Kennis hebben van de belangrijkste ontwikkelingen in de geschiedenis van de Medische Microbiologie.
De werking van de hoofdgroepen antibiotica begrijpen en kunnen toepassen en de belangrijkste antibiotica in de hoofdgroepen kunnen noemen en indelen.
• De werking van de belangrijkste resistentie...
Tot de 17e eeuw
Wisten mensen:
- Dat water niet altijd veilig is om te drinken en dat alcohol water veiliger maakt
- Dat sommige ziekte overgedragen konden worden
Niemand wist van het bestaan van micro-organismen
Antonie van Leeuwenhoek (1632-1723)
Van Leeuwenhoek ontdekte bacteriën
Louis Pasteur (1822-1895)
Pasteur bewees dat microbieel leven niet spontaan ontstaat
Micro-organismen
- Tot halverwege de 19e eeuw: Miasma theorie (slechte lucht)
- Germ Theory of Disease: micro-organismen kunnen ziekte veroorzaken
- Een ziekte met dezelfde symptomen in alle patiënten wordt veroorzaakt door een
specifiek micro-organisme: een pathogeen
- Nu weten we dat Germ Theory alleen van toepassing is op besmettelijke ziekten
Robert Koch (1843-1910)
- Belangrijk voor etiologie: studie naar oorzaak van ziekten
- Strijd tussen Koch en Pasteur om de veroorzaker van miltvuur te identificeren
- Koch ontdekte een staafvormige bacterie met endosporen in het bloed van dieren
o Injectie van deze sporen in muizen veroorzaakte altijd miltvuur
- Begon met kweken van bacteriën
o Hypothese: elke kolonie ontstaat uit een enkele cel
Postulaten van Koch
Criteria om te bepalen of een organisme een ziekte veroorzaakt:
1. Het organisme moet altijd aanwezig zijn in personen die de ziekte hebben en nooit in
gezonde mensen
2. Het organisme moet kunnen worden (rein) gekweekt buiten het lichaam
3. Wanneer het gekweekte organisme in een gezonde gastheer wordt geïntroduceerd
moet deze gastheer de ziekte krijgen
4. Het organisme moet weer uit de experimentele gastheer geïsoleerd kunnen worden
en gelijk zijn aan het originele micro-organisme
Epidemiologie
- Uitzoeken wat de bron is van een infectieziekte en hoe deze overgedragen wordt
- John Snow (1813-1858) bracht gevallen van cholera in Londen in kaart en
identificeerde de bron: een besmette waterpomp
Preventie
- Riool en schoon drinkwater
- Persoonlijke hygiëne
- Ongediertebestrijding
- Hygiëne door medisch personeel in ziekenhuizen
Vaccinatie
, - Edward Jenner (1749-1823)
- Blootstelling aan koeienpokken biedt bescherming tegen het veel gevaarlijkere
pokkenvirus
o Begin van immunologie
- Louis Pasteur produceerde verzwakte stammen van pathogenen: cholera, anthrax,
rabiës (hondsdolheid)
Antibiotica – Alexander Fleming (1881-1955)
- Ontdekking van een schimmel (Penicillium chrysogenum) die de groei van bacteriën
verhindert
,Les 2
Symbiose
Mutualisme= beide organisme hebben er voordeel van (E. coli in darmen van mens)
Commensalisme= één organisme heeft er voordeel van het samenleven en voor de ander
maakt het niet uit (mijten bij haarzakjes)
Amensalisme= één organisme heeft er nadeel van en voor de ander maakt het niet uit
(schimmels en bacteriën in zelfde milieu, schimmels scheiden soms
stoffen uit die bacteriën doden)
Parasitisme= het ene organisme heeft er nadeel van en de ander heeft er voorbeeld
(bacteriën waar je ziekt van wordt)
Normale microbiota
Micro-organismen die het lichaam koloniseren zonder, onder normale omstandigheden,
ziekte te veroorzaken
Essentieel voor de functie van het ademhalingssysteem, maagdarmkanaal en urogenitale
systeem:
- Normaal functioneren
- Voorkomen van kolonisatie door pathogenen
Baby’s in baarmoeder dragen nog geen bacteriën bij zich, bij de geboorte krijg je bacteriën
via de moeder, lucht en omgeving
Bacteriën gaan dan koloniseren op de baby
Natuurlijke geboorte vs. Keizersnee -> verschillen in micro-organismen op pasgeborenen
Borstvoeding vs. Flesvoeding -> ook verschillen
Normale microbiota
Residente microbiota: draag je je hele leven bij je
Transiënte microbiota: draag je enkele uren, dagen of maanden bij je
Sommige delen zijn axenisch (een organisme aanwezig: alleen de mens)
- Bloed
- Liquor (hersenvocht)
- Peritoneale vloeistof
- Onderste luchtwegen
- Hartzakje (pericardium)
- Pleuraal vocht
- Synoviaal vocht
Leven -> domein -> rijk -> fylum (stam) -> klasse -> order -> familie -> soort
Alle bacteriën van actinobacteria en firmicutes zijn gram positief. De rest zijn gramnegatieve
bacteriën.
, Huid
- Droog
- Lage pH (4-6)
- Microbiota: buitenste laag, in haarzakjes en poriën van klieren
- Diepere lagen (dermis en hypodermis) zijn axenisch
- Veel grampositieven (Firmicutes 25% en Actinobacteria 50%)
- Verschillende milieus
Mond
- Speeksel: spoelt micro-organismen weg en bevat lysozym (doodt celwand van
sommige bacteriën)
- Tandplak: biofilm van bacteriën, bacteriën maakt een dikke laag, bij tekort aan
zuurstof gaan ze zuren produceren -> gaatjes
Zuurproductie door bacteriën leidt tot cariës, bijvoorbeeld Streptococcus Mutans
Luchtwegen
- Komen binnen tijdens de ademhaling
- Bescherming: mucus en beweging ciliën
- Sommige bacteriën kunnen zich vestigen in de bovenste luchtwegen (neus en
keelslijmvlies)
- Diep in longen: geen bacteriën
- Trachea en bronchi: zeer weinig micro-organismen
- Alveoli: axenisch
Organismen die in de bovenste luchtwegen zijn, zijn onderdeel van de normale microbiota
en kunnen pathogeen zijn in de onderste luchtwegen
Urinewegen
- Nieren en blaas zijn axenisch
- In het onderste deel van urinebuis zijn wel organismen aanwezig (avirulent)
- Het stromen van urine voorkomt overmatige kolonisatie van de blaas en urinebuis
Voortplantingssysteem
- Vagina bevat veel lactobacilli
- Samenstelling hangt af van menstruatiecyclus
- Cervix (baarmoederhals) en baarmoeder onder normale omstandigheden niet
gekoloniseerd
Maag
- pH 2
- Toch micro-organismen
- Bv. Helicobacter pylori: Deze bacterie kan maagzweren en gastritis veroorzaken
Dunne darm
- Duodenum nog vrij zuur (microflora lijk top microflora maag)
- Richting ileum:
o pH stijgt
o Aantal bacteriën stijgt
o Zuurstof gehalte daalt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ljneerhof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
