100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Bloed en bloedvormende organen ALLES samengevat (ziekteleerboek, leesstof, HCs, WCs, PR) €4,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Bloed en bloedvormende organen ALLES samengevat (ziekteleerboek, leesstof, HCs, WCs, PR)

 10 keer bekeken  0 keer verkocht

Lekker volledig en zo beknopt mogelijk met slechts 33 pagina's.

Voorbeeld 4 van de 37  pagina's

  • 7 september 2022
  • 37
  • 2021/2022
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (47)
avatar-seller
PoekieDeBaas
Samenvatting BB +
ziekteleerboek 2.0
Ziekteleerboek
Pathofysiologie van anemie
 Anemie is de toestand waarin de massa circulerend Hb onvoldoende is om de O 2-behoefte
van weefsels te voorzien.
o Bij zuurstof tekort zullen klein verbruikende organen minder doorbloed worden, en
de grootverbruikers (hart en hersenen, o.a.) relatief meer
o Anemie is altijd een secundair ziekteproces
 Verstoring van erytropoëse;
 Een versnelde afbraak van erytrocyten (hemolyse);
 Bloedverlies;
 Verschijnselen
o Vaak domineren de verschijnselen van de primaire ziekte
o Afhankelijk van de mate van anemie, de pathogenese en de snelheid van
ontwikkeling van bloedarmoede
o Lichte anemia
 Bleke huid & slijmvliezen
 Verminderd prestatie/productievermogen
o Milde (tot ernstige) anemie
 Zuurstoftekort in belangrijke organen
 Flauwtes na arbeid  in rust snel al een niet levensvatbare situatie
 Verlies van controle over de mictie
o Pathogenese
 Bloedverlies
 Vaak klachten die door het bloedverlies zelf voorkomen meest
opmerkelijk, zoals melaena (zwarte ontlasting), of ontlasting met
bloed, of bloedige urine. In de spieren kan het leiden tot pijn en
functieverlies.
 Hemolyse
 Verkleurde urine (rood of bruin door hemoglobinurie en
bilirubinurie) & oranje ontlasting. Eventueel geelzucht (icterus)
o Snelheid
 Compenserende factoren:
 Sneller en harder kloppen
 Versnelde en diepere ademhaling
 Hypertrofie van het hart
 Lage Ht (weinig bloedcellen)  lagere viscositeit dus stroomt sneller
 2,3-difosfoglyceraat (2,3-DPG) concentratie in erytrocyten omhoog
 zuurstofdissociatiecurve naar rechts
 Klachten bij acute anemie erger dan geleidelijke anemie door DPG.
 Acuut bloedverlies

, o Ht-waarde is geen maat voor de ernst van het bloed verlies zolang het circulerend
volume niet is aangevuld.
o Bloedverlies van meer dan 40% is snel letaal door hypovolemie, hypotensie, shock,
celdegeneraties en necrose.
o Langzamer bloedverlies kan overleeft worden door cardiovasculaire aanpassingen
o Plasma verlies (stollingsfactoren, witte bloedcellen, trombocyten) is nauwelijks
klinisch relevant. Een daling van 40% kan binnen enkele dagen herstelt zijn, vaak
met overcompensatie
 Subacuut en chronisch bloedverlies
o Bij extern bloedverlies kan vrijwel nooit genoeg ijzer
o Bij intern bloedverlies kunnen de meeste RBCs zelf weer terugkomen, en wanneer
afgebroken door macrofagen komt het ijzer ook weer vrij voor regeneratie;.
 Hemolyse
o Productie kan tot wel 10 keer vermeerdert worden.
o Bij chronische hemolyse kan ijzerstapeling een probleem zijn in lever en nieren
o De erytrocyt heeft energie nodig om een bivalente vorm te houden, ionenpompen
te laten werken, de gereduceerde toestand van SH-groepen te behouden en de
vorm van de cel te behouden.
o Verouderde erytrocyt krijgen steeds meer disfunctionele eiwitten
o Hemolyse ontstaat door beschadiging van de energievoorziening, verkregen
afwijkingen in de celmembraan, of congenitale afwijkingen in de celmembraan
 Beschadiging energievoorziening
 Vaak door enzymdeficiënties
 Glycolyse
 Congenitaal: hexokinase, pyruvaatkinase en fosfofructokinase.
 Verder PPP voor het in staat houden van glutathion-houdende
disulfiden (GSH) in de celmembraan en Hb met NADPH en enzym
glucose-6-fosfaat dehydrogenase (G6-PD).
 Abnormaal hemoglobine
 Erfelijke en verkregen afwijkingen van de celmembraan
o Erfelijke en verkregen afwijkingen van de celmembraan
 Afwijkingen van de celmembraan zorgen vaak voor afwijkende vormen, en
dus in verminderde gaswisseling
 Opbouw membraan: membraan met cholesterol, glycolipiden, fosfolipiden
en glycoproteïen  ankyrine  spectrine- en actine moleculen die
submembraneus cytoskelet vormen
 Lipide afwijkingen kunnen ook verkregen zijn door leverproblemen
o Chemische beschadiging van erytrocyten
 Nitraten
 Nitraat wordt nitriet door bacteriën. Nitriet kan Hb omzetten tot
MetHb.
 Tevens Heinz bodies mogelijk
 Lage dosis methyleenblauw activeert NADPH-afhankelijk MetHb-
reductase  antidote
 Koper
 Koperstapeling in lever
 Bij vrijkomen in bloedbaan opname in ery

,  Daar problemen met enzymen en oxidatie
 Lood
 Verstoord Hb-synthese
 Lijkt op ijzergebrekanemie
 Zink
 Via onbekende pathogenese hemolyse
 Via corpora aliena
o Mechanische beschadiging van erytrocyten
 Botsingen met afwijkende vaatwanden, synthetische hartkleppen of
intravasale fibrine draden
 Intracellulaire parasieten
o Fysische beschadiging van erytrocyten
 Waterintoxicatie
 Brandwonden of hittebevangenheid
o Metabole beschadiging van erytrocyten
 Acute hypofosfatemie
 L-sorbose (zoetstof) bij honden. L-sorbose component die vrijkomt bij
afbreek remt hexokinase.
o Immunologische beschadiging van erytrocyten
o Meestal IgM of IgG, en zeer soms IgA
 Heteroloog:
 Alleen van belang in laboratoria met antisera tests.
 Homoloog:
 Antilichamen tegen soorteigen maar lichaamsvreemde
bloedgroepantigenen
 Bij verkeerde bloedtransfusie
 Kan ook voorkomen wanneer de moeder (door lek bv) antilichamen
heeft tegen de bloedgroep van het kind. Bij colostrum drinken kan
dan ernstige hemolyse voorkomen.
 Veel diersoorten hebben een combinatie van bloedgroepen en dus
geen antilichamen hiertegen, maar nog steeds antilichamen tegen
verkeerd bloed
 Autoloog:
 Primaire IHA (immuungemedieerde hemolytische anemie):
kruisreactiviteit tussen bacterie/virus en RBC antigeen
 Secundaire IHA: komt voor bij noeplasieën in bloedvormende
organen die antigenen veranderen van de RBC, of de specificiteit
van de afweercellen veranderen.
 Opsonisatie: wordt gedaan door IgG (incompleet antilichaam hier genoemd)
en stimuleert fagocytose.
 Hemolyse & agglutinatie: gedaan door IgM. Vormt membrane attack
complex. Kan meerdere RBCs binden, dus ook agglutinatie (te groot dus evt
mechanische schade).
 Gestoorde erytropoëse
o Normaal: erytroblast met kern  maakt Hb met RNA  Hb neemt toe en RNA af 
delingen  erytroblasten worden kleiner  uit het beenmerg  celkern wordt

, uitgestoten voor het verlaten laatste RNA opgemaakt en Hb gemaakt binnen 24
uur na verlaten. (worden ook soms normoblasten genoemd ipv erytroblast)
o Bij anemie gaan RBCs sneller beenmerg uit en zijn dus groter, maar bevatten nog
minder Hb
o Reticulocyt test bepaald of er meer productie (is pas zichtbaar 4 dagen na ontstaan
anemie).
o Bij paarden verschijnen reticulocyten niet in het perifere bloed.
o niet regeneratieve anemie:
 Verstoring proliferatie of differentiatie van stamcellen
 Aplastische anemie/panmyelopathie = de vervanging van htp cellen
door vetcellen
 Gebeurt hormonaal, viraal, fysisch (straling), toxisch en
farmacologisch
 Bij alleen RBCs wordt de term pure red cell aplasia (PRCA) gebruikt.
 Verstoring DNA synthese
 Foliumzuur en B12 deficiënties
 Evt ook nog andere vitamine deficiënties
 Verstoring Hb synthese
 IJzergebrek
o Te laag ijzergehalte in voeding of verhoogde behoefte
o Bij GD vaak bloedverlies; bij LH meestal voeding
 Kopergebrek
o Bestanddeel belangrijke enzymen
o Koper te kort verstoort de absorptie van ijzer uit de darmen.
o Bij LH kan dit komen door grazen op land met molybdeen
(Mb). Dit werkt antagonistisch ten opzichte van de absorptie
van koper.
 Secundaire non-regeneratieve anemie
o Meest voorkomend
o Eigenlijk altijd een combinatie met meerdere factoren die de hoeveelheid
bloedcellen verminderen.
o Denk aan: macrofagen die ijzer bij zich houden; lichte (evt interne) chronische
bloedingen, nierziekten (geen hormonale stimulatie + toxines), endocriene stoornis.

Aanpak van anemie in de praktijk
Anamnese
 Heeft de eigenaar recent of in het verleden bloedverlies of bloedingen in de huid of
slijmvliezen geconstateerd?
 Zijn de verschijnselen van de anemie acuut (enkele dagen) ontstaan, of is er sprake van
chronische verschijnselen (enkele weken) van anemie, eventueel met een verslechtering in
de laatste dagen?
 Is de eigenaar afwijkende urine of ontlasting opgevallen, zoals bloed bij de ontlasting, zwarte
of oranjegele ontlasting?
 Heeft de patiënt specifieke medicijnen gebruikt die een anemie kunnen veroorzaken?
 Soms buitenland anamnese (babiose; leishmaniose)

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper PoekieDeBaas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 83430 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99
  • (0)
  Kopen