Samenvatting
Samenvatting Psychologie de Essentie Hoofdstuk 3
Deze samenvatting gaat over het derde hoofdstuk uit het boek van Zimbardo: Psychologie de essentie, 3e editie. Het hoofdstuk heet: Leren.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 4 pagina's
Voorbeeld 2 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: Rosanne96 • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Psychologie Hoofdstuk 3LEREN
Psychologen zien leren als een proces waardoor ervaringen een blijvende verandering
veroorzaken in het gedrag of in de mentale processen. Zonder het leren zouden we
volledig afhankelijk zijn van onze reflexen en van de aangeboren gedragingen
(instincten). Menselijk gedrag wordt sterk beïnvloed door leren. Het geeft ons de
flexibiliteit om ons snel aan veranderende situaties en nieuwe omgevingen aan te
passen.
Leren kan in verschillende vormen. Een makkelijke manier wordt habituatie
genoemd. Dit is het niet reageren op een stimulus. Twee andere belangrijke vormen
van stimulus-respons-leren zijn klassieke conditionering en operante
conditionering. Bij stimulus-respons-leren worden er twee handelingen met elkaar
geassocieerd.
3.1 Hoe verklaart klassieke conditionering leren?
Het eerste onderzoek naar
leren begon met de
ontdekking van Pavlov dat er
verbanden tussen stimuli en
responsen (reflexen) konden
worden gelegd. Dit leerproces
heet klassieke
conditionering. Deze vorm
van leren vindt bij mensen en
dieren plaats. Pavlovs
onderzoek richtte zich op
automatische responsen
(speekselafscheiding,
kniepeesreflex, enz.). Pavlov
ontdekte dat honden (en dus
ook mensen) deze reflectieve
responsen konden koppelen
aan nieuwe neutrale
stimuli. Het herhaaldelijk samen aanbieden van een prikkel gevolgd door een andere
prikkel wordt contiguïteit genoemd.
Ook bleek uit het onderzoek dat de geconditioneerde responsen eenvoudig weer
konden verdwijnen door een aantal keer alleen de CS aan te bieden en de UCS
achterwege te laten. Dit heet extinctie (uitdoving). De respons verdwijnt niet
helemaal, hij wordt alleen tijdelijk onderdrukt. Er kan spontaan herstel van de
respons ontstaan. Dit vindt plaats wanneer de CR, na extinctie en de daaropvolgende
periode zonder blootstelling aan de CS, zich opnieuw voordoet als reactie op de CS.
Wanneer je een respons vertoont op stimuli die op de CS lijkt, wordt dat
stimulusgeneralisatie genoemd. Stimulusdiscriminatie is het tegenovergestelde
van generalisatie en wordt ook wel selectief leren genoemd. Een organisme leert op
een stimulus te reageren, maar niet op een gelijksoortige stimuli.
Met het beroemde experiment ‘kleine Albert’ breidde John Watson Pavlovs werk uit
naar het leren van de mens. Recentere onderzoeken, onder meer naar smaakaversies,
, doen echter vermoeden dat klassieke conditionering geen simpel stimulus-
responsproces is. Je kunt zeggen dat klassieke conditionering van invloed is op
elementaire, op overleving gerichte responsen, inclusief emoties en smaakaversies.
Klassieke conditionering is een elementaire vorm van leren waarbij een
stimulus die een aangeboren reflex oproept, wordt geassocieerd met een
voorheen neutrale stimulus, die daarop het vermogen verwerft om dezelfde
respons op te roepen.
3.2 Hoe leren we nieuw gedrag door operante conditionering?
Vrijwillige gedragingen zoals een hond laten zitten of liggen kun je aanleren door
straffen (consequenties) en beloningen. Psychologen noemen deze vorm van leren
operante conditionering. Een operant is een waarneembare gedraging die een
organisme gebruikt om in zijn omgeving te ‘opereren’.
B.F. Skinner zette het onderzoek naar wat tegenwoordig operante conditionering wordt
genoemd voort. Hij ontdekte dat dieren een probleem door midden van trial-and-
error op lossen. Na een tijdje ontdekte de dieren wat geen zin had en wat wel tot
resultaat leidde, dit noemde Thorndike de wet van effect.
Wanneer een organisme goed gedrag vertoont kan deze volgens operante
conditionering een beloning krijgen. Skinner noemde dit een bekrachtiger. Er
bestaan positieve en negatieve bekrachtigers. Een positieve bekrachtiging
versterkt een respons, doordat de bekrachtiger na de respons wordt aangeboden.. Dit
kan bijvoorbeeld een complimentje zijn. Een negatieve bekrachtiging is gerelateerd
aan het weghalen/verwijderen van iets, het zorgt er bijvoorbeeld voor dat je je gordel
vastgespt om het irritante geluidje van de gordelverklikker te stoppen. In een
operante ruimte bood Skinner, wanneer een proefdier een knop indrukte,
bijvoorbeeld voedsel aan (positieve bekrachtiging). Er bestaan verschillende
gradaties van bekrachtiging: vele mogelijke relaties die er bestaan tussen
responsen en bekrachtigers. Bijvoorbeeld: hoe vaak bied je een bekrachtiger aan? Bij
continue bekrachtiging bied je na elke goede respons een beloning aan. Dit wordt
vaak gebruikt om complex nieuw gedrag vorm te geven, ook wel shaping genoemd.
Wanneer een organisme door heeft welke respons goed was en welke niet moet je
overstappen op intermitterende bekrachtiging (partiële bekrachtiging). Hierbij
beloon je niet meer elke goede respons, maar sommige van de goede responsen.
Intermitterende bekrachtiging kan op 2 manieren gebruikt worden:
- Ratioschema: proefpersoon wordt beloond na een aantal responsen.
o Vaste ratioschema’s (Fixed Ratio, FR), bv je krijgt betaald per stuk fruit
dat je plukt.
o Variabele ratioschema’s (VR), bv telefonische verkopers weten nooit
hoeveel telefoontjes ze moeten plegen voordat ze weer iets verkopen.
- Intervalschema: proefpersoon wordt beloond na een bepaald tijdsinterval.
o Vaste intervalschema’s (Fixed Interval, FI), de tijd tussen de beloningen
zijn constant.
o Variabele intervalschema’s (VI), de tijd tussen de beloningen variëren, bv
wachten op een lift, je weet nooit wanneer er iemand stopt.
Primaire bekrachtigers zijn stimuli die elementaire biologische behoeften of
verlangengs bevredigen, zoals bijvoorbeeld dat voedsel het eetgedrag bekrachtigt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper djmg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen