dit document bevat een samenvatting hoofdstuk 4 t/m 6 uit het boek MeMo geschiedenis voor de bovenbouw. ik heb mijn geschiedenis samenvatting goed gestudeerd en haalde een 8,3 voor dit schoolexamen
4.1 De steden komen weer tot bloei
Casus
Streek tussen Parijs en abdij Saint-Dennis -> jaarmarkt van Lendit
- Vanaf 12e eeuw- linnen, schoenen en wol
- Aparte leermarkt + paardenhandelaren
- Volgens plattegrond, monniken zorgden voor planken + zeildoek
9 juni 1053- eerste religieus festival
- Abdij nodigde pelgrims uit voor verering relieken van klooster
- Optochten waarbij relieken werden rondgedragen
- Meer pelgrims naar Saint-Denis -> meer handelaren
Abdij stimuleerde de handel
Bisschop dreigde mensen die tegen handelaren waren uit de kerk te schoppen
Jaarmarkt groeide -> naar gebied net buiten Saint-Denis
- 80 verschillende landen
- 14e eeuw door Franse dichter: jaarmarkt van Lendit belangrijkste in Europa
De opkomst van de handel
Vanaf 11e eeuw terug meer handel
- O.a. door toegenomen opbrengsten landbouw
Oorzaken toename opbrengsten landbouw
- Drieslagstelsel: in herfst 1/3 van land zaaien met graan, in lente bij een ander 1/3 deel, de rest
van het jaar land laten rusten zodat het kon herstellen
o Leverde meer graan op dan tweeslagstelsel
- Ontginningen -> woeste gronden gebruiken als landbouwgrond (bossen en moerassen) ->
toename hoeveelheid akkers
- Vanaf late middeleeuwen gebruik van ijzeren ploegen -> later ossen vervangen door paarden.
Gevolgen toename voedsel
- Bevolking groeide
- Handel nam toe
Markten bij bevaarbare waterwegen of op kruispunten van landwegen
Lokale markten en jaarmarkten
- Saint-Denis: langeafstandshandel
Gevolgen opbloei handel
- Handelssteden werkten samen
o 12e eeuw: de Hanze -> samenwerkingsverband van handelssteden in Noord-Europa
- Koningen en landsheren bemoeiden actief met handel
o Markten stimuleerden welvaart -> landsheren bevorderden handel
o Zorgden voor veiligheid, gaven leenmannen opdracht om toezicht te houden op wegen
en markten
o Rechtbank voor oplossen van conflicten tussen handelaren
- Groeiende vraag naar geld
o Ontstaan geldeconomie en geldhandel
o Ontstaan eerste banken in Italiaanse handelssteden
, De stad herleeft
Handel zorgde voor handelsgemeenschappen in plekken met rijke aannemers (adellijk hof, militaire
vesting of klooster) of op goed bereikbare plaatsen
- Trokken ambachtslieden aan
Eerst kleine handelsgemeenschappen, daarna koning en landsheren betrokken
- Vroegen om privileges
Privileges
- Recht om jaarmarkt te houden, eigen rechtspraak regelen
- Tolvrijheid voor handelaren op plekken van de heer
- Recht om verdedigingsmuur te leggen op hun nederzetting
Stadsrecht- plaats met een aantal privileges
- Landsheren kregen in ruil voor stadsrecht belastingen en militaire steun
- Stad met stadsrechten was relatief onafhankelijk van de heer
o Eigen wetten
Plaatsen met stadsrecht en hun groepen
- Burgerrij -> mensen met burgerrecht, meeste mensen. Werden berecht door stadsgenoten als ze
iets hadden misdreven
- Patriciërs -> rijke, machtige families binnen burgers die belangrijkste bestuursfuncties vervulden
- Armere mensen zonder burgerrecht, konden in burgerrij komen door trouwen of door betalen
van geldsom
Ontstaan van gilde voor voorkomen van meer concurrentie
- Leden van gilde hadden allemaal zelfde beroep
Burgers konden zichzelf beschermen + kochten vrijheid door betalen van belasting aan landsheer
4.2 de expansie van de christelijke wereld
Casus
1187- Jeruzalem opnieuw in handen van moslims, verboden voor christelijke pelgrims
Kruistochten voor vergeving van zonden en plek in hemel
8 juni 1191- Engelse koning Richard 1 Leeuwenhart in Akko (Israël)
- Kruistocht -> strijd met moslims -> christenen terug welkom in Jeruzalem
De christelijke wereld breidt zich uit
Vanaf 11e eeuw- christelijke expansie (3 vormen)
Reconquista (herovering): Islamitisch Spanje en Portugal
- Uiteenvallen Islamitisch rijk -> christenen konden moslims verdrijven
- Omstreeks 1200- christenen al groot deel van Spanje en Portugal in bezit genomen
Kruistochten: Middellands zeegebied
- Doel -> Jeruzalem veroveren
- Katholieke kerk -> heilige missie, moslims waren barbaren die onvoldoende bescherming boden
aan christenen
o 1095- eerste kruistocht (paus Urbanius 2)
- Edelen -> bestond uit mannen van adel
o Zochten roem + leenmannen hoopten op stuk grond in Oosten
- Italiaanse handelaren -> Genua, Pisa en Venetië
o Wilden handelsprivileges in veroverde gebieden + handelsposten
- Volkskruistochten -> normale, armere mensen
o Vergeving van zonden, strandden vaak onderweg
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bentevergauwe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
