Uitgebreide samenvatting van het vak Internationaal Publiekrecht. Het is een combinatie van HC en WG aantekeningen, de literatuur, tentamen training en jurisprudentie. Alles wat je moet weten voor een goed cijfer staat erin en bevat tevens handige stappenplannen voor het oplossen van casussen! Zelf...
WEEK 3 – Rechtssubjecten: Staten en Internationale Organisaties
Rechtssubjecten
Definitie
- Rechtspersoonlijkheid ofwel ‘rechtssubjectiviteit’
o Een status krachtens welke instituties of individuen rechtsbetrekkingen kunnen
aangaan, die door internationaal publiekrecht worden beheerst
Rechtspersoonlijkheid is geen natuurverschijnsel, het berust op een afspraak
- De personen of entiteiten die de bekwaamheid bezitten om deel te nemen aan het
rechtsverkeer in de internationale rechtsorde
- Traditioneel
o Alleen staten hebben rechtssubjectiviteit
- Huidige opvatting
o Staten
o Internationale Organisaties
o Facto-regimes
o Individuen
o Minderheden
o Volken
o Ondernemingen
o Sub-statelijke actoren
“The subjects of law in any legal system are not necessarily identical in their nature or in the extent of
their rights”
Rechtssubjectiviteit
- Een persoon die internationale rechtssubjectiviteit bezit, kan:
o Internationale rechtshandelingen verrichten
o Internationale rechten bezitten
o Rechten op internationaal niveau afdwingen
o Internationale verplichtingen hebben
o Op internationaal niveau aansprakelijk worden gesteld voor schending van op hem
rustende verplichtingen
- Onderscheid
o Volledige rechtssubjectiviteit (staten)
Bezitten de bekwaamheid om op elk van de hiervoor genoemde manieren
aan het rechtsverkeer deel te nemen of daarin te worden betrokken
o Beperkte rechtssubjectiviteit (alle anderen)
Bezitten slechts een aantal bekwaamheden
Criteria voor rechtssubjectiviteit
- Internationale rechtsorde bepaalt wie haar rechtssubjecten zijn (geen geschreven bepaling).
Het nationale recht is daarbij in beginsel niet van belang
- Vuistregel
o Personen beschikken over rechtssubjectiviteit indien zij internationale
bevoegdheden, rechten of plichten bezitten
- Hoe wordt bepaald aan wie rechtssubjectiviteit wordt toegekend?
o Rechtspolitieke overwegingen
o Publiekrechtelijke gronden
, Effectiviteitsbeginsel: Als gevolg van het ontbreken van een centraal gezag is
het recht geneigd de feitelijke uitoefening van macht en gezag te erkennen
als grondslag van rechtsposities
Erkenning: Om te bepalen of een staat, organisatie of andere persoon
voldoet aan de voor hen relevante criteria, kan er gekeken worden naar het
oordeel van de staten
Staten
- Staten zijn de belangrijkste subjecten in het internationaal recht. Het belangrijkste
definiërende kenmerk van een staat is dat zij, onafhankelijk van andere staten, publiek gezag
uitoefenen over een grondgebied en een daar levende bevolking.
Internationale organisaties
- Intergouvernementele organisaties. Deze worden meestal opgericht door staten teneinde
publieke taken uit te voeren, bijvoorbeeld de Verenigde Naties, Europese Unie en de Raad
van Europa
- Internationale organisaties bezitten internationale rechtspersoonlijkheid. Zij nemen als
zelfstandige entiteiten deel aan het internationale rechtsverkeer en bezitten eigen
bevoegdheden, rechten en verplichtingen. Dit betekent niet dat ze geheel los van staten
functioneren. Internationale organisaties bieden institutionele kaders waarbinnen staten
samenwerken om gemeenschappelijk beleid voeren
De Facto-regimes
- Niet statelijke entiteiten, die feitelijk het gezag uitoefenen over een deel van het
grondgebied van een bestaande staat en de daar levende bevolking
o Opstandige groeperingen, zoals IS
- Beperkte rechtssubjectiviteit
o Het toekennen van rechtssubjectiviteit zou hun positie versterken en die van staten
verzwakken
o Soms juist toekennen om ze te kunnen onderwerpen aan internationale
verplichtingen
Sub-statelijke actoren
- Bijvoorbeeld steden die steeds actiever willen bijdragen aan mensenrechten of milieurechten
als het op nationaal niveau niet snel genoeg gaat
- Wereldstaten kunnen belangrijker zijn dan kleine staten
Bevrijdingsbewegingen
- Vechten tegen koloniale onderdrukking of een bezettende macht
- Meer recht dan facto-regimes
o Op grond van het algemeen gevoelde onrecht van koloniale overheersing en
bezetting
- Belangrijk ze hebben het recht op zelfbeschikking
o Recht om zelf over hun politieke lot te beslissen, eventueel in de vorm van
onafhankelijkheid
Multinationale ondernemingen
- Ondernemingen die in meerdere landen economisch actief zijn
- Genieten in beginsel alleen rechtssubjectiviteit in de nationale rechtsorde van de staat van
nationaliteit
- 2 ontwikkelingen tot zekere status als rechtssubject in de internationale rechtsorde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wiesvanderdonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.