Leerdoelen:
Het verschil tussen attributie en delegatie van bevoegdheden uitleggen;
Het begrip ‘algemeen verbindend voorschrift’ toepassen;
De wetgevingsprocedure en grondwetsherzieningsprocedure toepassen;
In een casus vaststellen of delegatie van regelgevende bevoegdheid is toegestaan;
De voor- en nadelen van delegatie door de wetgever beschrijven;
De totstandkomingsprocedure van een algemene maatregel van bestuur toepassen.
HC: Wetgeving & grondwetgeving
Staatsrechtelijk legaliteitsbeginsel:
- overheidsbevoegdheden moeten hun grondslag in de wet hebben
- Meerenbergarrest
- Fluorideringsarrest
Afbakening legaliteitsbeginsel: een formeel wettelijke grondslag?
- Wanneer? In elk geval wanneer rechten en plichten van burgers wijzigen, of hun vrijheden
feitelijk beperkt worden (art. 89 lid 2 Gw)
- Wat? In de wet zelf moet alle wezenlijke elementen van de regeling, zoals het scheppen
van een recht of plicht, worden geregeld
Paradox: Grondwet is het belangrijkste, maar heeft niet hoogste rang
Waarom Gw toch belangrijkste constitutionele document?
- Grondwet bepalend voor welk recht door de overheid wordt erkend
- Samenhang rang en procedure totstandkoming
Eigenaardigheden van de Nederlandse constitutie:
- Grondwet alleen van relatief belang
- geen rechterlijke toetsing van de wet aan de Grondwet
- weinig ideologie
- openheid naar internationale rechtsorder
- eenheidsstaat die gedecentraliseerd is
Grondwetgevende macht: twee constitutionele types:
1. Revolutionaire
2. Evolutionaire
Eerste lezing: ‘verklaringswet’
- gewone wetsprocedure: 1. De wet verklaart, dat een verandering in de Grondwet, zoals zij
die voorstelt, in overweging zal worden genomen
Art. 64 Grw:
1. Elk der kamers kan bij koninklijk besluit worden ontbonden
, 2. Het besluit tot ontbinding houdt tevens de last in tot een nieuwe verkiezing voor de
ontbonden kamer en tot het samenkomen van de nieuwgekozen kamer binnen 3
maanden
3. De ontbinding gaat in op de dag waarop de nieuwgekozen kamer samenkomt
Art. 137 Grw:
3. Na de bekendmaking van de wet, bedoeld in het eerste lid, wordt de Tweede
Kamer ontbonden.
Tweede lezing:
4. Nadat de nieuwe Tweede Kamer is samengekomen, overwegen beide kamers in tweede
lezing het voorstel tot verandering, bedoeld in het eerste lid. Zij kunnen dit alleen aannemen
met ten minste twee derden van het aantal uitgebrachte stemmen.
5. De Tweede Kamer kan, al dan niet op een daartoe door of vanwege de Koning ingediend
voorstel, met ten minste twee derden van het aantal uitgebrachte stemmen een voorstel tot
verandering splitsen.
Oefenvragen voor werkcollege
1. Geef een definitie van het begrip ‘algemeen verbindend voorschrift’ (avv) en bepaal
of in de volgende gevallen sprake is van een avv.
Algemeen verbindende voorschriften:
‘Wet in materiële zin’:
1. Externe werking (niet alleen binnen overheid)
2. Algemeen (gericht tot open groep)
3. Vatbaar voor herhaalde toepassing
4. Gebaseerd op een wettelijk bevoegdheid tot bindende regelgeving
a. Artikel 131 lid 1 Sr;
Het voorschrift ziet op een open groep en is voor herhaalde toepassing vatbaar; het werkt
buiten de administratie; en d wetgever is op grond van art. 81 Grondwet bevoegd tot het
vaststellen van dergelijke regels.
b. Het koninklijk besluit, waarbij mevr. F. Halsema benoemd wordt tot
burgemeester van Amsterdam
nee, dit is niet algemeen, niet voor een open groep.
c. Artikel 28 lid 2 Gw;
De erfopvolger is belangrijk voor het hele land. Het voorschrift is algemeen; het werkt buiten
de administratie en het is bindend in de zin dat degene die zo’n huwelijk aangaat, niet meer
in aanmerking komt voorde Troonsopvolging.
, d. De toestemmingswet voor het huwelijk van Willem-Alexander en Maxima;
Nee, deze wet zag alleen op dit specifieke huwelijk, en was niet voor herhaalde toepassing
vatbaar.
e. Een bepaling uit een APV (algemene plaatselijke verordening) die het gooien van afval op
de openbare weg verbiedt;
Ja, het voorschrift is algemeen, het ziet op een open groep en is voor herhaalde toepassing
vatbaar; het werkt buiten de administratie; en de gemeenteraad is op grond van art 149
Gemeentewet bevoegd tot het vaststellen van dergelijke regels
f. Een besluit van de burgemeester om een demonstratie te verbieden.
Nee, het besluit ziet alleen op de betreffende demonstratie; het is dus niet algemeen, geen
open groep en niet voor herhaalde toepassing vatbaar.
2. Stel dat in het regeerakkoord, dat wordt gesteund door een meerderheid van de
Tweede Kamer, staat dat een bepaalde belasting moet worden verhoogd. De regering
dient daartoe een wetsvoorstel in. Tijdens de behandeling van het wetsvoorstel dient
de oppositie een amendement in waardoor de belasting juist zou worden verlaagd.
a. Hoe beoordeelt u dit amendement?
Amendement heeft tegengestelde strekking, is derhalve ontoelaatbaar, art. 97 lid 1 RvOTK;
het amendement word tovergigens geacht toelaatbaat te zijn zolang de Kamer het niet
ontoelaatbaar heeft verklaard, art. 97 lid 2 RvOTK.
b. Mag de Tweede Kamer het door de regering ingediende wetsvoorstel
verwerpen?
Leden stemmen zonder last (art. 67 lid 3 Gw)
c. De Tweede Kamer gaat akkoord met het wetsvoorstel, maar de Eerste Kamer
wil per se dat het op een klein punt wordt gewijzigd. Kan de Eerste Kamer het
wetsvoorstel wijzigen?
Nee, Eerste Kamer heeft geen recht van amendement (art. 85 Gw)
d. Als de minister niet wil dat het wetsvoorstel door de Eerste Kamer wordt
verworpen, kan de minister dan het wetsvoorstel wijzigen?
Nee, nadat de Tweede Kamer het wetsvoorstel heeft aangenomen, kan het niet meer
gewijzigd worden (art. 84 Gw)
e. Wat kan de minister wél doen om eventueel aan de verlangens van de Eerste
Kamer tegemoet te komen?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floorvanalten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.