Samenvatting OWE 4
Verpleegkunde leerjaar 1
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
,Lesdoelen anatomie & fysiologie:
LES 1 – CVA
De student:
Heeft het MBG van een CVA (hersenbloeding + herseninfarct) uitgewerkt, en kan de
gevonden informatie ook uitleggen:
MBG CVA
Ziektebeeld/ CVA (cerebro vasculair accident) is een verzamelnaam van een
aandoening herseninfarct, een hersenbloeding en een TIA (transient ischemic
attack). In alle drie de gevallen gaat er iets mis met de
bloedvoorziening van de hersenen, waardoor er dus ook een tekort
aan zuurstof zal ontstaan in een bepaald deel van de hersenen.
Gevolgen hiervan kunnen zijn: afsterven van hersencellen, uitvallen
van hersenfuncties.
Definitie of Je spreekt van een herseninfarct wanneer een bloedvat in de
beschrijving hersenen wordt afgesloten door een obstructie, dit is vaak een
bloedstolsel, maar dat hoeft niet. Het kan ook vocht, tumorcellen,
vetophoping etc. zijn. Een gedeelte van de hersenen wordt niet meer
voldoende van bloed voorzien, wat ernstige gevolgen heeft voor het
lichaam. Welk gedeelte van de hersenen zuurstof tekort komen,
bepaald hoe de symptomen eruit zullen zien en wat de gevolgen
zullen zijn op de korte- en lange termijn.
Je spreekt van een hersenbloeding wanneer een bloedvat kapot is,
waar bloed naar buiten zal stromen. Oorzaken kunnen zijn: een
ruptuur van een verzwakte vaatwand (door bijv. een langdurig hoge
bloeddruk), vaataandoeningen, medicatie (antistolling), trauma.
Epidemiologische Zo’n 110 mensen per dag krijgen een CVA ten gevolge van een
gegevens hersenbloeding of herseninfarct. Excl. TIA. In 80% van de gevallen is
er sprake van een herseninfarct. 20% van de gevallen is een
hersenbloeding.
Ruim 25 mensen per dag overlijden hierdoor.
Pathofysiologie Vaak is de oorzaak een bloedstolsel, dit kan zowel trombotisch of
embolisch. Ook kan het atherosclerose tot oorzaak hebben.
………………..
Betrokken De hersenen vormen samen met het ruggenmerg het centrale
orgaanstelsels / zenuwstelsel. De hersenen liggen in de schedel en zijn opgebouwd uit
honderdmiljard neuronen. Elk neuron heeft veel uitlopers (axonen) die
normale bouw in verbinding staan met een groot aantal andere zenuwcellen.
van betrokken
orgaanstelsels De functie van de hersenen is het regelen van de (vitale) functies van
het lichaam:
- Ademhaling
- Hartslag
- Lichaamstemperatuur
- Bloeddruk
- Waarneming
- Beweging
- Denken, voelen en onthouden
, De hersenen bestaan uit drie delen:
- De grote hersenen hier worden alle complexe activiteiten
gereguleerd. De grote hersenen zijn onder te verdelen in:
Frontaalkwab: motoriek, mentale functies
Pariëtale kwab: sensoriek
Temporaal kwab: gehoor, taal, geur
Occipitaalkwab: visueel
- De hersenstam die bestaat uit de thalamus, pons en
medulla oblongata (verlengde merg)
- De kleine hersenen (het cerebellum) betrokken bij de
coördinatie van de fijne motoriek, evenwicht en plannen van
bewegingen.
Stoornissen en Restverschijnselen:
beperkingen - Parese (verminderde spierfunctie) of paralyse (uitgevallen
spierfunctie)
- Spraak- en taalstoornissen
- Slikstoornissen
- Urine- en defaecatieproblemen
- Vermoeidheid
Diagnostiek FAST-methode:
Face hangt het gelaat aan één kant? Kan de patiënt nog
glimlachen?
Arms kan de patiënt beide armen strekken en deze ook omhoog
houden?
Speech is de spraak onduidelijk?
Time bel 112 wanneer je één van deze symptomen signaleert.
Eenmaal in het ziekenhuis:
- CT / MRI
- bloedonderzoek
- ECG
- X-Thorax
Therapie In de acute fase:
- Penumbra = bloedvoorziening herstellen of
hersenbeschadiging te voorkomen / beperken.
- Trombolyse trombolytica medicatie binnen max. 4,5 uur.
- Endovasculaire behandeling chirurgisch stent plaatsen om
slagader te verwijden en bloedvoorziening te herstellen. Ook
binnen max 4,5 uur.
- Secundaire preventie de oorzaak achterhalen en deze
aanpakken om een tweede infarct te voorkomen.
In de herstelfase:
- Functieherstel fysiotherapie, ergotherapie, logopedie
- Psychologische hulp
Complicaties Restverschijnselen:
- Parese (verminderde spierfunctie) of paralyse (uitgevallen
spierfunctie)
- Spraak- en taalstoornissen
- Slikstoornissen
