Seminarie: observatie
Inleiding
Observatie en interpretatie
Het is belangrijk om te observeren als professional. Als professional moet men vermijden
om interpretaties te maken en moet men correct observeren.
Interpretatie: bij interpretaties moet er goed geobserveerd worden en moet je
beseffen dat je er soms naast kan zitten. Daarom is het belangrijk om alles steeds
af te checken
▪ Bv: iemand dat sympathiek is
Observatie
Intuïtieve observaties kunnen fout zijn
We maken steeds waarnemingsfouten/denkfouten en voelfouten terwijl we aan het
observeren zijn
Dagrapport
16/3: Frederik had weer eens een boze bui. Hij ging vreselijk te keer en er was
geen land met hem te bezeilen. Nadat ik hem ernstig had toegesproken, ging het
wel weer
18/3: Frederik heeft vandaag alleen maar ruzie gemaakt. Voor Jef moest het
ontgelden. De stemming was te snijden. Ik heb weer met hem gesproken maar heb
niet de indruk dat het helpt
20/3: geen bijzonderheden
21/3: het gaat goed met Frederik, ik heb de indruk dat praten geholpen heeft
24/3: vanochtend wilde Frederik niet uit bed komen. Hij werd vreselijk kwaad toen
ik zei dat hij moest opschieten. Hij wil er ook niet over praten en bleef de hele dag
somber
Wat weten we over Frederik? Wat heeft de observator gezien? Kan je hiermee verder als
interim?
Het is geen persoon waar anderen graag mee samenwerken
Frederik heeft nood aan een gesprek met iemand anders
Hij heeft last van een controle stoornis, woedeaanvallen, agressie, …
Je hebt informatie maar toch ook niet -> er is informatie over de opvoedster
Bv: Frederik kan niet goed overweg met de opvoedster maar wel met andere
mensen
Het zijn losse beschrijvingen, er wordt geen gedrag beschreven
,Wat zie je?
Wat zien we?
Blauwe bloemetjes (zoontje van 4)
Maartse viooltjes (moeder)
Symbool van verbondenheid aanhanger Napoleon
na diens verbanning (bevriende historicus)
Is dit een optische illusie? Misschien dan vlinders?
(vader)
Mensen zien in iets exact hetzelfde en soms iets totaal
anders -> wie heeft er dan gelijk in de observatie?
Wat je al weet (voorkennis) heeft een invloed op hetgeen
dat je ziet
Observeren
Waarnemingsprikkels door zintuigen opnemen en bewaren met behulp van aandacht en
geheugen om informatie over je omgeving en jezelf te krijgen
Waarnemingsprikkels
Zintuigen opnemen en bewaren
Aandacht en geheugen
Informatie over je omgeving en jezelf te krijgen
Observeren is iets dat we dagelijks doen, continue en in elke context
Observeren gebeurt het meeste met de ogen (mensen die blind zijn moeten andere
hulpmiddelen gebruiken zoals de oren). Het kan ook zijn dat men tactiel moet observeren
zoals observeren met de handen
De prikkels komen binnen in het brein (als baby hebben we geleerd om heel snel op een
plaats te zetten). We krijgen een massa van prikkels binnen maar we kunnen wel onze weg
er in vinden -> deze kunnen we organiseren door onze aandacht en ons geheugen
Wat weten we al uit het hoorcollege?
Wat is de waarneming?
Waarneming is selectief
▪ We kijken altijd door dezelfde bril, we zitten non-stop in een tunnel, het is
onmogelijk om alles te zien -> als we alle prikkels zouden binnenkrijgen
zouden we gek worden
▪ Hersenprocessen die in het spel zijn: selectie, organisatie en interpretatie ->
die zijn nodig om de hoeveelheden informatie die binnen komen te kunnen
ordenen
✓ Bv: we zitten in een klas -> de persoon die les geeft wordt gezien als
docent, niet als race piloot, chirurg, …
Waarneming is subjectief
▪ Je vult een ander en je eigen waarneming steeds zelf in, interpretatie is
afhankelijk van context
✓ Bv: in België wil je als ouder dat je kind je aankijkt, in China is het
onrespectvol
, Afhankelijk van hoe je naar iets
kijkt zie je iets anders
Hersenwerking
In onze hersenen zit alle
informatie die bij ons
binnen komt
Observatie is een samenwerking tussen ontzettend veel hersendelen. Voor dat info door
ons bewust wordt opgenomen worden er verschillende processen doorgenomen in onze
hersenen
Geheugen: bronnen van vertekening
Het geheugen is een combinatie van een proces
De ideale manier zou zijn dat er een prikkel binnen komt via onze zintuigen. Deze worden
dan geregistreerd in het sensorisch geheugen. Nadien gaat het door naar het
kortetermijngeheugen waar het even blijft en zo gaat het door naar het lange termijn
geheugen
Wanneer de prikkel door onze zintuigen worden opgenomen kan er heel wat fout lopen. Je
ziet minder goed in de avond dan overdag, tijdens een ruzie met je partner ben je minder
aandachtig, … Zaken in fysieke toestand en met betrekking tot aandacht kunnen een rol
spelen in de werking van zintuigen
Fysieke toestand en aandacht kunnen ook een rol spelen in het sensorisch registreren en
geheugen, de volgende stap bij het opnemen van informatie. Ook op het korte- en lange
termijn geheugen heeft het een impact
, De omgang van informatie heeft een impact op het korte termijn geheugen. Het geheugen
heeft een bepaalde capaciteit, wordt die capaciteit overschreden kan er weinig extra
informatie worden opgenomen -> wanneer je ontzettend veel informatie hebt bij het
observeren kan je niet verder gaan op je geheugen
Denk- en voelschema’s gaan het lange termijn geheugen beïnvloeden
Er zijn ontzettend veel verschillende elementen die ervoor kunnen zorgen dat wat je ziet
vertekend wordt door de hersenen
Voorbeeld: experiment Wundt met naald
Experiment structuralisme -> naald in arm
Prof doet het voor waardoor het van het korte geheugen makkelijk naar het lange
termijn geheugen gaat
Waarneming
Hetgeen dat er gebeurt:
Nauwkeurig, maar selectieve informatie
▪ Via aandacht, geheugen en andere hersenprocessen
▪ Automatisch, onbewust en dus subjectieve keuzes
✓ Afhankelijk van perceptuele regels en
✓ Persoonlijke cognitief-emotionele schema’s
Observatieheuristiek
Het is nooit een één op één verhaal, je kan nooit alles bekijken van hoe iets zichzelf
voorstelt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chinoukgrenier. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.