Dit is een uitgebreide samenvatting met veel plaatjes over het hoofdstuk Brazilië. Dit hoofdstuk moet je kennen voor je examen. De begrippen zijn rood gekleurd.
Aardrijkskunde samenvatting periode 3
Hoofdstuk 3 Brazilië (havo 5)
3.1 beeld van Brazilië
Stereotypen = een algemene karakterisering van een gebied of een groep mensen die niet helemaal
overeenkomt met de werkelijkheid
5 voorbeelden van stereotypen over Brazilië:
Armoede
Carnaval
Sociale ongelijkheid
Voetbal
Regenwoud
Stereotypen ontstaan door perceptie.
Perceptie = de manier waarop je iets waarneemt
en ervaart.
Eigen perceptie en stereotypen vormen samen een mental map van het gebied.
Mental map = het ruimtelijk beeld dat iemand in zijn geheugen heeft opgeslagen.
Dit is op basis van
Media
Land waarin je woont
Geografisch beeld = een beeld van een gebied op basis van controleerbare informatie over de ligging
van het gebied, de ruimtelijke kenmerken ervan en de samenhang daartussen.
Wat is het voordeel van een geografisch beeld t.o.v. een eigen perceptie of stereotypering?
Een geografisch beeld is objectiever dan een stereotypering
Een geografisch beeld gaan we vormen door een aantal geografische kenmerken:
Absolute ligging (voorbeeld: Brazilië ligt tussen de keerkringen)
Relatieve ligging (voorbeeld: Brazilië heeft 10 buurlanden)
Fysische kenmerken (voorbeeld: In het noordoosten komt een steppeklimaat voor)
Sociale kenmerken (voorbeeld: De gemiddelde leeftijd in Brazilië is 32 jaar)
Relaties met andere gebieden (voorbeeld: De belangrijkste handelspartners zijn China, de VS
en Argentinië)
Brazilië is een semi-periferie
land, dat komt door:
Levensverwachting
BNP/hoofd
Human Development
Index (= VN-
welzijnsindex)
Vanaf 1500 waren het de Portugezen die Brazilië koloniseerden. Er woonden alleen nog
indianenstammen.
,Ze spreken nog altijd Portugees.
Brazilië was voor de kolonisten een goudmijn. Er konden veel producten uit worden gehaald en het
was een goed voorbeeld van een exploitatiekolonie.
Exploitatiekolonie = een kolonie die door het moederland wordt gebruikt als wingewest
Grondstoffen die in Brazilië werden gewonnen:
Hout
Suiker
Diamant
Goud
Zilver
Er was in de koloniale tijd sprake van een driehoekshandel, waarin het centrum-periferiemodel goed
in te herkennen was.
Driehoekshandel:
Afrika: slaven
Brazilië: werken op de plantage
en het verbouwen van
landbouwgewassen
Europa: verkoop
Ook Nederland heeft een korte tijd een
groot stuk van Brazilië in handen gehad.
Brazilië werd al in 1822 onafhankelijk. Het land bleef echter
jarenlang tot de mondiale periferie horen, omdat ze van
Europa afhankelijk waren voor de verkoop van de
landbouwproducten.
Inmiddels is het echter de status als periferieland ontgroeid
en in het wereldsysteem een belangrijke handelspartner voor
veel landen geworden. Een centrumland is Brazilië echter nog
lang niet, het behoort mondiaal tot de semi-periferie (BRICS)
3.2 sociale ontwikkeling
Demografie
Er bestaan grote sociaalgeografische verschillen in Brazilië, het is dan ook heel lastig om te spreken
van dé Braziliaan.
De bevolking in Brazilië is lange tijd constant gebleven. Pas sinds de opkomst van de industrie is de
bevolking snel gegroeid. Er zijn in de geschiedenis een aantal gebeurtenissen aan te wijzen die
invloed hebben gehad op de bevolkingsgroei.
Gebeurtenissen die invloed hadden op de
groei van de Braziliaanse bevolking:
, 1. Aankomst Europese kolonisten
2. Aankomst Afrikaanse slaven
3. Onafhankelijkheid
4. Aankomst Europese migranten
5. Industrialisatie
6. Militairen nemen de macht over
7. Democratie
Inheemse bevolking = indianen
Verklaring voor de snelle bevolkingsgroei tussen de industrialisatie:
Meer werk in de industrie zorgde voor een vast inkomen. Daardoor meer geld voor voedsel,
hygiëne en medische zorg, minder kindersterfte en een hogere levensverwachting.
Verklaring afname van de inheemse bevolking:
Uitgeroeid of opgegaan in de ‘’overige bevolking’’ door gemengde huwelijken.
Brazilië heeft lange tijd een hoge natuurlijke bevolkingsgroei gekend. De laatste decennia is de
natuurlijke groei gedaald, vooral door een daling van het geboortecijfer.
Natuurlijke bevolkingsgroei = geboortecijfer – sterftecijfer
Hoe lager de natuurlijke groei, hoe hoger de welvaart.
Oorzaken daling geboortecijfer:
Voorbehoedsmiddelen
Meer welvaart (mensen worden rijker)
Gezinsplanning = overheidsbeleid dat erop
gericht is geboorten te beperken. (regering
was bang voor overbevolking, voedsel
tekort)
Emancipatie van de vrouw (vrouwen
gingen naar school en kregen kennis, ze
gingen werken, bepaalde zelf hoeveel
kinderen ze namen.)
Brazilië is snel door de demografische transitie heengegaan.
1970: fase 2/3 snelle daling geboorte- en sterftecijfers grote
verandering bevolkingspiramide (in 2010 minder jongeren, door
gezinsplanning en meer welvaart.) Tussen 1970 en 2010 nam het
aandeel van de bevolking onder de 15 jaar spectaculair af van 42
naar 20 procent, terwijl het aandeel van de 65-plussers bijna
verdubbelde van 5 naar 9 procent van de bevolking = vergrijzing.
inmiddels zit Brazilië in fase 4 (laag geboortecijfer + laag
sterftecijfer) van de demografische transitie.
Migratie zou de daling van de natuurlijke groei kunnen opvangen,
maar hier is in Brazilië geen sprake van.
Sociale bevolkingsgroei = de groei of afname van de bevolking door
migratie.
De sociale bevolkingsgroei is al jarenlang licht negatief:
Je verwacht er is werk, dus mensen gaan er naartoe, maar ze spreken Portugees, dus
niemand gaat er naartoe vanwege de taal.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mazonvgroenendaal. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
