Samenvatting van het studieboek verbintenissen uit de wet en schadevergoeding. De hoofdstukken die men voor dit vak moet kennen zijn samengevat in deze samenvatting.
Verbintenissen uit de wet
Hoofdstuk 1 Algemene inleiding
1.2 de verbintenis uit de wet
Verbintenissen kunnen slechts ontstaan, indien dit uit de wet voortvloeit 6:1 BW. De bronnen zijn dus in
beginsel beperkt in de wet omschreven: ze kunnen voortkomen uit een contractuele verhouding of de
voorwaarden waaronder zij ontstaan kunnen anderszins met zoveel woorden in de wet staan. We
hebben het niet over contractuele verhouding buitencontractuele aansprakelijkheid. Als het gaat om
de verbintenis uit de onrechtmatige daad delictuele aansprakelijkheid.
Onrechtmatige daad
Kwalitatieve aansprakelijkheden
Zaakwaarneming 6:198 BW, als iemand vrijwillig, zonder specifieke opdracht de belangen van
een ander waarneemt.
Onverschuldigde betaling 6:203 BW zonder rechtsgrond prestatie verricht --> verplichting
teruggave onverschuldigd betaalde.
Ongerechtvaardigde verrijking 6:212 BW voor zover redelijk schade ten belope van het
bedrag te vergoeden.
Verschil met de OD, rechtsgevolg tweezijdige rechtshandeling beoogd, terwijl dat bij OD irrelevant is.
1.3 Verhouding tot andere rechtsgebieden en situering
Wanprestatie, tekortschieten in de nakoming van een verbintenis uit overeenkomst. Samenloop tussen
contractuele en delictuele aansprakelijkheid is mogelijk. lex speciales derogat legi generali als
regel speciaal voor specifiek geval gemaakt dan deze regel exclusief van toepassing.
In het strafrecht gaat het om de strafbaarheid van een gedraging en de strafbaarheid van de dader,
terwijl in het civiele recht - waar het gaat om onrechtmatig gedrag- de schadeplichtigheid voorop staat.
Bij OD ongeschreven recht een belangrijke bron bij strafrecht minder. Bij strafrecht staat OM tegenover
de verdachte, terwijl bij het civiele recht slachtoffer en dader tegenover elkaar staan. Bij het strafproces
niet-gelijkwaardige procespartijen. Bij strafrecht sprake van opzettelijke leedtoevoeging. Bij
aansprakelijkheidsproces om vergoeding schade door dader. Bij aansprakelijkheidsproces met
minder/geen verwijtbaarheid genoegen nemen, bij straf geen straf zonder schuld.
Strafrechtelijk delict steeds OD en andersom kan hij zich voegen in strafproces.
1.4 Enkele algemene thema's
Ieder draagt zijn eigen schade, tenzij: iemand anders verantwoordelijk is voor die schade. Voor dei
verantwoordelijkheid dient dan wel een grondslag te bestaan. kan schuld maar ook wettelijke
risicoverdeling zijn.
1. Klassieke aansprakelijkheid voor eigen onrechtmatig handelen.
2. Aansprakelijkheid voor de fouten van anderen
3. Aansprakelijkheid voor bepaalde (gebrekkige of gevaarlijke) zaken.
Schuld staat tegenover risico in het algemeen. Bij risico hoeft aansprakelijkheid niet te berusten op enig
verwijtbaar gedrag van de aansprakelijk gestelde. Bij schuld berust de aansprakelijkheid op enige vorm
van verwijt t.a.v. de gedraging die schade heeft veroorzaakt. Schuld = verwijtbaar onrechtmatig
gedrag. Risico andere criteria dan eigen fout.
Aansprakelijkheidsrecht is gericht op het bepalen in welke gevallen schade moet worden verplaatst
van het slachtoffer naar degene die de schade heeft berokkend of die daarvoor verantwoordelijk is.
Schade te hertellen of dreigende schade te voorkomen. Voor verplaatsing van schade van het
slachtoffer naar een derde is een rechtvaardiging nodig. Hierover bestaan verschillende theorieën:
Schuldeer schade kan alleen worden afgewenteld op een ander wanneer deze laatste iets te
verwijten valt.
Risicoleer onder bepaalde omstandigheden behoort aan een ander toegebrachte schade voor
risico van de dader te komen.
Profijttheorie degene die van bepaalde activiteiten, personen of zaken profijt heeft de daaraan
verbonden risico's moet dragen.
(draagkracht- en rechtelijke verantwoordelijkheidstheorie).
Long tail-schade schade die valt te herleiden tot oude gebeurtenissen en die zich eerst na verloop
van geruime tijd openbaart.
Op grond van 7:954 BW heeft benadeelde zelfstandig vorderingsrecht jegens de
aansprakelijkheidsverzekeraar.; evenwel alleen in geval van schade als gevolg van dood of letsel.
faillissement aansprakelijke raakt benadeelde dan niet meer.
, Vanaf het moment waarop binnen de maatschappelijke kring waartoe de aangesprokene behoort,
bekend moest worden geacht dat aan de door hem verricht handelingen gevaren voor de gezondheid
voor derden waren verbonden, geldt een "verhoogde zorgvuldigheidsnorm" met het oog op hun
belangen. Welke maatregelen moeten worden getroffen hangt van de concrete omstandigheden af. De
mate van zekerheid en de aard en ernst van de risico's spelen daarbij een belangrijke rol. niet treffen
maatregelen kan van belang zijn voor omvang toerekening, 98, eigen schuld 101, matiging 109 en
beroep verjaring maatstaven redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is.
Hoofdstuk 2 aansprakelijkheid voor eigen gedrag op grond van 6:162 BW
2.1 Inleiding
6:162BW
onrechtmatige gedraging lid 2, inbreuk recht, doen nalaten strijd wettelijke plicht,
maatschappelijk verkeer.
Toerekening schuld. Lid 3. schuld heeft de betekenis verwijtbaar of vermijdbaar hier.
Toerekeningsvatbaar. Maar let op 6:165 BW. Verwijtbaarheid niet noodzakelijk bij een oorzaak
welke krachtens.. (Lid3).
--> toerekenbare onrechtmatige daad.
Rechtspersoon kan aansprakelijk worden gesteld voor onrechtmatig handelen. Ten eerste door een
formeel bevoegd orgaan (directeur bv.) namens de rechtspersoon onrechtmatig wordt gehandeld. Ten
tweede als de gedragingen van een niet-formeel bevoegde persoon toch aan die rechtspersoon worden
toegerekend, omdat zij in het maatschappelijk verkeer als gedragingen van die rechtspersoon hebben
te gelden. Orgaanleer/vereenzelviging. Kan ook kwalitatief aansprakelijk zijn voor gedrag natuurlijke
personen, bv werkgever voor fouten ondergeschikten 170.
Handeling verliest onrechtmatige karakter door rechtvaardigingsgrond. 40-43 Sr.
Overmacht (Als noodtoestand)
Noodweer
Uitvoering wettelijk voorschrift
Bevoegd gegeven ambtelijk bevel
Zaakwaarneming kan een rechtvaardigingsgrond opleveren.
6:163 BW relativiteitsbeginsel kan er toe leiden dat ondanks overtreding wettelijke norm, toch geen
aansprakelijkheid wordt aangenomen, omdat de overtreden norm niet geacht wordt belangen te
beschermen die in het concrete geval geschonden zijn. Kan leiden tot beperking aanspraak op
schadevergoeding, beperking soort schade, beperking naar de wijze van ontstaan van de schade. Er
kan nog naar de ongeschreven normen worden gekeken hierna. Zorgvuldigheidsnorm.
Lindebaum-Cohen nergens in de wet stond opgenomen dat het niet mocht HR ongeschreven recht in
162 opgenomen.
2.2 Strijd met een wettelijke plicht
Als wettelijke norm geschonden dan betekent dit dat daarmee de onrechtmatigheid van dat gedrag is
gegeven. Als schade veroorzaakt door overtreding wettelijke bepaling dan rust bewijslast van niet-
onrechtmatigheid in beginsel op de laedens/gedaagde. Hij moet aantonen ondanks feit normschending
er geen aansprakelijkheid op hem rust. Bij geschreven regels voordeel daarbij niet afzonderlijk behoeft
te worden vastgesteld dat de dader bedacht was of behoorde te zijn op de belangen van de benadeelde
die de geschonden norm beoogt te beschermen. Soms wet minder belangrijk bv als andere doelstelling
dan bescherming geschonden belang, of wet is verouderd.
2.3 De rechtsinbreuk
Schending eens anders subjectief recht. Subjectieve rechten:
Absolute vermogensrechten (eigendomsrecht, daarvan afgeleide zakelijke rechten, octrooirecht,
auteursrecht en merkenrecht).
Persoonlijkheidsrechten(recht op lichamelijk integriteit, huisrecht, recht eerbiediging van de
persoonlijke levenssfeer)
Gedraging onrechtmatig?
1. Directe, rechtstreekse en opzettelijke inbreuk Slechts deze inbreuk wordt benadert als
onrechtmatig dan. Er wordt over de culpose rechtsinbreuk gesteld dat een nadere toetsing aan
ongeschreven zorgvuldigheidsnormen nodig is. Bij opzettelijke rechtsinbreuk kan deze toetsing
vervallen omdat de onrechtmatigheid impliciet besloten ligt in het opzettelijk of rechtstreekse
karakter van de rechtsinbreuk.
2. Toetsing vooraf aan de criteria Zoals art 5:1. Bevat inbreuk zelf een gedragsnorm inbreuk
als gedrag zelf inbreuk maakt. Nadere toetsing is dan overbodig.
3. Extra toetsing aan ongeschreven normen
2.4 Strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt
De mate van waarschijnlijkheid van het ontstaan van schade en hoe gevaarlijk de gedraging is zal een
rol spelen. Wie stelt bewijst 150 Rv. Je hebt het type de zaak spreekt voor zich = res ipsa loquitur.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shannon-. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
