Samenvatting
Samenvatting Maatschappijleer dilemma vwo bovenbouw H3
- Vak
- Maatschappijleer
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting maatschappijleer voor vwo bovenbouw van hoofdstuk 3 over de verzorgingsstaat
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
3.1 Overheid of de mensen zelf?Wie zorgt er voor mensen die hulp nodig hebben?
- Verzorgingsstaat = samenleving waarin de overheid zich garant stelt voor noodzakelijk
geachte materiële en immateriële voorzieningen voor alle burgers
- Mantelzorg = zorg door familieleden, buren en vrienden
Overheid markt of particulier initiatief?
1. Overheid kan zorg regelen voor mensen die hulp, zorg of ondersteuning nodig hebben; zorg
wordt gefinancierd met belasting- en premie-inkomsten
- Voordeel: iedereen heeft hetzelfde recht op zorg en ondersteuning
- Nadeel: geen keuzevrijheid
- Iedereen moet verplicht meebetalen omdat het via wetten geregeld is ook al zal niet
iedereen er gebruik van maken
- Overheidsbeleid is erop gericht dat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen wonen
2. In particuliere verpleeghuizen kunnen mensen zorg op maat krijgen; zorg wordt door de
markt geregeld dus moet je ervoor betalen
- Doen ze op basis van vrijheid en wederkerigheid; wet van vraag en aanbod
- Verzekering is ook een voorbeeld van zorg via markt
- Nadeel: zorg via markt kan duur zijn en is dus niet voor iedereen betaalbaar
3. Mantelzorg en georganiseerd vrijwilligerswerk zijn een voorbeeld van particulier initiatief
- Naastenliefde staat voorop
- Voordeel: banden tussen mensen in de samenleving versterken en het kost de samenleving
geen geld in de vorm van belastingen en premies
- Nadeel: geen ondersteuning als je geen sterk sociaal netwerk om je heen hebt
Welke mechanismen kiezen we in Nederland?
- Reguleringsmechanismen; overheid, markt en particulier; verdelen goederen en diensten in
de samenleving; verbeeld in welfare triangle
- Medicijnen via markt; onderwijs via regering; sportverenigingen via particulier initiatief
Wat is de beste keuze?
- Sociaaldemocratische partijen; traditioneel een voorkeur voor overheid als regulering
mechanisme; gelijkheid als sociale waarde; niet iedereen kan betalen wat de markt aanbiedt
- Liberalen hebben voorkeur voor markt; vrijheid is centrale waarde en markt biedt mensen de
meeste vrijheid; wel sprake van concurrentie
- Christendemocraten kiezen voor particulier initiatief; mensen hebben elkaar nodig;
naastenliefde
3.2 Verzorgingsstaat: betutteling of noodzaak?
Ligt hier een rol voor de overheid?
- Kinderwetje van Van Houten (1874); verbiedt kinderarbeid van kinderen tot 12 jaar in
fabrieken; begin sociale wetgeving Nederland
- Tegenstanders gingen uit van het standpunt dat de overheid zich afzijdig dient te houden van
maatschappelijk leven
- Motieven voorstanders; welzijn kinderen; overheid heeft groot belang bij lichamelijke en
geestelijke ontwikkeling individu
, Waardoor is de verzorgingsstaat ontstaan?
- Abram de Swaan; Nederlandse socioloog; in zijn boek Zorg en de Staat (1989) geeft hij een
visie op de ontwikkeling van de Nederlandse verzorgingsstaat die veel aanhang heeft
verworven; begrippen interdependentie, externe effecten en dilemma van collectieve actie
staan centraal
- Interdependentie; sociologisch begrip waarmee onderlinge of wederzijdse afhankelijkheid
wordt aangeduid
- Arbeidsverdeling ontstond ten tijde van de agrarische revolutie; industrialisatie eind 19 e
eeuw ging gepaard met verregaande arbeidsverdeling; interdependentie is sterk
toegenomen
- Toegenomen interdependentie leidde tot meer externe effecten (negatieve gevolgen)
- Armoede leidt ook tot externe effecten; wegvallen van koopkracht
- Dilemma van collectieve actie; laat zien dat er situaties zijn waarin individuele keuzes leiden
tot collectief ongewenste gevolgen; freerider-probleem; samenwerking om problemen op te
lossen kan belemmerd worden door de angst dat anderen profiteren van die collectieve
oplossingen zodat daar zelf aan mee te werken; laat zien dat dwang soms noodzakelijk is om
voorzieningen in het leven te roepen
- Volgens de Swaan is de verzorgingsstaat geen gevolg van altruïsme en solidariteit met de
minderbedeelden, maar het gevolg van welbegrepen eigenbelang van de beter gesitueerden
Zijn er ook andere theorieën?
- Theorie over de rol van arbeidersbeweging; door opkomst van industrie ontstond een nieuw
arbeiders klasse; hadden beroerde werkomstandigheden; er kwam verzet tegen deze
omstandigheden vanuit de arbeidersbeweging
- Vakbonden en politieke partijen voor arbeiders streefden naar wetgeving op het vlak van
arbeidsomstandigheden, arbeidstijden en sociale zekerheid
- Theorie over de initiatieven vanuit de gegoede burgerij om tot sociale wetgeving te komen;
grote verschillen in de samenleving, zowel materieel als immaterieel; fabriekseigenaren
wilden bijdragen aan een beschavingsoffensief om goed gedrag af te dwingen met
fabrieksreglementen, loonsancties en ontslag
- Ook via onderwijs, volksontwikkeling en armen- en ziekenzorg werd geijverd voor verheffing
Wat doet de verzorgingsstaat nu?
- 4 functies verzorgingsstaat in de samenleving:
1. Verzorgen; hulp aan mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgen; financiële
ondersteuning, troost, begeleiding of medische zorg
2. Verzekeren; meest kenmerkende functie verzorgingsstaat; iedereen heeft zekerheid van
een inkomen wanneer inkomen wegvalt als gevolg van ziekte, ouderdom of
werkloosheid
3. Verheffen; mensen krijgen de kans zich te ontplooien en hun weg te vinden in de
samenleving; gericht op arbeidsmarkt maar ook cultureel aspect; waarden en normen
van Nederlandse maatschappij
4. Verbinden; creëren van sociale cohesie (onderlinge verbondenheid) tussen mensen en
groepen mensen
- In 1983 werden sociale grondrechten toegevoegd aan de Nederlandse Grondwet
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper matheavanputten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77988 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen