Basisbegrippen logopedie Deel 2: communicatiestoornissen Afasie, dysartrie, apraxie en andere neurogene communicatiestoornissen
Dit document is een samenvatting van het vak Samenvatting Neurogene Taalstoornissen (Afasie) dat wordt gegeven in het tweede jaar in de opleiding Logopedie en Audiologie aan HoGent. Deze samenvatting is zowel gebaseerd op lessen, als op de cursus, als op de powerpoints.
Ik had een voldoende voo...
Neurogene Taalstoornissen
1 NAH
= niet-aangeboren hersenletsel of acquired brain injury
= parapluterm alle na de geboorte verworven hersenbeschadigingen
1.1 Incidentie en prevalentie
Incidentie
= aantal nieuwe 'gevallen' (per duizend of honderdduizend
personen) die er elk jaar bijkomen in een bepaald geografisch
gebied (+- 28/100 000 inwoners)
Prevalentie
= aantal aanwezige 'gevallen' (per duizend of honderdduizend
personen) op een bepaald tijdstip in een geografisch gebied (+-
183/100 000 inwoners)
=> geen exacte cijfers door parapluterm
=> laatste 50 jaar: grote stijging (vergrijzing)
1.2 Oorzaken
NAH
Niet-
Traumatisch
traumatisch
CVA
= (Degenerati
Tumor Infecties Intoxicaties
cerebrovacul ef)
air accident
Bloedingen Infarcten
1.2.1 Niet-traumatisch
CVA
= cerebrovasculair aandoening, cerebrovasculair accident of
stroke
1
, o Hemorragisch (bloeding)
= bloed ontsnapt uit de bloedbaan en ontsnappen in
verschillende plaatsen van hersenen
Subarachnoïdale bloeding
= bloed ontsnapt naar subarachnoïdale ruimte
Intracerebrale bloeiding (cerebrum = grote hersenen)
= bloed ontsnapt naar grote hersenen
Intracerebellaire bloeding (cerebellum = kleine hersenen)
= bloed ontsnapt naar klein hersenen
Subdurale (onder de dura mater) of extradurale (buiten de
dura mater) bloeding
= bloed ontsnapt onder of boven harde hersenvlies
Oorzaken
1. Ruptuur aneurysma
= verwijding slagader op een zwakke
plek in bloedvat en vult zich met bloed waardoor de
druk op het zwakke bloedvat komt en
scheurt
2. Angiomen
= aangeboren misvormingen
Arterioveneuze malformaties =
misvormingen tussen de vaten die voor
aan- (arteriën) en afvoer (venen) van
bloed zorgen
2
, 3. Arteriosclerose
= verkalking en vetophoping in de wand van de slagader
o Ischemisch (Infarct)
= bloedtoevoer naar de hersenen verstoord of onderbroken
Oorzaken
› Trombose: vernauwing van een bloedvat in de
hersenen
› Embolie: loedprop dat vanuit een andere plaats uit het
lichaam wordt meegevoerd en elders voor een
verstopping zorgt
› Transient ischemic attack (TIA): verstoring
bloedtoevoer die zonder medische tussenkomst, zichzelf
oplost
(geen blijvende neurologische uitval)
FAST
Face: mondhoek hangt naar
beneden
Arms: beide armen omhoog
houden
Speech: spraak
onsamenhangend
Tumoren
= ruimte-innemende processen die omringend gezond
hersenweefsel kunnen beschadigen
o Meningeoom
= een tumor die ontstaat in het hersenvlies en kan daarom
overal voorkomen waar hersenvliezen zijn (hersenen +
ruggenmerg).
-> 90% goedaardig
o Glioom
= een tumor die uit steuncellen (gliacellen) voortkomt. In
tegenstelling tot de meningeomen
-> kwaadaardig en komen terug
o Interacraniale tumor
= een tumor die zich vormt binnen de schedel en dus de
normale werking van de hersenen verstoort.
3
, -> verdrukken omringende structuren, belemmeren bloed-
en cerebraal vocht circulatie en tasten de hersencellen zelf
aan
Infecties
= zorgen voor plaatselijke ontstekingen van het weefsel
Degeneratieve stoornissen
= diverse stoornissen die onherstelbare en voortschrijdende
schade brengen aan zenuwcellen (vb. Ziekte van Parkingson,
dementie…)
Intoxicatie / vergiftiging
-> door lichaam zelf (vb. stoffen organen) of buitenaf
(geneesmiddelen, alcohol…)
1.2.2 Traumatische hersenletsels
› Schedeltrauma (open of gesloten fractuur)
= beschadiging schedel
› Hersenschudding of commotio cerebri
= beschadiging aan hersenen zonder structureel letsel
› Hersenkneuzing of contusio cerebri
= beschadiging aan hersenen met structureel letsel
Beschadiging hersenen
-> directe beschadiging vb. schotwond
-> indirecte beschadiging
Coup-contrecoup letsel
= letsel door terugslag van geschudde hersenen tegen
binnenkant van schedel aan de tegenoverliggende kant
o Coup: focaal letsel, een
beschadiging óp de plaats waar
het trauma was
o Contrecoup: overzijde van de
hersenen van de plaats van het
trauma in de richting van de
kracht van het trauma
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amiepoppe1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
