College aantekeningen

Inleiding Psycholinguïstiek: uitgebreide aantekeningen.

0 keer verkocht

Instelling
Radboud Universiteit Nijmegen (RU)

Boek
Talking the Talk

In dit document zijn aantekeningen te vinden van de colleges Psycholinguïstiek die ik gevolgd heb. De meeste informatie is verwerkt in overzichtelijke opsommingen en rijtjes. De aantekeningen worden vaak ondersteund door voorbeelden.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 37 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 9 september 2022
Aantal pagina's 37
Geschreven in 2021/2022
Type College aantekeningen
Docent(en) Stefan frank
Bevat Alle colleges

€6,83

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Psycholinguïstiek aantekeningen
College 1
Wat is psycholinguïstiek?
Combinatie van taalkunde en psychologie.  de studie van taalgedrag
Gericht op mentale representaties en processen betrokken bij taalgebruik.
Kennis over begrijpen, produceren en leren.

Eindopdracht
- Het gekozen artikel bespreken en minimaal twee andere artikelen
- Uitleggen waarom het ‘onderzoek’ innovatief en theoretisch relevant is
- Een onderzoeksvraag formuleren
- Hypothese opstellen
Citatie-software www.zotero.org

Methode
- Participanten
- Materiaal
- Procedure

Onderzoek
- Empirisch beschrijven van waarnemingen
- Experimenteel  verklaringen testen

Deductie: gaat van het algemene naar specifiek
Inductie: observatie naar theorie

Falsifieerbaar: hoe preciezer en verrassender de voorspelling, hoe nuttiger de
theorie. Zoek de zwarte zwaan tussen de witte zwanen.

Afhankelijke variabelendat wat je meet in het experiment, de uitkomst, het
voorstelde effect,

Onafhankelijke variabelen de voorspellende variabele, wat gemanipuleerd wordt in
het experiment.

Statistiek
Komt het resultaat door jouw experiment of is het toeval?
p-waarde: hoe waarschijnlijk de resultaten zijn als alleen toeval een rol speelt. Hoe
kleiner de p-waarde, hoe minder kans op toeval.  Statistisch significant als p=0,05
Niet significant?  niet genoeg significant bewijs om een conclusie te trekken.

Twee psycholinguïstische kampen
West: Taalpsychologie

1

,Oost: Psycholinguïstiek

Regels of onregelmatigheden
1. Volgt taalregels?
Visie 1: ja, taalregels zijn psychologisch ‘echt’ (oost)
 Computermodel
Visie 2: mensen herkennen en volgen patronen. Taalregels zijn abstracties
van zulke regelmatigheden (west)
 Statistisch model observeert taaluitingen en probeert patronen af te
leiden. Patroonherkenning: nieuwe taaluitingen worden verwerkt naar
analogie met de ontdekte regelmatigheden. Geen regels maar wel
opgeslagen regelmatigheden.
Connectionistisch model: geïnspireerd door de werking van het brein.
Netwerk van kunstmatige neuronen.
 Verwerking van informatie
 Leren: afleiden patronen, verbindingen tussen neuronen worden sterker
of zwakker, nieuwe info wordt verwerkt naar analogie

2. Is taal aangeboren of aangeleerd
Visie 1: nativisme (Chomsky): taal is aangeboren (oost)
Visie 2: empirisme (Skinner): de mens komt uit als een onbeschreven blad ter
wereld (west)

3. Is taal bijzonder
Visie 1: taal is bijzonder. Er is een apart taalorgaan (oost) competence
Visie 2: Nee, het verschil is kwantitatief. Slechts cognitieve vaardigheden
(west) performance

4. Is taalverwerving modulair (gescheiden deelprocessen zoals het
verteringsproces bij een mens) of interactief (continue wederzijdse
beïnvloeding zoals bij het spierstelsel die altijd nodig zijn)
Visie 1: Modules volgen ongeveer de taalkundige analyseniveaus (fonologie,
morfologie etc. (oost?)
Visie 2: Interactiviteit is standaard, modulariteit afzonderlijk. (west?)

2

,College 2
Zijn er dieren die taal gebruiken
Oostkust: nee taal is uniek menselijk en wat dieren doen is geen taal
Westkust: sommige dieren kunnen ook talig zijn, maar mensen zijn er beter in
Niet controversieel:
- Dieren communiceren met elkaar
- Zonder de rijkdom van de van menselijke taal
Wel controversieel:
- Wanneer is communicatie een taal

Eigenschappen van mensentaal (Hockett)

Zes fundamentele eigenschappen van elke taal
- Je hebt een doel intentioneel
- Je hebt een betekenis: semantisch. (je verwijst naar iets, je bedoelt is). Dit is
niet af te leiden aan de letterlijke vorm van de taal. Het woord ‘huis’ lijkt niet op
een huis.
- Arbitrair: willekeurige relatie tussen vorm en betekenis (op een paar
uitzonderingen na)
- Discreet: bestaat uit afzonderlijke eenheden die met elkaar gecombineerd
worden.
- Productief: als je de taaleenheden combineert, dan kun je nieuwe combinaties
maken
- Leerbaar: zonder expliciete instructie.
Als een van deze eigenschappen er niet is, dan is het onzeker of men over een taal
kan spreken.

Bijen
Doen een dans om andere bijen te vertellen waar voedsel te vinden is.
- Intentioneel: ja
- Betekenis: ja
- Arbitrair: nee, de hoek van de dans is niet willekeurig en is gelijk aan de hoek
van de zon.
- Discreet: nee, ze geven waardes en geen ‘klanken’. Misschien wel als je een
onderscheid maakt tussen de vorm en de boodschap, maar die hebben los
geen betekenis.
- Productief: nee, want het is niet discreet
- Leerbaar: nee, ze worden ermee geboren. Anders zouden volken ook
verschillende manieren hebben.
Dit is geen taal volgens deze drie punten.

Papagaai
- Intentioneel: nee, ze praten je na zonder daar een bepaald doel mee te
hebben (of het moet conditioneel zijn)
- Betekenis: ?, want een papegaai weet niet dat een ‘nootje’ een ‘nootje’ is.

3

, - Arbitrair: Ja, als ze het nazeggen. Maar als er geen betekenis is niet, want er
moet een relatie zijn tussen de woorden en betekenis. Als die er niet is, dan
kan het ook niet arbitrair zijn.
- Discreet: nee, een papegaai construeert geen zinnen van eenheden.
- Productief: nee, want een papegaai kent geen losse eenheden van taal.
- Leerbaar: het is nabootsen. Het is dan wel leerbaar, maar ze begrijpen zelf
niet wat ze zeggen.
Dit is geen taal volgens deze zes punten.

Clever Hans
Een paard dat taal kon gebruiken en sommen kon oplossen. Het paard bleek
uiteindelijk geen taal te kunnen, maar juist de groep heel goed te kunnen lezen. Hij
kon goed non-verbale signalen lezen.  clever hans-effect: zelf gaan invullen dat het
taal kan, terwijl het reageert op andere signalen.

Gebarentaal
Gestures: doen we allemaal. Staan op zichzelf en maken geen deel uit van een
systeem.
Signs: gebaren die deel uitmaken van een taalsysteem.
Gebarentaal is net zo complex als gewone taal.
verschil: er zijn vaak iconische gebaren, waardoor de taal eigenlijk niet arbitrair is.
Die iconische tekens zijn makkelijker, omdat het dichter bij het visuele staat en
eerder lijkt op wat het betekent dan hoe geluiden iets uitbeelden. Er is dus meer
ruimte voor iconiciteit.

Chimpansees en gebarentaal
Washoe: werd opgevoed alsof hij een kind was met gebarentaal.
- Leerde 200-350 woorden en enkele uitdrukkingen.
- Maakte nieuwe woordcombinaties. Zag eend en gebaarde water+vogel.
Kritiek:
- Waren het woordcombinaties of echt afzonderlijke woorden.
- Geen systematische vastlegging van taalgebruik. Bewijs was enkel
anekdotisch.
- De meeste gebaren waren iconisch: zijn het signs of gestures? Heeft hij het
‘gehoord’ of probeert hij het te laten zien met zijn handen?
- Geen consistentie grammaticale structuur.
- Subjectieve interpretatie
- Mogelijk onbewuste invloed van de opvoeders (clever hans-effect).

Nim Chimpsky: werd opgevoed met gebarentaal.
- Systematisch taalgebruik verzameld en beschikbaar maken voor onderzoek
- Minders succesvol dan Washoe ongeveer 125 gebaren
Kritiek:
- Nim werd getraind, maar kinderen pikken taal op uit hun omgeving
- Trainen en testen in laboratoriumomgeving is slecht voor cognitieve
ontwikkeling.

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper FIMK. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,83. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

College aantekeningen

Inleiding Psycholinguïstiek: uitgebreide aantekeningen.

Document informatie

Onderwerpen

Gekoppeld boek

Meer samenvattingen voor studieboek

Geschreven voor

Verkoper

Voorbeeld van de inhoud