100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Dysartrie: Neurogene spraakstoornis (Logopedie, Hogeschool Gent) €6,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Dysartrie: Neurogene spraakstoornis (Logopedie, Hogeschool Gent)

 4 keer bekeken  0 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling

Dit document is een samenvatting van het vak Dysartrie dat wordt gegeven in het tweede jaar in de opleiding Logopedie en Audiologie aan HoGent. Deze samenvatting is zowel gebaseerd op lessen, als op de cursus, als op de powerpoints. Ik had een voldoende voor dit opleidingsonderdeel door deze sa...

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 22  pagina's

  • 7 september 2022
  • 22
  • 2021/2022
  • Samenvatting
avatar-seller
Neurogene dysartrie (spraakstoornis)
1 Dysartrie of spraakstoornis
= is een verzamelterm voor een groep spraakstoornissen ten gevolge van
een verstoring in spiercontrole over de spraakmechanismen door schade
aan het centraal (hersenen & ruggenmerk) of perifeer zenuwstelsel
(zenuwen die uit CZ vertrekken).

≠ spraakapraxie: geen probleem op spierniveau
≠ afasie: taalstoornis

 Spraakcomponenten
› Ademhaling:
Type, volume, beheersing

› Fonatie:
Kwaliteit, toonhoogte, luidheid

› Resonantie
 Hyper-, hyponasaliteit, gemengd, nasale emissie
 Velofaryngale incompetentie

› Articulatie/mondmotoriek:
Hyper-, hypotoon

› Prosodie
 Melodisch (beklemtoning), dynamisch
(luidheidsvariaties/beklemtoning) en temporeel (snelheid
spraak) accent

 Neuromusculair stoornis
› Bezenuwing spraakspieren
 CZS: centrale dysartrie

→ beschadiging
- Motorische cortex
- Cerebellum/kleine hersenen (coördinatie bewegingen)
- Subcorticale structuren (basale ganglia)
- Verbinding tussen deze gebieden en de craniale en
spinale zenuwen
(ogen: tractus cortico bulbaris)

 PZS: perifere dysartrie

→ beschadiging
- Kernen craniale zenuwen hersenstam of bulbus (HS)

- Craniale zenuwen (spieren aangezicht bezenuwen)
» n. V: kaakspieren en sensibiliteit mondholte
» n. VII: mimische spieren, speekselproductie,
mucus neus en mond
» n. IX: velum en farynx

1

, » n. X: SB en velum
» n. XI: hoofdhouding
» n. XII: tongspieren

- Spinale zenuwen (zenuwen zorgen voor bewegen en
voelen)

› Spraakspieren
o AH: AHspieren (tussenribspieren, …)
o Fonatie: SB, …
o Resonantie: velum, tongspieren, …
o Articulatie: lipspieren, kaakspieren, tongspieren

› Spelen ook een rol
o Sensibiliteit mondholte
o Speekselproductie

1.1 Types en kenmerken
= Darley en collega’s: hoe personen klinken (begrijpen)
! EXAMEN: welke type bij casus en teken waar letsel zich bevindt

1. SLAPPE OF BULBAIRE DYSARTRIE
= spieren kunnen niet meer samentrekken
= FLACCID DYSARTHRIA

 Lokalisatie:
Hersenstam
- letsel aan de kernen van de craniale
zenuwen
- letsel aan de craniale zenuwen zelf
- aandoening motorische eindplaatjes
craniale zenuwen

 Oorzaken: divers
(vasculair (bloedvoorziening), degeneratief, traumatisch, infectieus,
toxisch)

 Algemene kermerken:
› Gestoorde reflexmatige en willekeurige bewegingen
› Spierzwakte
› Hypotonie: aantasting tonus
› Atrofie: verminderen spieren
= geen prikkels dus verkleinen spieren, wegkwijnen van spier
› Fasciculaties
= fijne onwillekeurige spiersamentrekkingen (uitsteken tong)

 Distinctieve spraakkenmerken:
› Afhankelijk van de betrokken zenuwen
o n. V, n. VII en n. XII: gestoorde articul. en trage spraak

o n. X (+ n. IX & n. XI): gestoorde AH, fonatie en resonantie

› Ademhaling:

2

, o Inspiratoire stridor
o Weinig lettergrepen op 1 ademhaling
› Fonatie:
o Gesluierde, hese stem met luchtverlies

› Resonantie:
o Hypernasaliteit

 Enst: varieert afhankelijk
- Unilateriaal letsel: verzwakking
- Bilateraal letsel: verlamming

 Aandoening gepaard met SD
» Verlamming van Bell (aangezichtsverlamming)
» Myasthenia Gravis (auto-immunaandoening: vermoeidheid)
» Syndroom van Guillain-Barré

2. SPASTISCHE OF PSEUDOBULBAIRE DYSARTRIE
= letsel hoger hersenstam/corticaal
= SPASTIC DYSARTRIA

 Lokalisatie:
Cerebrum/grote hersenen
- letsel motorische hersenschors
- verbinding motorische hersenschors en
craniale of spinale zenuwen
o Piramidaal systeem: faciliterend/
fijne bew.
o Extrapiramidaal systeem:
inhiberend

BILATERALE beschadiging pyramidaal
systeem
(tractus corticospinalis (= weg van ) & tractus corticobulbaris (= weg
motorische hersenenschors van grote hersenen naar hersenstam))
» Alle craniale zenuwen zijn bilateraal bezenuwd
Uitz.: n. XII en n. VII → uitval ook bij unilateraal letsel
» Bilateraal letsel: uitval verschillende zenuwen

 Algemene kenmerken
› Spasticiteit: duidelijke spanning spieren (bovenarm geplooid)
› Hypertonie
o trage en beperkte bewegingen
o Verhoogde reflexen
› Dwanghuilen en dwanglachen
(ongepaste emoties door letsel in motorische schors)

 Distinctieve spraakkenmerken:
› Ademhaling:
o Gespannen
o Hogere frequentie

› Articulatie: onnauwkeurige consonanten

3

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amiepoppe1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 85443 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,99
  • (0)
  Kopen