Inleiding politicologie
samenvatting
Hoofdstuk 4,5,7,8,9,18,19 & hoofdstuk 13 Atchison
Hoofstuk 1
Wat is politiek?
Wat zijn de 2 grootste problemen bij het definiëren van ‘politiek’?
1. Politiek is een beladen term, vaak wordt deze geassocieerd met problemen, geweld,
manipulatie en leugens.
2. Zelfs gerespecteerde autoriteiten kunnen het niet eens worden over waar het
onderwerp nu precies overgaat.
Wat zijn de twee brede visies voor het definiëren van politiek van Hay (2002) en Leftwich
(2004)?
1. Politiek wordt geassocieerd met een arena of locatie
2. Politiek heeft bepaalde kwaliteiten of karakteristieken
Waarom is politiek een onontkoombaar kenmerk van de mensheid?
Door de onontkoombare aanwezigheid van diversiteit en schaarste.
Wat is politiek en aan welke 2 fenomenen is politiek gelinkt?
De activiteit waardoor mensen de algemene regels maken, behouden en amenderen
waaronder zij leven.
1. Conflict; competitie tussen tegenovergestelde krachten, reflecterend op diversiteit
van meningen, voorkeuren, behoeftes en belangen.
2. Coöperatie; samenwerken; het bereiken van doelen door collectieve actie.
Waar komt het woord ‘politiek’ vandaan?
Van het Griekse woord voor stadstaat: polis. Politiek betekent, ‘wat de polis aangaat’. Dit
impliceert dat politiek alleen het bestuderen van autoriteit is, een hele smalle definitie.
Wat zijn de 2 belangrijkste dingen die vergeten worden wanneer politiek alleen is ‘wat de
staat aangaat’?
1. De meeste instituties en sociale activiteiten worden gezien als los staand van de
politiek.
2. Het groeiende belang van de internationale en globale invloed wordt genegeerd.
Wat is de smalle definitie van de betekenis van politiek?
Politiek is beperkt tot de actoren van staten die gemotiveerd worden door ideologische
geloven door een politieke partij. Ambtenaren worden hier niet in betrokken.
,Wat houdt autoriteit in?
Autoriteit kan worden gedefinieerd als ‘legitieme macht’. Waar macht de kunde is om het
gedrag van anderen te beïnvloeden. Autoriteit is daarom gebaseerd op de erkenning van
plicht om te gehoorzamen in plaats van de vorm van dwang of manipulatie. In deze visie is
macht verhult in legitimiteit of rechtmatigheid.
Wat betekent staatsbestel?
Een maatschappij georganiseerd door de uitoefening van politieke autoriteit; voor
Aristoteles, heerschappij door velen in het belang van iedereen. Een systeem van sociale
organisatie gecentreerd op het mechanisme van overheid.
Wat betekent ani politiek?
De ontgoocheling van formele of gevestigde politieke processen, gereflecteerd in non
participatie, support voor anti-systeem partijen of het gebruik van directie actie.
Wat is definitie van politiek gezien als openbare aangelegenheden?
Het verschil tussen de politieke en het niet politieke is hetzelfde als die tussen publieke- en
privésfeer
Wat is het traditionele verschil tussen publieke- en privésfeer?
De instituties van de staat zijn publiek op de manier dat zij verantwoordelijk zijn voor de
collectieve organisatie van gemeenschapsleven. Familie, private bedrijven en clubs zijn privé
zijn gemaakt en gefundeerd door individuele burgers om hun eigen belangen te behartigen.
Waarom betogen feministische denkers dat politiek ook het persoonlijke veranderd?
Zij geloven dat de publieke sfeer de bescherming van mannen is, terwijl de persoonlijke
ervaring voor vrouwen en kinderen was.
Wat dacht Hannah Arendt van politiek als essentiële publieke activiteit?
Ze dacht dat politiek de meest belangrijke menselijke activiteit was omdat het de interactie
tussen vrije en gelijke burgers aangaat en dit dus de uniekheid van elk individu beaamt.
Wat dacht Mill van politieke participatie?
Mill ziet de betrokkenheid in publieke zaken als leerzaam en promoot de ontwikkeling van
het individu.
Wat dacht Rosseau van politieke participatie?
Rosseau beargumenteerde dat alleen door directe en lijvende participatie van alle burgers in
het politieke leven de staat gebonden kan zijn aan het gemeenschappelijke goed.
Wat houdt het begrip macht in?
Macht, in de grootste zin van het woord, is de mogelijkheid om een gewilde uitkomst te
bereiken, soms gezien als ‘de macht om’ iets te doen.
Wat betekent civiele maatschappij?
,Civiele maatschappij betekent van origine ‘politieke maatschappij’. De term wordt nu meer
afzonderlijk van de staat gezien, en wordt gebruikt om instituties te beschrijven die privaat
zijn, als in dat ze onafhankelijk van de overheid zijn en georganiseerd zijn door individuen in
het nastreven van hun eigen belangen. Civiele maatschappij refereert daarom aan het rijk
van autonome groepen en associaties; bedrijven, belangen groepen, clubs, families etc.
Wat is de meest positieve manier van het definiëren van het begrip politiek volgens
Bernard Crick?
Politiek is volgens Bernard Crick gezien als een bepaalde manier van het oplossen van
conflicten door compromis, verzoening en onderhandeling in plaats van geweld.
Wat is de bekendste kritiek op Crick’s visie dat politiek compromis is?
Dat dit alleen het geval is in Westerse pluralistische democratieën en niet in een-partij staten
of militaire regimes.
Wat is het effect wanneer politiek als compromis en consensus niet langer begrepen
wordt?
Een groeiende ontgoocheling met democratische politiek in de ontwikkelde wereld en de
groei van populisme
Hoofdstuk 4
Wat is legitimiteit?
De transformatie van macht naar autoriteit; creëer bereidheid om te voldoen aan een
systeem van heersen afgezien van hoe het is behaald.
Wat zijn de twee consequenties wanneer je charismatische autoriteit hebt?
Het kan meestal zijn bedenker niet overleven en kent vaak geen grenzen
Welke voorwaarden van legitieme macht benoemde Beetham?
Macht moet uitgeoefend worden aan de hand van gevestigde regels, de regels moeten
gedeelde overtuigen van overheid en het volk en er moet een expressie van consent zijn.
Wat zijn de drie types van legitimiteit die Max Weber identificeert en wat betekenen ze?
1. Traditioneel = het bestond altijd al
2. Charismatisch = door de persoon zijn persoonlijkheid
3. Legaal-rationeel = gelinkt met een duidelijk en legaal gedefinieerde set van regels
Wat is alternatief op de Weberiaanse aanpak op legitimiteit?
Neomarxisme. Terwijl orthodoxe marxisten legitimiteit als nep zagen, niet meer dan een
burgerlijke mythe, erkende moderne marxisten dat kapitalisme voor een deel standhield
door zijn kracht om politieke support de verzekeren. Jurgen Habermas focuste in plaats van
op klasse meer op hoe legitimiteit wordt behouden.
Wat identificeerde Habermas?
Habermas was een neomarxist, hij identificeerde een serie van crisis neigingen binnen
kapitalistische maatschappijen die het moeilijk maken voor hem om politieke stabiliteit te
, behouden door louter consent. In zijn ogen kunnen kapitalistische democratieën niet
permanent voldoen aan beide populaire eisen voor sociale zekerheid & welzijn rechten, en
de vereisten van een markteconomie gebaseerd op private winst. Geforceerd om of
populaire eisen te negeren of economische instorting riskeren, zulke maatschappijen gaan
onmogelijk legitimiteit behouden.
Wat betekend patriarchalisme?
Dominantie door de vader van de familie
Wat is gerontocracy?
De Heersing van de ouderen
Wat is het verschil tussen revolutie en reformatie?
Een reformatie is een subtiele verandering, een revolutie is snelle harde verandering
Waarom is democratie legitiem?
1. Mensen geven hun toestemming om overheerst te worden elke keer als ze
participeren in het politieke proces
2. De essentie van democratie is compromis, in welke samenleven in vrede wordt
verkozen over dwang en macht
3. Democratie opereert met een feedback systeem (verkiezingen) met input en output
Waarom is er een democratische malaise?
Er is een populaire terugtrekking van de gevestigde politiek en nieuwe politieke krachten
hebben de democratie bedreigd
Waarom is populisme ontstaan?
Door de ontwikkeling van neoliberalisme en globalisatie, welke beide winnaars en verliezers
kennen.
Wat zijn de kernwaarden van een liberale democratie?
1. Het recht om te regeren ontstaat door succes in reguliere en competitieve
verkiezingen, gebaseerd op universele volwassene kiesrecht
2. Beperkingen van de overheid opgelegd in een grondwet, institutionele checks &
balances, en bescherming voor het individu en rechten van minderheden
3. Een krachtige civiele maatschappij inclusief een particuliere ondernemingseconomie,
zelfstandige handels unies, en een vrije pers.
Wat voor een soorten democratie zijn er?
Klassieke, beschermende, ontwikkelende en socialistische democratie
Wat is gelimiteerde/beschermende democratie?
Liberale denkers zagen stemmen als een natuurrecht om zichzelf te beschermen door de
wetgeving de beheersen
Wat bedoelde Rousseau met ontwikkelende democratie?
