1. De werking van het Nederlandse tweekamerstelsel uitleggen;
2. De belangrijkste soorten kiesstelsels uitleggen;
3. De procedure van de kabinetsformatie toepassen;
4. De samenstelling van parlement, regering, ministerraad en kabinet uitleggen;
5. De staatsrechtelijke positie van de koning, een minister, een minister zonder
portefeuille, een staatssecretaris en een parlementslid uitleggen;
6. De regels over de bevoegdheid en werkwijze van de ministerraad toepassen;
7. De totstandkomingsprocedure van een koninklijk besluit toepassen.
HC: Regering & parlement
Waarom ontslag bij koning?
Art. 43 GW: De minister-president en de overige ministers worden bij koninklijk
besluit benoemd en ontslagen.
Gang van zaken:
Verkiezingen op 17 maart 2021 -> Art. 52 GW: de zittingsduur van beide kamers is 4
jaren
Uitgewerkt in Kieswet (o.m. C1)
Aan de vooravond van de verkiezingen dient de Min-Pres het ontslag van het kabinet
in (sinds invoering evenredige vertegenwoordiging)
Redenen voor verkiezingen:
Kabinetscrisis -> vast gebruik, geen dwingende regel
- Formatie Kabinet Cals (1965)
- Interim-kabinetten (na val van regulier kabinet)
- Gebruik, maar goed gebruik?
Periodieke verkiezing
Vertrouwensregel: hoofdregel die het hele NL parlementair stelsel beheert.
- tussen tweede kamer en heel kabinet & tussen tweede kamer en ieder individueel
bewindspersoon
- ‘negatief’
- aard van vertrouwen: vertrouwensverlies
- anders inbreuk op het recht
- ongeschreven, maar dwingend recht
- tot GW 1983 (art. 86): ‘De koning benoemt ministers en ontslaat hen naar welgevallen.’ ->
Derogerende werking gewoonterecht
,Excursus:
Soorten kabinetten:
- Parlementair kabinet -> nauwe banden met geestverwante politieke partijen in de
Tweede Kamer
- Extraparlementair
- Interim-kabinet
- Zakenkabinet
Kabinetsformatie:
Gedeeltelijk beheerst door geschreven regels
Overwegend is de vertrouwensregel
Sinds 1 april 2021: Art. 11.1 RvOTK
Procedure:
Overleg of vergadering met (beoogde) fractievoorzitters nieuwgekozen TK
Kamervoorzitter (oude) wijst ‘verkenner’ aan
In eerste plenaire vergadering TK: aanwijzing informateur(s)
Informateur(s)
- Voorbereidend werk
- Ontwerp regeerakkoord
Tussentijdse verantwoording aan TK
Uiteindelijk instemming Kamerfracties
Formateur
- minsisters en staatssecretarissen
Art. 11.1 RvOTK
Constituerend beraad
Voordracht aan de koning
Benoeming/weigering ontslag bij KB
Beëdiging door koning
RvO Ministerraad:
Artikel 4:
1. De raad beraadslaagt en besluit over het algemeen regeringsbeleid en bevordert de
eenheid van dat beleid
2. Te dien einde beraadslaagt en besluit de raad onder meer over
De homogeniteitsregel: Art. 42 lid 2 GW
- Geen minister of staatssecretaris mag handelen in strijd met een genomen besluit
ministerraad
- Een koning, een homogene ministerraad
, RVO MR:
ART 12:
1. Indien een minister een besluit in strijd acht met zijn verantwoordelijkheid, geeft hij
daarvan kennis aan de raad.
2. In geen geval handelt een minister of staatssecretaris tegen een besluit van de raad.
Grondwet: Art.41: De regering wordt gevormd door de Koning en de ministers
Artikel 45 lid 3 GW: De ministerraad beraadslaagt en besluit over het algemeen
regeringsbeleid en bevordert de eenheid van dat beleid.
Parlement:
Vooral: bicameraal
o Primaat bij de Tweede Kamer
- full-time politici
- meer bevoegdheden dan EK bij wetgeving
- vooral de politieke kamer die regeringen maakt en breekt
o Vooral consecutief: eerst de Tweede dan de Eerste Kamer (dit geeft EK het
laatste woord)
Soms: Verenigde Vergadering
o Wetgeving in alleen in door de Grondwet aangewezen gevalle
Totstandkoming Kamers:
Evenredige vertegenwoordiging
o TK: door kiesgerechtigde burgers
- Regeling: kieswet
- Één stem op ene kandidaat op een lijst
- Lijst wordt bepaald door politieke partij
- Grote rol van kiesdelers garandeert evenredigheid
o EK: door Prov Staten als door kiesgerechtigde burgers gekozen kiesmannen
Tweede Kamer Eerste Kamer
o rechtstreeks gekozen o indirect gekozen
o mag wetsvoorstellen wijzigen o mag alleen het eindresultaat beoordelen
o mag wetsvoorstellen indienen o geen recht van initiatief
o spreekt over alle beleidsonderwerpen o spreekt vrijwel alleen over wetsvoorstellen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floorvanalten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.