Samenvatting
Samenvatting Probleem 5 - Aard, omvang, schade
- Instelling
- Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Uitgebreide samenvatting van probleem 5 van het vak Aard, Omvang, Schade
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Aard, omvang, schadePROBLEEM 5
Leerdoelen:
1. Wat zijn de ontwikkelingen met betrekking tot slachtofferrechten?
2. Wat is de impact (vormen van schade) bij slachtoffers?
3. Bij wie kan je terecht als slachtoffer en hoe kunnen zij jou begeleiden?
(rechten en organisaties; focus op beleid, wetten, regelgegeving)
4. Welke reacties helpen slachtoffers en welke niet?
Bronnen:
- Bal
- Boom
- Burgess
- Connolly
- Dijk
- Groenhuijsen
- Kunst
- MacMillan
- Pemberton, Aarten & Mulder
- & links
Leerdoel 1 Wat zijn de ontwikkelingen met betrekking tot slachtofferrechten?
Groenhuijsen, M.S. (2018). Van de regen in de drup. Delikt en Delinkwent, 3, 169-180
Van een kennisgestuurde slachtofferemancipatie in het strafrecht naar een
‘goede bedoelingen slachtofferpolitiek’ anno 2018
Ontwikkeling rol slachtoffer
- 1926: slachtoffers hadden in het Wetboek van Strafvordering geen rol in
het strafproces, zij waren enkel aangever, getuige en konden daarnaast
een kleine schadevergoeding indienen.
- 1980: nauwelijks slachtofferrechten.
- 2006: Er werden een aantal richtlijnen en wetten ingevoerd, de EU ging
zich ermee bemoeien en een aantal jaren later werd het spreekrecht ter
terechtzitting ingevoerd. Dit recht was wel beperkt: het slachtoffer mocht
zich uitsluitend uitlaten over de gevolgen die het delict op zijn leven heeft
gehad.
- 2011: De Wet versterking rechtspositie slachtoffers van misdrijven werd
van kracht. Ook werd het spreekrecht voor slachtoffers opnieuw
uitgebreid: de inhoud hoeft niet langer beperkt te zijn tot de gevolgen van
het delict voor het slachtoffer, maar mogen nu betrekking hebben op de
inhoud van alle vragen die aan de rechter in het geding worden
voorgelegd.
- 2012: EU-richtlijnen minimumeisen slachtofferschap
- 2012: uitgebreid spreekrecht (alle vragen die aan de rechter in het geding
worden voorgelegd)
Wetboek van Strafvordering
In het wetboek van strafvordering komt een artikel (art. 1114 Sv) waarin wordt
bepaald dat strafvordering geschiedt op een wijze die recht doet aan de
belangen van het slachtoffer.
- Dit houdt in dat het slachtoffer zijn rechten moet kunnen uitoefenen en dat
het strafproces er op moet zijn ingericht om secundaire victimisatie te
voorkomen. (Secundaire victimisatie = het slachtoffer wordt voor een
tweede keer slachtoffer door reacties van anderen)
- Het slachtoffer is een procesdeelnemer: hij is niet langer slechts een
instrument van waarheidsvinding, maar een persoon met eigen
1
, Aard, omvang, schade
opvattingen over de bewijsbaarheid van het feit, de schade die hij hierdoor
heeft geleden en de passende straffen en maatregelen die aan de dader
moeten worden opgelegd.
o Het slachtoffer is een procesdeelnemer en geen procespartij met
een eigen vervolgingsrecht (partij is een autoriteit die zich (formeel
juridisch) tegen een ander keert en die ander moet zich kunnen
verweren)
Wanneer wordt de rol van deelnemer zo groot dat hij partij wordt?
- Indien de betrokkenen unilaterale zeggenschap krijgt over de verloop van
het proces, bijv. een beroepsmogelijkheid.
- Als slachtoffers meer rechten krijgen moet daar ook iets tegenover staan
de verdediging moet dan het recht krijgen om zich te keren tegen alle
beweringen die door het slachtoffer worden gedaan. Dit kan voor het
slachtoffer negatieve effecten hebben.
- De uitbreiding van het spreekrecht leidt tot de vraag in hoeverre de
rechter tegemoet moet komen aan het standpunt van het slachtoffer. Dan
is het niet langer procedurele rechtvaardigheid, maar wordt het
uitkomstrechtvaardigheid. En dit zou weer kunnen leiden toch een
zelfstandig recht op hoger beroep van het slachtoffer tegen de beslissing
van de rechter dit brengt het slachtoffer definitief in de positie van
procespartij en dit zegt de wetgever te willen vermijden.
Negatieve effecten
- Door recentere wetgeving op het gebied van slachtofferschap worden
onredelijke eisen gestald aan de politie. De politie zal hierdoor
slachtoffermoe (victim fatigue) worden en juist minder gemotiveerd raken
om de woorden van de regelgeving in daden om te zetten.
- OM kan het slachtoffer ook niet op de hoogte stellen want het OM gaat
vooral over nabe
- Het spreekrecht kan een deel van het proces domineren, wat niet de
bedoeling is van de wetgever
- Advocaat gaat zich richten op de verdachte die ook kan liegen
Status van het slachtoffer: onschuldpresumptie van verdachte
- Tot het moment dat de verdachte wettig en overtuigend schuldig is
bewezen, moet de verdachte als onschuldige worden bejegend
- Lange tijd is iedereen er van uitgegaan dat slachtoffers gedurende het
proces als slachtoffer worden gezien, maar hier komt verandering in:
o Presumed victim: uit de schuldverklaring van de verdachte moet
blijken of er daadwerkelijk een slachtoffer is. Hierdoor worden
slachtoffers groot onrecht aangedaan. De onschuldpresumptie van
de verdachte heeft geen spiegelbeeld functie in de omgang met
slachtoffers.
Titelverklaring
Van regen in de drup: regen zijn alle negatieve dingen, maar de positie van het
slachtoffer is wel verbeterd. Alsnog is er drup: er is namelijk nog veel dat
verbeterd kan worden (bijv. secundaire victimisatie)
Kunst, M. (2015). De therapeutische werking van slachtofferdeelname aan het
strafproces. Beleid en Maatschappij, 42(1), 32-45.
De rol van het slachtoffer is de laatst decennia in het Nederlandse strafproces
aanzienlijk versterkt. Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen rechten die
het voor het slachtoffer mogelijk maken een actieve rol te hebben in het
2
, Aard, omvang, schade
strafproces, en passieve rechten zoals recht op een correcte bejegening en het
recht om informatie over het strafproces te ontvangen.
- Het bekendste actieve recht is het spreekrecht dat het voor slachtoffers
van een ernstig geweldsmisdrijf mogelijk maakt om over de gevolgen te
spreken in de rechtszaal. Het spreekrecht is ingevoerd ter bevordering van
het emotioneel herstel van slachtoffers.
- Onder ‘deelname aan het strafproces’ wordt verstaan: elke vorm van
actieve en passieve betrokkenheid van slachtoffers bij het strafproces
vanaf het moment dat de politie kennis heeft genomen van het strafbare
feit tot uiterlijk het moment waarop het slachtoffer kennis heeft genomen
van de uitspraak van de rechter.
Leerdoel 2 Wat is de impact (vormen van schade) bij slachtoffers?
Burgess, A. Regher, C. & Roberts, A. (2012). Victimology: Theories and
Applications. Burlington: Jones & Bartlett Publishers.
Hoofdstuk 14
Impact hate crimes
Als de oorzaak van geweld haat is, zijn de psychologische effecten ernstiger.
- Slachtoffers proberen minder zichtbaar te zijn en verhuizen om zo de
mogelijkheid op meer aanvallen te verminderen.
- Slachtoffers rapporteren hogere symptomen van indringende gedachten
en hogere niveaus van angst en boosheid dan slachtoffers waarvan hun
aanvallen niet op haat waren gebaseerd (komt doordat wanneer het om
haatmisdrijven gaat, de ernst van de fysieke aanval hoger is en er meer
kans is op ziekenhuisopname)
- Frustratie, omdat slachtoffers van haatcriminaliteit niet veel kunnen
veranderen aan de factoren die hen een doelwit maken van deze
criminaliteit. Bijvoorbeeld: slachtoffers van hate crimes gericht op
huidskleur kunnen hun huidskleur niet veranderen.
- Fysieke verwondingen
- Medische behandelingen voor verwondingen van de aanval
- Naar het ziekenhuis door de aanval
- Eigendomsschade
- Emotionele reacties
o Boosheid
o Bangheid dat zijzelf of hun families gewond zouden raken
o Bedroeft
- Plannen maken om toekomstig slachtofferschap te voorkomen
o Verhuizen
Herek, Gillis & Cogan (1999) zeggen dat lesbiennes, gay en biseksuele mensen
kwetsbaarder zijn voor haatgeweld om de volgende redenen:
- Seksuele vooroordelen is vaak nog steeds acceptabel in vele segmenten
van de samenleving
- Het ontwikkelen van de seksuele voorkeur gaat vaak in verzet van de
familieleden en gemeenschap, wat de middelen en steun verminderd.
Symptomen:
- Depressie
- Boosheid
- Bangheid
- En PTSS
Meer wanneer de criminaliteit was haatcriminaliteit
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evyk2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen