HC Embryologie
Embryologie à beter inzicht krijgen in volwassen bouw en het tot stand komen van aangeboren
afwijkingen
Na 13 weken zijn alle orgaansystemen in principe aanwezig à nog groter worden en ontwikkelen
Zygote: zaadcel en eicel
- Celmateriaal zelf met alle organellen er in is afkomstig van de moeder
- Zaadcel geeft enkel een deel van kern DNA mee
Bevruchting, fertilisatie en conceptie is allemaal hetzelfde
Spermatozo en ovum zijn gameten à geslachtscellen à ontstaan in geslachtsklieren
Gameten worden verkregen via oögenese en spermatogenese verkregen
Oögenese à van oögonium naar ovum
Spermatogenese à van spermatogonium naar spermatozo
Gametogenese à van diploïd aantal chromosomen (46) naar een haploïd aantal
chromosomen (23) à van ieder chromosomenpaar wordt er een gekozen, daarom wordt
alles gehalveerd
Vroeger werd er geloofd dat er al een persoon aanwezig was in de zaad of eicel en dat de
andere hem als het ware moest activeren à verandering van wetenschap
Zaadcel
- Kleiner dan ovum
- Kop met kern (haploïd aantal chromosomen)
à op kop zit acrosoom (eiwitsplitsende enzymen zodat zaadcel de eicel kan
binnendringen)
- Tussenstuk met mitochondriën à hoeveelheid mitochondriën is van belang voor de
kans die een zaadcel heeft om de eicel te bereiken
- Actief gameet omdat hij zich kan bewegen
Ovum
- Groter dan zaadcel
- Kern met haploïd aantal chromosomen
- Zona pellucida (beschermende laagje) à moet doorboord worden door zaadcel
- Veel cytoplasma en organellen (afkomstig van moeder!)
- Membraan à verandert na doorboring van samenstelling zodat er niet nog een
zaadcel doorheen kan
- Om het ovum zit een corona radiata (stralenkrans) met follikelcellen
à eicel wordt geproduceerd in follikel (soort ballonnetje) in eierstok
- Passieve gameet: kan niet bewegen
à wordt bewogen door trilharen in de eileider
Baarmoeder heeft een endometrium à slijmlaagje, wat de baarmoeder steeds voorbereid
op eventuele innesteling à als er geen innesteling plaatsvindt wordt de laag afgebroken à
menstruatie
,Eisprong:
Follikel barst in de eierstokken, eicel wordt via de eileider naar de baarmoeder
getransporteerd. Bij het opvangen van de eicel uit de eierstok, zijn de spermacellen al
aanwezig in de eileider en klaar om te bevruchten
1e week na bevruchting à klievingsdelingen à omvang/volume blijft gelijk, maar het aantal
cellen neemt wel toe!
Morula: fase waarin de zygote bij de baarmoeder aankomt
Blastula: bestaat uit een embryoblast en een trophoblast, er tussenin ligt blastoecoel à
eerst differentiatie, want embryoblast kan uitgroeien tot embryo en trophoblasten kunnen
uitgroeien tot geboortevlies
,In de eierstokken liggen eicellen klaar die nog niet gerijpt zijn, eens in de 2 maanden per
ovarium krijgt een eicel een follikel om zich heen à wordt klaargemaakt voor eventuele
bevruchting à follikel zwelt steeds verder op doordat er vocht bij komt, bij eisprong knapt
de follikel en door de spanning wordt de eicel de eileider in geschoten. Nadat de follikel is
geknapt, slinkt het weer en blijft het als wit lichaampje aanwezig à kan lang bestaan in
ovarium
Nidatie = innesteling à blastula komt aan bij endometrium
Eerste week
- Fertilisatie naar nidatie
- Zygote naar blastula
- Verplaatsing naar uterus
- Klievingsdelingen à Volume verandert NIET
Tweede week à ontstaan van 2-lagige kiemschijf
à binnen embryoblast wordt er een differentiatie gezien, waar dus een 2-lagige kiemschijf
ontstaat
In embryoblast zit een epiblast en een hypoblast
à epiblast = ectoderm
à hypoblast = entoderm / endoderm à wat grotere cellen aan onderste kant van
embryoblast à draagt cellen naar beneden toe af, en deze cellen komen samen in een soort
ballonetje die in de blastocoel gaat hangen
In de epiblast gaan cellen van elkaar afwijken en hier ontstaat een holte
à 2 holtes dus à 1 omgeven door epiblast (amnionholte) en 1 omgeven door hypoblast
(dooierzak) à 2-delige kiem schijf is waar de cellen van de holtes elkaar raken à wordt het
embryo
Throphoblast verzorgt placenta en vliezen
Er is al extra embryonaal mesoderm aanwezig, belangrijk voor ontwikkeling à ook een holte
à extraembryonale holte aan de onderzijde
, Hechtsteel is de voorloper van de navelstreng à ectoderm zit vast aan placenta door de
hechtsteel
Andere naam voor placenta = syncytio throphoblast
Andere naam voor vliezen = cyto trophoblast
Tweede week
- Blastula naar 2-lagige kiemschijf (ecto- en entoderm)
- Ontstaan amnionholte en dooierzak
- Vorming extra embryonaal mesoderm
- Trophoblast differentieert tot cytotrofoblast en syncytiotrofoblast
- Vorming extra embryonaal coeloom (holte aan onderzijde)
Eisprong is gemiddeld 2e week, als het fout gaat in de tweede week met het embryo word je
toch alsnog ongesteld en heb je geen zwangerschap
Derde week – ontstaan 3-lagige kiemschijf
In het ectoderm ontstaat een streep à primitiefstreep. De primitiefstreep is een
differentiatie van het ectoderm. Vanuit de primitiefstreep zakken ectodermcellen tussen het
ectoderm en entoderm in en daar bewegen ze. Ze bewegen zijwaarts en voorwaarts à
tussen alle delen van ecto- en entoderm ontstaat dus een derde laag à derde laag is
mesoderm à intra-embryonale mesoderm. Vorming van de derde laag vindt overal plaats
behalve bij het buccopharyngeale membraan (dit wordt mondgebied) en het cloacale
membraan (dit wordt anusgebied) à op deze twee plaatsen houdt het ectoderm ALTIJD
contact met het entoderm
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper indymorcus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.