Cytoskelet bevindt zich door de hele cel heen. Het zorgt voor de stevigheid en vorm van de
cel, nodig voor beweging door weefsel heen, samentrekken spieren, transport binnen de cel
en locatie (vasthouden) organellen.
Drie type eiwitfilamenten (verschillen in samenstelling en rollen in de cel):
Intermediaire filamenten: worden eerst in dimeren gerold en daarna acht dimeren tot een
intermediair filament
Maken cellen weerbaar tegen mechanische stress (trekken aan een stukje huid, het
bewegen van eten door je darm). Epitheel cellen staan onder mechanische stress. Zonder
filamenten zitten vast aan cell-junctions → verdeling stress over verschillende cellen.
Zonder intermediaire filamenten zouden cellen scheuren van elkaar. Het is te vinden in het
cytoplasma van de meeste cellen/weefsels.
- Keratinefilamenten vindt je in epitheelcellen
- Vimentin filamenten vindt je in bindweefselcellen, spiercellen
- Neurofilamenten vind je in zenuwcellen
Intermediate filaments stoppen aan het einde van een cel, maar zijn verbonden met eiwitten.
De cell-cell contacten zitten ook intermediaire filamenten, maar die komen uit de andere cel.
De eiwitten waarmee de cellen met elkaar verbonden zijn, heten desmosomen.
Cadherines zorgen ervoor dat cellen aan elkaar vast zitten. Aan die cadherines zitten
eiwitten structuren vormen een verbinding tussen cadherines en de keratinefilamenten.
Tijdens celdeling moeten de intermediaire filamenten worden afgebroken. De regulatie van
de afbraak en opbouw van lamina gebeurd door fosforylering en defosforylering. De
Mcdk-complexen reguleren de fosforylering.
LaminaP → Filamenten worden afgebroken
Lamina → Filamenten worden weer opgebouwd
, Microtubuli: het zijn de dikste filamenten in het cytoskelet.
Ze groeien vanuit de centrosome en daarvandaan groeien ze alle kanten uit. Ze zijn ook
belangrijk voor celdeling, ze zorgen ervoor dat alle chromosomen in de juiste dochtercellen
terecht komen. Ook op luchtwegepitheel zitten microtubuli in de vorm van trilharenn
Het zijn lange stevige holle buisjes en ze zijn gepolariseerd → twee uiteinden van iets zijn
verschillend. Het wordt gevormd door een tubulin dimer, deze dimeren vormen zich in een
protofilamenten en die rangschikken zich als een rietje. Het kan snel op- en afgebouwd
worden.
Centrosoom → bevat uitstekende microtubuli die verschillen van lengte. De min-kant zit bij
het centrosoom en de plus-kant aan de bovenkant.
De verschillende lengtes heeft te maken met hoeveel tubuline dimeren het bevat. Hoe meer
tubuline dimeren, hoe langer het microtubuli. Op het moment dat er weinig vrije energierijke
dimeren aanwezig zijn, zal snelheid waarmee een microtubules zijn GTP hydrolyseert groter
zijn dan dat het weer opgebouwd kan worden → krimpen.
Mitotische spindle: trekt de chromosomen uit elkaar tijdens de celdeling.
Medicijnen tegen kanker:
- Colchicine: bindt aan vrije tubulin moleculen → geen polymerisatie → geen vorming
van de mitotic spindle → geen celdeling
- Taxol: bindt aan microtubuli → microtubuli kunnen wel groeien maar niet meer kleiner
worden → geen celdeling.
Microtubules is een stabiele structuur op het moment dat het plus-einde bindt aan een
capping eiwit (bevindt zich in de binnenkant van het celmembraan) → polariseert →
stabiliseert en geen krimping meer.
Hierdoor kan transport plaatsvinden, dit is heel belangrijk omdat microtubuli ervoor zorgen
dat alles op de goede plek wordt getransporteerd.
Door het verschillende uiteinden (polarisatie) kan de transport beide kanten op gaan.
Kinesines: lopen/transporteren naar de pluskant
Dyneïne: lopen/transporteren naar de minkant
Een motoreiwitten hebben een globular head (zijn voeten). Dan zit daar een staart aan, die
eindigt met een structuur waarop een cargo (alles wat getransporteerd kan worden) kan
binden.
Omdat er zoveel verschillende dingen getransporteerd moeten worden, zijn er adaptor
eiwitten. Dit zorgt ervoor dat er makkelijker getransporteerd kan worden, door een cargo te
binden met de staart → onder invloed van ATP bewegen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evaklaarenbeek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
