Dit is een samenvatting gemaakt voor het vak Conflicthantering, SJD HvA Jaar 2, blok 2. Samenvatting bestaat uit H1 t/m H4 van het boekje Beïnvloed anderen begin bij jezelf van Bert van Dijk (dus hele boekje is samengevat). Ook bestaat deze samenvatting uit paragraaf 11.3 en heel hoofdstuk 13 van...
Samenvatting Conflicthantering blok 1 HvA SJD jaar 2
Beïnvloed anderen begin bij jezelf
Hoofdstuk 1 Invloed
Interactie: de invloed die we op elkaar uitoefenen
Zodra er interactie is, hebben we invloed op elkaar
Welke invloed je op de ander hebt, zie je aan de reactie
Interactie is wederkerig
Interactieketens actie en reactie haken voortdurend in elkaar en hebben
invloed op elkaar
We spreken vaneen relatievoorstel als we niet zozeer kijken naar de inhoud
van een opmerking, maar naar wat die opmerking zegt over de relatie die
je wilt aangaan met de ander en naar wat de opmerking oproept bij de
ander
We nodigen elkaar dus steeds uit tot interactie.
De Roos van Leary
De Roos van Leary, of interactiecirkel, is een schematische weergave van
verschillende gedragsmogelijkheden en de uitwerking daarvan op anderen.
Vanuit het gegeven dat het gedrag van de één gedrag bij de ander
oproept, kunnen we elkaars gedrag enigszins voorspellen, beïnvloeden en
vervolgens bewuste keuzes maken in actie en reactie
Invloedsgebied 1: Dominantie, invloed door dominantie of submissie
Door de mate van dominantie bepaal je de positie die je ten opzichte van de
ander wilt innemen.
Invloedsgebied 2: Affiliatie, invloed door afstand of nabijheid.
Wie zich afstandelijk opstelt, zal eerder met rust worden gelaten. Omdat die
opstelling niet primair gericht is op een gezamenlijk belang, spreken we ook wel
van Ik-gerichte-boodschappen.
Wie laat merken dat hij graag nabijheid wil, zal in de regel bij de anderen
betrokken willen. Wij-gerichte-boodschappen.
Mate van dominantie: verticale as (de positie: Boven en Onder)
Mate van affiliatie: horizontale as (links ik, afstand, en rechts Wij,
nabijheid)
Boven gedrag is gedrag dat minder dominant (of Onder) gedrag oproept bij
de ander. Omgekeerd is Onder-gedrag gedrag dat dominanter (Boven)
gedrag oproept bij de ander.
Twee mensen kunnen niet tegelijkertijd dezelfde positie innemen in de
interactie.
Wij-gericht gedrag roept in het algemeen Wij-gericht gedrag op en Ik-
gericht gedrag roept Ik-gericht gedrag op.
Boven en Wij = leiding en verantwoordelijkheid nemen, met aandacht voor
de relatie
Wij en Onder = volgen, aanpassen en de verantwoordelijkheid bij de ander
leggen
Onder en Ik = weerstand bieden om eigen belangen te verdedigen, in
opstand komen
Boven en Ik = assertief handelen met eigen belangen te behartigen
Kiezen voor invloedrijk gedrag
Balans tussen eigen belangen en die van een ander.
Zorgfactoren blz. 26
, Communicatie
Inhoud van een boodschap komt vooral over via verbale communicatie
(wat iemand zegt)
Relatievoorstel komt met name via non-verbale communicatie (hoe iemand
iets zegt)
Je non-verbale signalen moeten overeenkomen, congruent zijn, met je
verbale. Als je niet congruent communiceert krijg je verwarring.
Acht varianten van gedrag
Zie blz. 28 figuur 5.
Een gedragskeuze is effectief als het een positief, gewenst effect heeft. Als
het een negatief, niet gewenst effect heeft, was een andere keuze beter
geweest.
Wit gedrag reflexmatig gedrag. Als jij spreekt luister ik.
Groen gedrag komt overeen met effectief gedrag. Gedrag dat leidt tot
functionele interactie.
Rood gedrag extreem of rigide gedrag. Gedrag dat leidt tot
disfunctionele interactie.
Hoofdstuk 2 Uitwerking van de Roos van Leary
Dit hoofdstuk bestaat uit alleen maar voorbeelden, goed doornemen!!
Hoofdstuk 3 Werken met de roos van Leary
De interactiesleutel
- Ik/onder roept ik/bovenop
- De interactiesleutel toepassen wil zeggen: afstemmen op de positie die de
ander inneemt in de Roos van Leary en dan handelen van uit het vak
horizontaal tegenover die positie
- Je past in feite een simpele formule toe en kiest op grond daarvan je
gedrag
- De interactiesleutel toepassen is anders reageren op het gedrag van een
ander dan je geneigd bent. Anders gezegd: je zorgt ervoor dat je de ander
in beweging krijgt door zelf te bewegen
De praktijk
De volgende drie vragen helpen je je keuze in de praktijk toe te passen:
- Wat ervaar ik?
- Wat wil ik?
- Wat doe ik?
Leidend gedrag Boven/wij
- Boven/wij is leiding nemen en verantwoordelijkheid dragen en daar de
ander(en) bij betrekken
- Leidend gedrag heeft als kwaliteit verantwoordelijkheid nemen, sturend
optreden en tegelijkertijd verbinding maken met anderen in je
omgeving
- Teveel verantwoordelijkheid nemen is niet effectief. Je kwaliteit wordt
dan de norm, een dogma.
Competitief/concurrerend gedrag Boven/ik
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.