bestaan uit desoxyribose (d), een base (A,T,C,G) en 3
fosfaatgroepen (TP)
● Helicase (enzym) verbreekt waterstofbruggen tussen
basenparen -> helixstructuur verdwijnt -> replicatiebel ontstaat
● Bij eukaryoten meerdere replicatie starten per DNA-molecuul
en bij prokaryoten slechts één (dus trager).
, 3
B. Constante en onderbroken replicatie
● Waar basenparing verbroken is binden speciale
eiwitten (SSBP’s) aan de strengen om herkoppeling
te voorkomen.
● Replicatie begint met primer (kort stukje RNA),
gemaakt door enzym primase (complementair)
● DNA polymerase kan immers alleen aan 3’-
uiteinden van al bestaande streng nucleotide
vastplakken.
● DNA-polymerase bindt dATP, dTTP, dGTP of dCTP
aan single strand keten -> energie ontstaat door
afsplitsen van twee fosfaatgroepen
● Replicatie bel in twee richtingen door opengaan bindingen
● Leidende streng volgt uit elkaar gaan van ketens
● Volgende streng: DNA-polymerase kan steeds maar korte Okazaki-fragmenten maken vanaf
primer.
⤷ Dit gaat in tegengestelde richting maar netto in dezelfde richting. ->RNA primers worden
vervangen door DNA-nucleotiden -> DNA-ligase koppelt okazaki fragmenten aan elkaar.
● Na replicatie wordt DNA weer helix -> chromosoom heeft nu 2 chromatiden -> centromeer
houdt chromatiden door waterstofbruggen nog bij elkaar -> iedere chromatiden oude en
nieuwe keten
C. Telomeren en veroudering
● DNA-molecuul per celdeling korter -> RNA primer op uiteinde
wordt afgebroken, want geen 3’-uiteinde beschikbaar.
● Uiteinden chromosomen bezitten telomeren (niet coderend DNA
ingekapseld in eiwitten) -> voorkomt dat genen in DNA
beschadigd worden -> 5’ - TTAGGG - 3’ herhalend
● Telomeer na 50 celdeling te kort -> apoptose van de cel.
D. PCR
● PCR (Polymerase chain reaction) -> DNA vermeerderen.
● Primers van 20 - 30 nucleotiden (dus maar 1 bindingsplek)
● Stappen PCR:
1. Verhitting tot 95 graden -> denaturatie: de twee strengen gaan uit elkaar.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pleunschoormans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen