BA1B3 Stoornissen in het milieu
interieur
WEEK 11
HC.2 Pathogenese van longfibrose
7 februari ‘20
Pathogenese van longfibrose
- Verlittekening van longweefsel
Interstitiële longziektes
- Op oorzaak ingedeeld
o Granulomateus
o Bekende oorzaak
o Idiopathisch (weten niet precies hoe het ontstaat)
Longfibrose: overmatig bindweefsel in de long tijdens herstelproces na schade
- Litteken: als de fibrose de onderliggende structuren verstoord
- Fibroblast: cel die dit doen
o Maken ECM: oa. collageen type I en III
- Leidt tot volume verlies
Idiopatische pulmonale fibrose (IPF)
- Vaak mannen boven 60, geassocieerd met roken
o Risico: beroepsexpositie: hout/metaalstof, familiair, medicatie
- Remmen met fibroseremmers en longtransplantatie, O2 geven
o Fibroseremmers : pirfenidon
- Médiane overleving : 3 jaar
- Diagnose
o Benauwd, hoesten
o LO : crepitaties, clubbing
o AO : longonderzoek, CT-foto
- Littekenvorming begint onderin
- Specifieke genen die aanstaan bij deze ziekte (familiair)
- Pathogenese
o Type II pneumocyt (kan regeneren bij schade)
Disfunctie van deze cel bij IPF
Door ER (endoplasmatisch reticulum) stress
Eiwitvouwing gaat fout en hierdoor ontstaat ophoping => stress =>
cell gaat dood
Telomeren: einde chromosoom, onzin deel om chromosoom uiteinde te
beschermen, wordt bij elke deling korter
Enzym telomerase zorgt dat ie lang blijft
, Bij telomeropathie werkt dat enzym niet goed => versnelde
celveroudering
o Schade door roken, hout-/metaalstof, reflux
o Fase 1: hemostase/wond genezing
o Fase 2: ontsteking/inflammatie
Rood/pijnlijk(voel je niet)
o Fase 3: proliferatie
Epitheel migreert naar randen
Fibroblasten gaan ECM maken
Myofibroblasten: in huid trekken wond randen naar elkaar zodat het dicht
gaat
o Fase 4: herstel/remodelling
Myfoibroblast stopt niet en blijft contraheren
Hierdoor wordt het longvolume verkleind
o Therapie: nu proliferatie remmers en later stamceltherapie (anders fases
interfereren werkt niet goed)
o Fibrose zit rond de pleura, onderin
Daar zijn de meeste trekkrachten => vermindert herstel
HC.3&ZO.1 Longfunctie en interstitiële afwijkingen
7 februari ‘20
Restrictieve longziektes: verminderd longvolume
- Flow-volume curve: normale curve maar verkleind
- TLC < -1,64 SD (i.t.t. obstructief FEV1/FVC <-1,64 SD)
- FEV1 verlaagd, maar FEV1/VC normaal of licht verhoogd
- FRC neemt toe door verhoogde retractie kracht
o Elk volume wordt dus eigenlijk kleiner (TLC, FRC, RV en VC(deze kan ook op
obstructie duiden))
- Oorzaken
o Intrinsiek: in de long : fibrose/ pneumonie/TB/hartfalen met
longoedeem/pneumothorax
o Extrinsiek: extreem overgewicht/zwangerschap/ kyphoscoliose/pleuravocht =>
duwen als het ware en geven daardoor minder long volume
KCO normaal
Compliantie normaal (want longweefsel niet aangedaan)
o Neuromusculair: diafragmaparalyse/spierdystrofie
Ziekte van Pompe: enzymdefficiëntie => spierzwakte
Vaak een inademingsprobleem
Compliantie normaal
Interstitiële longziekten
- Diffusiecapaciteit (=DLCO of TLCO)
o Wet van Fick: A*D*deltaP / T
o A neemt af, lucht-bloed barrière T neemt toe
o Meten met single breath (diep in ademen, 10 seconden adem inhouden en weer
uitblazen)
, Gezonde persoon die niet goed inademt => daling DLCO
Oppervlakte is gekoppeld aan volume waarop gemeten is
KCO = TLCO /VA (alveolair volume= TLC-anatomische ruimte) (Krogh factor)
Om slechte ademhaling te onderscheiden de longziektes
Geeft info over dikte membraan
- Ventilatie-perfusie verhouding
o Alles komt voor: shunt, normaal en dode ruimte ventilatie => verminderde saturatie
- Meten: inspanningstest met fiets
o 6-minuten wandeltest
Sub-maximale test: 6 min lopen op eigen tempo => afstand,
zuurstofsaturatie gemeten
- Compliantie
o Afgenomen, elastantie juist toegenomen
- Ademarbeid: druk * volume: neemt toe
o Elastische arbeid neemt veel toe, stromingsarbeid normaal
o Gaan vooral snel en kort ademen (diep kost veel elastische arbeid en dat vermijden
ze)
Diffusiecapaciteit
- CO: onafhankelijk van perfusie snelheid
- N2O afhankelijk van perfusiesnelheid
- Capillair bloedvolume: afhankelijk van inspanning/cardiac output, houding, bij hoge
omgevingtemperatuur en na zwaar tafelen gaat het bloed vooral naar andere organen
- Roken heeft invloed op diffusie capaciteit!!
HC.4 Samenwerken bij diagnose van een pulmonaal ziektebeeld
11 februari ‘20
Interstitiële longafwijkingen
- HRCT (high resolution CT)
o Patroon: nodulair, reticulair, verhoogde of verlaagde densiteit
o Afwijkingen: apicaal, basaal, centraal
Basaal: EAA, UIP, NSIP
UIP: fibrose met name onder de pleura, naar binnen toe uitbreiden,
fibroblasten focus( waar ze prolifereren)
o Past bij IPF maar ook NSIP
NSIP: begint diffuus
o Bij collageen vasculaire ziekte of medicamenteus
- In secundaire lobulus
o Venen en lymfe in wand, bronchus en arteriën centraal
- IDL’s geven een HRCT patroon en histologisch patroon
Bij systemziekten vaak oesophagus verwijding
HC.5 Longafwijkingen door inademing schadelijke stoffen
11 februari ‘20
Lucht
, - Zuurstof enzo
- Gassen
- Kleine deeltjes
- Micro-organismen
Schadelijke stoffen
- Fijnstof: >50% natuurlijk, rest door industrie en al die dingen
o Nanodeeltjes: pro-inflammatoir, systemisch effect (kan membranen passeren)
- Effect longen: afh v anatomie longen/grootte ingeademde deeltjes / eigenschappen
ingeademde deeltjes/ reactie van lichaam
o Anatomie: secundaire lobulos (kleinste eenheid waar pathologisch/radiologisch naar
gekeken wordt)
o Grootte
Hoe kleiner het deeltje, hoe dieper het kan komen
o Antracosis: zwart worden lijntjes in longen door fijnstof
o Pneumoconiosen= stoflongen
Problemen door inademen anorganische stoffen
Meestal beroepsziekten
Mijnwerkers: kolengruis: antracose
Steenhouwers: kiezelstof => silicose
Scheepvaart: asbest => asbestose
Electrotechniek/tandarts: beryllium => berylliose
o Geeft (type IV) overgevoeligheidsreactie
o Leidt tot granulomen in de long (ontstekingsbolletjes)
o Lijkt op sarcoïdose
Nodulaire afwijkingen in boven velden, uitgebreide fibrose
Asbest
- Asbestplaques: vorming plakken in de pleura
o Teken blootstelling asbest, geen effect
- Benigne pleurale effusie
- Asbestose: longfibrose door asbest
- Mesothelioom: vorm van pleurakanker
- Longkanker
Sarcoïdose
- Geen bekende oorzaak, mogelijk relatie met wat je inademt
- Systeem ziekte
- Granuloomvorming in alle organen
- Klinische
o Erythemanodose: rode plekken op met name scheenbenen
o Oogontstekingen
o Grote klieren in thorax
o CNS problemen, verstoring calcium huishouding
- Löfgren’s syndroom: vorm van sarcoïdose, redelijke prognose (acuut)