Samenvatting
Samenvatting Maatschappij, Bestuur En Beleid (Vastgoed En Makelaardij)
- Instelling
- Saxion Hogeschool (Saxion)
De samenvatting bestaat uit de hoorcolleges en de werkcolleges.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: jaydenrkoh • 6 maanden geleden
Voorbeeld van de inhoud
Maatschappij, bestuur en beleidWeek 1
Democratie = Manier waarop je een land kunt besturen. In een democratie heeft het volk het
voor het zeggen. Het woord democratie betekent ook letterlijk: Heerschappij van het volk.
Het is afgeleid van de Griekse woorden demos (volk) en kratos (heerschappij). (belangrijk!)
- Basisdemocratie: Burgers bepalen, geen staat, anarchie.
- Communisme. (oorspronkelijk idee)
- Representatieve democratie: Burgers laten zich vertegenwoordigen.
- Presidentiële democratie. (dan is er een president)
- Parlementaire democratie. (Nederland)
- Aristocratie: Vaste groep (erfelijk) die ‘vaderlijk handelt’. (op basis van bloedlijn)
- Dictatuur: Vrijheden tot een minimum, afgedwongen. (Noord-korea)
↓ Belangrijk!
Nederland:
- Parlementaire democratie:
Burgers worden vertegenwoordigd. Geven de macht dus weg.
- Hoe zorgen we ervoor dat die weggegeven macht niet misbruikt wordt?
- Democratische rechtsstaat: Overheidshandelen is onderworpen aan de regels van
het recht. Hier zijn 6 belangrijke onderdelen van toepassing.
,6 Onderdelen rechtsstaat (belangrijk!):
1. Grondrechten. (garantie van staatsvrije sfeer)
Eenieder heeft fundamentele vrijheden en grondrechten.
Grondrechten in enge zin:
- Een ‘onthouden’ van de Overheid (doet iets niet):
- Vrijheid van meningsuiting.
- Vrijheid van godsdienst.
- Gelijkheidsrechten: Verbod op discriminatie.
- Participatierechten: Kiesrecht.
Sociale grondrechten:
- Overheid zorgt ergens voor:
- Recht op onderwijs.
- Recht op sociale zekerheid. (bijv. fatsoenlijke woonplek)
- Recht op werkgelegenheid.
2. Scheiding der machten. (Trias Politica)
Wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht liggen bij verschillende instanties.
Charles de Montesquieu. (rond 1800)
3 machtenleer (horizontale scheiding):
- Wetgevende macht. (regering (koning + ministers)
en Staten-Generaal. (= 1e en 2e kamer))
- Uitvoerende macht. (regering)
- Rechterlijke macht. (rechters)
Verticale scheiding:
- Centrale overheid.
- Provincies.
- Gemeenten.
- Waterschappen.
3. Legaliteitsbeginsel. (geen willekeur)
Alles wat de overheid doet, moet op de wet gebaseerd zijn (de meeste) nieuwe
wetten mogen niet met terugwerkende kracht worden toegepast.
Machtsgebruik door het openbaar bestuur moet legitiem zijn.
Legitimiteit:
- Overheidsoptreden heeft plaats volgens juridische normen. (legaliteit)
- Aanvaarding of steun in het algemeen door de bevolking.
- Responsief bestuur: Volgt de behoeften en wensen van burgers.
(kenbaar vanuit verkiezingen)
Doeltreffend (effectief):
Het daadwerkelijk realiseren van doelstellingen.
Doelmatig (efficiënt):
Met zo min mogelijk middelen.
4. Onafhankelijke rechtspraak.
Rechters moeten onafhankelijk en onpartijdig tot een oordeel kunnen komen.
Onafhankelijk en onpartijdig tot een oordeel kunnen komen?
- Rechters kunnen niet zomaar worden ontslagen.
- Recht spreken op basis van wetten, verdragen en jurisprudentie.
- Rechters mogen niet zomaar allerlei bijbanen of nevenfuncties hebben.
Controle op rechters?
Wraking van een rechter en hoger beroep.
, 5. Het bestaan van vrije en onafhankelijke media. (persvrijheid)
Geen voorafgaand toezicht.
Wel wettelijke beperkingen.
Wel mogelijk om achteraf aan te klagen/aangeklaagd te worden:
- Smaad.
(zwartmaken van iemands reputatie door hem te beschuldigen van zaken die
waar zijn)
- Laster.
(zwartmaken van iemands reputatie door hem te beschuldigen van zaken die
niet waar zijn)
- Discriminatie.
6. Het bestaan van vrije en geheime verkiezingen.
Vrij in je keuze en geheim in de zin dat je keuze niet beïnvloed wordt.
Eisen?
- Algemeen stemrecht.
- Vrijheid om je kandidaat te stellen.
- Geheime verkiezingen.
- Vrijheid tot de media.
Anoniem stemmen.
Amerika:
Amerika voldoet wel aan de grondbeginselen van de democratie.
Het staatshoofd van de Verenigde Staten van Amerika. De president is het hoofd van de
uitvoerende macht en opperbevelhebber van het militaire apparaat.
Hoe werkt het systeem?
- 50 staten, per staat zijn kiesmannen te winnen → Winner takes it all (dus bij relatieve
meerderheid stemmen win je alle kiesmannen van die staat. Uitzondering Maine en
Nebraska.
- Totaal 538 kiesmannen. (270 nodig voor winst)
Wat zijn dan kiesmannen?
‘Het electorale college’. Iedere staat mag zelf beslissen hoe de kiesmannen aangewezen
worden. Elke staat wijst een kiesman aan voor iedere senator of afgevaardigde die de staat
vertegenwoordigt in het Amerikaans congres. = De wetgevende macht.
Amerikaans congres?
- Hogerhuis = Senaat. (100 leden, elke staat 2)
Worden iedere 6 jaar gekozen, waarbij elke 2 jaar ongeveer een derde van de
statenverkiezingen heeft.
- Lagerhuis = Huis van afgevaardigden. (435 leden, verdeeld o.b.v. inwoners + 6 leden
uit overzeese gebieden)
Worden iedere 2 jaar gekozen.
Het hogerhuis (100) en lagerhuis (435 + 3 uit District Columbia=Washington) leveren
mensen die kiezen voor de president.
- Totaal dus 538. De helft plus 1 wint. (270)
Dus indirecte verkiezingen, mensen stemmen op kiesmannen die vervolgens de president
bepalen.
, Historische ontwikkeling politiek en maatschappij in Nederland:
Tot einde middeleeuwen: Elite die bepaalde.
Verandering door:
- Andere prioriteiten, uit medeleven en eigenbelang.
- Bevolkingsgroei: Behoefte aan straten, riolering.
Vanaf einde middeleeuwen:
- Opkomst industrie.
- Groeisteden.
- Armoede belangrijke kwestie.
Deze ontwikkelingen stimuleerden ook overheidsoptreden.
Eind 19e eeuw:
- Richting verzorgingsstaat.
- Intrede bestuurskunde.
1. Verzuiling. (belangrijk!)
Groeperingen die vanuit eigen gedachtegoed maatschappelijke ontwikkelingen wilden
begeleiden.
Waarom:
- Belangenbehartiging: Als groep sterk staan.
- Integratie: Binnen eigen gemeenschap in contact komen en weinig in contact met
vreemde ideeën.
Opgedeeld in onder andere:
- Politieke partijen.
- Vakbonden.
- Geloofsgemeenschappen.
2. Corporatisme. (belangrijk!)
- Overlegstructuren tussen actoren met verschillende belangen om zo samenwerking
te bevorderen.
- Vermindering overheidsingrijpen, doordat samenwerkende partijen compromissen
bereiken.
Productschappen → Zijn ervoor bedrijven die zich met hetzelfde product bezighouden, van
grondstof tot eindproduct.
Bedrijfschappen → Zijn er voor bedrijven met eenzelfde functie in het economische leven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lagh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen